Davlatning narx siyosatini iste’molchi va ishlab chiqaruvchi yutug’iga ko’ra tahlil qilish. Reja

Ishlab chiqarishga ta’sir etuvchi omillar.

Bu bobda ishlab cbiqaruvchilarning xatti-lmrakati, ishlab chiqarish omiliari va m: bsuiol hajmini o'zgartirish zaru: bo'lganda, firmalar ishlab chiqarishni qanday tashkil eladiLr va kl.hib ehiq .risk xau;jat!a:ini qanday o'zgarliradilar, kabi masalalarga e'tibor qar; i’asi. b..\. : !.yr..oiialan-Ir.g asosiy vuzifasi — mahsulot ishlab chiqarib, uni solids, i.iaksam.:
Mai.sub t isbk.b chiqa.’isli uchun ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish zarur.
Idib .) t.-b‘._lai^,ii^,I* j..iayuii — bu mehnai va tabiiy jarayoni ami ma'lum 1 aubda :.ju.ai-kM.!.Ja ...olibil ctish xucy.iiuaoi bo'lib, uiar yo.damida xomashyo, materiallar tayycr mahsalotga aylanrJi. Ishlab chiqurish jarayonining yoki mahsulot ishlab chiqarishning asosiy elementlari: Kishilarning foydali mehnat jarayoni, ya'ni «mehnat» va «tadbirkorlik qobiliyati».
Melmat» kishilarning tovar ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish borasidagi jismoniy va aqliy
lehnati qobiliyati.
Mehnat vositalari — mashina, mexanizmlar, texnologiya, dastgohlar, binolar, tovar moddiy boyliklari va boshqa mehnat qurollari.
Mehnat buyumlari — xomashyo materiallar, yoqilg'i, ishlab chiqarish jarayonidagi ishlab chiqariiisl i uigallamnagan uiahsulotlar, ixtirolar.

3. 
   .Li.Lb chiqarislmi taskkii elidi — muhim va murakkab jarayon, u har. an a q. ...;.
   

iCorxoia bo'yicha ishlab chiqarish jaiayonlari — asosiy va yoidan.c' i ja;..„. _
AzoAy t-x.;ok ikj'.rr.yo'.ilia- yorclamida xomashyo matjria’.k.i:. k.g .:-b.:kl^;, :•' '
Voru(.i/2chi jurayonlur asosiy jara> on laming uzluksiz, bir me'yorda, ritmda, mo’iadii bv;rkhini a a.inlaydi. Ular yordamida olingan mahsulotlar asosiy ishlab chiqarishga xizmat qiladi. Ularga asbob- _;:;omlar ishlab chiqarish, ehtiyot qismlar va boshqalar kiradi.
Xizmat qiluvchi jarayonlarga asosiy va yordamchi jarayonlaming bir me'yorda muvaffaqiyatli borishini .a'minlovchi jarayonlar kiradi. Bunday ishlarni mashinasozlik korxonasida transport xo'jaliklari, ombor xo'jaliklari, mahsulot sifatini nazorat etish, energetika xo'jaliklari bajaradi. Lekin korxonada asosiy -irayonlar hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Ishlab chiqarish jarayonlari nihoyatda murakkab jarayon va ular, odatda, bir necha fazalarga, osqichlarga bo'linadi:

1. 
   rayyorlov.
   

ll. Qayta ishlash.
... \ ig'uv yoki Uiyyor mahsulot ishlab chiqarish.
liar bir ishlab chiqarish fazasi bir qancha xususiy jarayonlardan iborat bo'lib, ular tayyor mahsulot ustidan nisbatan tugallangan jarayonlarni ifodalaydi. Xususiy jarayonlar texnologik arayonlarga bo'linadi.
«Texnologik jarayon» deb, bir ishchi yoki ishchilar guruhi tomonidan bir ish joyida mehnat :-rollari (kapital) va mehnat buyumlari o'zgarmagan sharoitda bajariladigan ishlab chiqarish

3. 
   ayonlarining bir qismiga aytiladi.
   

Shunday qilib, mahsulot ishlab chiqarish hajmi, sotiladigan tovarlar hajmi, ularning bahosi, xarajatlar \ a foyda miqdori ishlab chiqarish omillaridan iborat bo'lgan ishlab chiqarish texnologiyasiga bog'liq.
Agar fxrma yangi avtomobil ishlab chiqaradigan bo'lsa, «mashinaning yig'uv sexlari qay da. raj ad a ..ilka bilan jihozlanadi, qancha miqdorda mehnat resurslari jalb etilishi keralc?» kabi savolluf har doim shu
'r ni qiziqtirib tuiislii loziin. Shuningdek, firma avtomobil ishlab chiqr.rislmi ko'payiiu. cqcki lo’ka,

• 
  ..hilar soniiii qauchaga oshirish kerak, yangi korxona qurish kerakmi yoki l-1 a ko..u i-.' ₌ a\;‘risli, quvvatini oshirish zarurmi. qaysi biri maqsadga muvofiq?» savollari uni k.-\ktnil.ai.l. Bu \ . .ugi :_:avolInr liar qanday ishlab chiqarishga tegishli. Demak, ishlab chiqarish nazariyasi va xarajaclar •..mi boshqarishdagi asosiy masalalardan biri hisoblanadi.
  

Har qanday jamiyatning iqtisodiy tizimi tabiiy resurslar, ish kuchi, texuologiya, zaruriy tadbiikoilik \_ -Mshqaruv qobiliyatini birlashtiruvchi mexanizmdan iborat. Har qanday iqtisodiy tizimning pirovard aqsadi — kishilarning ehtiyojini tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqarish, taqsimlash orqali qondirishdan iboratdir.
Iqtisodiy tizimning birinchi ajralmas qismi — bu tabiiy resurslar;
ikkinchi qismi — ishchilar soni;
uchinchi qismi — mavjud bo'lgan ish ki: chining sifati.