Deontologiyasi

Pulsni aniqlash texnikasi.

Qon aylanish tizimining kasalliklari bilan bemorlar turli shikoyatlar bilan murojaat qilishadi. Eng ko'p aniqlanadigan simptomlar ko'krak qafasi og'rig'i, yurak tez urishi, nafas qisilishi, bog’ilish, shish, yurakning notog’ri urishi va boshqalar.
Yurak – qon tomir tizimi kasalliklari bilan og'rigan bemorlarni kuzatish va davolashni ikki yo'nalishda o'tkaziladi.
Umumiy chora-tadbirlar – boshqa turli organlar va tizimlar kasalliklari

bilan og'rigan bemorlarni kuzatish va parvarishlash ishlari: bemorning umumiy holatini kuzatish, tana haroratini nazorat qilish, qon tomirlari va qon bosimini nazorat qilish, harorat varag'ini to'ldirish, bemorning shaxsiy gigienasini

ta'minlash, tuvak berish va boshqalar.

23. Arterial bosim aniqlash texnikasi.

Muolaja. Arterial bosimni olchash
Maqsad: Yurak-tomir tizimining funksional xususiyatlarini aniqlash.


Tayyorgarlik: bemorga muolajaning mohiyatini tushuntiring, avval ham shunga oxshash muolajalar otkazilganmi, natijalari qanday bolganini aniqlang, bemorga ozini qanday tutish kerakligini tushuntiring.
Jihozlar: tonometr, fonendoskop, qogoz, qalam.

Bemorning holati: tinch va bosh qoygan holatda yotib yoki otirib, bemorning kafti yuqori tomonga qaratilgan holatda.

Bajarish:
Arterial bosim odatda 12 marta 24 minut oraligi bilan olchanadi.

1. 
   Bemorning yalangochlangan qoliga tirsak bogimidan 2-3 sm yuqoriga manjetkani siqmasdan oraladi; yumshoq toqimalarni siqmasdan manjetka yelkaga (ilgak, yopishqoq lenta bilan) mahkamlanadi.
   
2. 
   Bemor qolining holatini togri aniqlang.
   

3. 
   Manometrni manjetka bilan birlashtirib, strelkaning holatini (simob ustuni) shkalaning nolinchi belgisi boyicha tekshiring.
   
4. 
   Tirsak bogimidan yelka arteriyasini topib, u yerga fonendoskop qoyiladi (fonendoskop boshchasini ortacha bosish zarur, aks holda malumotlar notogri korsatiladi).
   
5. 
   Nokchadagi ventilni yoping va manjetka bemorning manometr korsatkichlaridan normadan ortiq (2025 mm simob ustuni) bolguncha havo toldiring.
   
6. 
   Ventilni ochib, manjetkadagi havo asta-sekin tushiriladi, ustun tushishi yoki korsatkich harakatining tezligini kuzatib turing korsatkichlar sekundiga simob ustunining 2 mm tezligida ozgarishi mumkin; bir vaqtning ozida arteriyadagi tonlarni eshitib, manometr korsatkichlarini kuzating.
   
7. 
   Dastlabki tovushlar (tonlar) eshitilishi bilan (arterial bosimning yurak qisqarish vaqtidagi kattaligi) va tonlar yutilishi bilan (yurak boshashgan vaqtdagi arterial bosim) manometr korsatkichlarini belgilang; manjetkadagi havoni butkul chiqarib tashlang.
   
8. 
   Malumotlar bayonnomaga (kuzatish kundaligiga) quyidagicha yozib qoyiladi: sistolik bosim, diastolik bosim.
   
9. 
   Muolajani qaytarib, olingan malumotlarni taqqoslang.
   

Arterial bosim ikkala qolda olchanadi, olingan raqamlar solishtiriladi.

Arterial bosimni bemorning ozi ham olchay oladi, bosim olchash qoidalarini unga orgating.

Mumkin bolgan asoratlar: arteriya uzoq, vaqt bosilishi natijasida qolda ogriqlar paydo bolishi mumkin.
Arterial bosim Korsatkichlar
Sog’lom katta odam
Simob ustunidan 140/90 mm oshmagan Chegaraviy holat
Simob ustunining 140/90 100/95 mm Gipertenziya
Simob ustunidan 160/95 mm oshgan

Keksa odam (yoshi 60 dan oshgan va undan katta)

Puls bosimi oshish tomoniga ozgarish (sistolik 160 mm dan oshgan, diastolik 90 mm dan oshmagan)

49.