Delphi dasturlash tili nazariyasi Reja

Vizual komponentalar bibliotekasi.

Delphi sinflari murakkab iyerarxik tuzilmaga ega bo'lgan vizual

komponentalar biblatekasini (Visual Component Library -VCL) tashkil qiladi.VCL
tarkibiga kiruvchi yuzlab sinflar mavjud. Katta boshqa sinfga ajdod sinf bo'luvchi
asosiy sinflarga quyidagilar kiradi.

Komponentalar - sinflarning nusxalari bo'lib, TComponent sinfning

davomchilaridir (avlodidir). Boshqa hamma sinf nusxalari obyektlar
deyiladi.Komponentalar bilan obyektlar orasidagi farq shundaki, formada
komponentalar bilan (manipulatsiya qilish) ish ko'rish mumkin, lekin obyekt bilan
ish ko'rish mumkin emas.Masalan, komponenta bo'lmagan TFont sinf obyektini
qaraydigan bo'lsak uni formaga joylashtirib bo'lmaydi. Komponentalar Label yoki
Edit larni formaga joylashtirish mumkin Va ularni joylashtirishda TFont sinf turiga
kiruvchi Font xossasidan foydalaniladi.

VCLga kiruvchi sinf TObject boshqa hamma sinflarning eng yuqorisi bo'lib,

obyektlarni tuzish Va boshqarish imkonini beradi va sinfga bir necha usullar
birlashtirilgan.
VCLga kiruvchi TPersistent sinfi TObject sinfidan kelib chiqadi va u
obyektlarni tashkil qilishish o'zida bir necha usullarni saqlaydi.
VCLga kiruvchi TComponent sinfi barcha komponentalar iyerarxiyasining
eng yuqorisida joylashadi.TComponent sinfi davomchilari vizual bo'lmagan
komponentalar bo’lib hisoblanadi.Vizual bo'lmagan komponentalar dasturning
loyihalash bosqichidagi tashqi ko'rinishi dasturning bajarilishi bosqichidagi
ko'rinishidan mit10q farq qiladi.Ayrimlari dasturning bajari1ishi vaqtida imimap
ko'rinmaydi.TComponent sinfi vizual komponentalar isBip asos sinf Bo’lib
hisoblanadi.
VCLga kiruvchi TControl sinfi katta qismdagi xossalar, usillar Va vizual
komponentalar hodisalarini ta'min1ab beradi. Bular yordamida klaviaturadan Va
sichqonchadan foydalangan holda ma'lumotlarni ekranga chiqarish Va dasturga
kiritish mumkin.
TWinControl sinfi TControl sinfining davomchisi bo'lib, ouna elementlarini
boshqarishni yaratish isBip ishlatiladi.

TGraphicControl sinfi TControl sinfining davomchisi bo`lib , grafik

elementlarini boshqarish isBip ish1ati1adi. TGraphicControl sinfining asosiy
a'zolari quyidagilardir: Shape - geometrik figura; PaintVox rasm chizish
ishippanel; Image - tasvir; Bevel - uch o'lchovli ramka. TGraphicControl sinfi bitta
isul Va bitta xossaga ega.

Procedire Paint; virtual - grafik elementlarni boshqarish uchun tasvirlarni

chizadi.
Property CanVas; TConVas - grafik elementlarni boshqarishni ekranda
tasvirlash uchun xizmat qiladi.