Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti raqamli iqtisodiyot kafedrasi 6-iq-ot-s-21 guruh Xudoyberdiyev Doston

Budjet-soliq siyosati

Muallif: Jamshid Omonkeldiyev

REJA:

REJA:

1. Soliq va byudjet siyosati

2. Byudjet-soliq siyosatining iqtisodiy mohiyati va ahamiyati

3. Soliq-byudjet siyosatining maqsadlari

KIRISH

KIRISH

Iqtisodiyotning erkinlashuvi, bozor mexanizmini real holatda harakatlanishi ko`p jihatdan shu davlatda byudjet-soliq siyosatining qay daraja ekanligiga bog`liq. Bu esa o`z navbatida byudjet-soliq mexanizmini takomillashtirishga qaratilgan davlat siyosatini dolzarb muammolaridan biri hisoblanadi. Davlatning byudjet siyosatini asosiy belgisi byudjet mablag`laridan samarali foydalanish orqali mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga erishish bo`lsa, soliq siyosatining asosiy belgisi bo`lib soliq yukining iste`molchilar bilan ishlab chiqaruvchilar o`rtasida optimal nisbatini belgilashdir.

Byudjetning barqarorligi mamlakat iqtisodiyoti va eng avvalo, uning ijtimoiy sohasi holatini xarakterlaydigan eng muhim ko’rsatkichlardan biridir.

Darhaqiqat, mamlakat milliy xo’jaligini moliyaviy jihatdan tartibga solish, davlat byudjeti daromadlarini rejalashtirish va byudjetdan moliyalashtirish jarayonlari davomida amalga oshiriladi. Rejalashtirish jarayonining o’zidayoq Davlat byudjeti xarajatlarining umumiy hajmi gorizontaliga, ya`ni tarmoq, vazirlik va maqsadli kesimlarda va vertikaliga, ya`ni boshqaruvning turli darajalariga muvofiq ravishda taqsimlanib, iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlarning sodir bo’lishi uchun tegishli sharoit yaratiladi. Byudjetdan moliyalashtirish jarayonida esa davlat o’zining ixtiyoriga kelib tushayotgan pul mablag’larini rejalashtirilgan tadbirlar doirasida va undan tashqarida keng manyovr qilish imkoniga ega bo’ladi.

Soliq va byudjet siyosati

Soliq va byudjet siyosati

• Soliq va buydjet siyosati davlat xarajatlari va soliqqa tortish hajmini o‘zgartirib, iqtisodiy vaziyatga ta’sir ko‘rsatishda davlat tomonidan qo‘llaniladigan choralarni anglatadi. Shuning uchun soliq buydjet siyosati fiskal siyosat ham deb ataladi.
• Davalat xarajatlari davlat buydjetining ajralmas qismidir, shuning uchun ular samarali bo‘lishi uchun va milliy iqtisodiy o‘sishini miqdoriy va sifatli ta’minlashi kerak. Bu shuni anglatadiki, davlat tomonidan olib borilayotgan soliq-buydjet siyosati quyidagi jamoatchilikka jvob berishi kerak maqsadlar:
• Iqtisodiy tsikldagi tebranishlarni yumshatish;
• Iqtisodiy o‘sishni barqarorlashtirish;
• Resusrlardan to‘liq foydalanishga erishish;
• Narxlar darajasining barqarorlashuvi;