Diagnostikaning tashqi belgilari, parametrlar va

5.3 Diagnostik parametrlarning tasnifi 
Diagnostik parametrlar quyidagi alomatlari bo‘yicha tasniflanadi: 
1. Tashkil bo‘lish tamoyili bo‘yicha: 
a) ishchi jarayonlar parametrlari (quvvat, tormozlanish yo‘li va h.k.); 
b) birga sodir bo‘ladigan (hamroh) jarayonlar parametrlari – diagnostik 
obyektning texnik holati bo‘yicha chegaralangan axborot beradi (isish, tebranish, 
shovqin va h.k.);
d) geometrik parametrlar – mexanizm detallarining o‘zaro tuzilmaviy 
bog‘lanishini aniqlaydi (tirqishlar, erkin yurish va h.k.). 
2. Axborot turi bo‘yicha: 
a) keng axborotli (kompleks); 
b) tor axborotli (lokal). 
3. Yurgan yo‘li funksiyasi bo‘yicha: 
a) uzluksiz; 
b) uzlukli. 
4. Tuzilmaviy parametrning funksiyasi bo‘yicha: 
a) to‘g‘ri chiziqli: 
b
X
a
S



; 
b) darajali:
b
X
a
S


; 
d) hosilali:
)
x
(
'
f
S

. 
5. Axborotning xarakteri, hajmi va o‘zaro bog‘liqligi bo‘yicha: 
a) ayrim diagnostik parametrlar boshqalariga bog‘liq bo‘lmagan holda 
obyektning nosozligini aniq ko‘rsatadi (masalan: obyektning podshipnigidagi 
lokallashgan shovqin yoki tebranishlar yeyilishning ko‘payganidan va tirqishning 
kattalashganidan darak beradi). 
b) umumiy diagnostik parametrlar – diagnostik obyektning texnik holatini 
bir butun tarzda baholaydi (masalan: berilgan yuklamadagi dvigatelning quvvati, 
transmissiya agregatlarining umumiy aylanma luftlari yig‘indisi va h. k.). Bunday 
parametrlar nosozlikni aniq ko‘rsatmaydi. 

---

4 
c) o‘zaro bog‘liq diagnostik parametrlar obyekt nosozligini bir vaqtning 
o‘zida aniqlangan va o‘lchangan ko‘pgina parametrlar majmuyi orqali ifodalaydi. 
(Masalan: dvigatel kiritish klapanining zich yopilmasligi natijasida karburatordan 
tovush chiqishi va dvigatelning katta aylanishlar sonida bir maromda ishlamasligi).