Diagnostikaning tashqi belgilari, parametrlar va

12.3-rasm. Diagnostik parametrlarning 
yuqori sezuvchan (1) va past 
sezuvchan (2) xususiyatlari 
12.4-rasm. Diagnostik parametrning 
bir ma’nolilik (1- va 2-chiziqlar) va bir 
ma’noli bo‘lmagan (3-chiziq -А 
nuqtasida ekstrumumli) xususiyatlari 
tasviri 
Y
2
Y
1
Y 
3 
2 
1 
S 
A 

---

6 
Barqarorlik xususiyati. Diagnostik parametrning barqarorligi – bu, uning 
bir xil o‘lchash sharoitlarida o‘rtacha miqdorda og‘ishni kamaytirish qobiliyatini 
tavsiflaydigan xususiyati. Barqarorlik o‘rtacha kvadratik og‘ish (

S
) orqali 
baholanadi: 
1
)
(
1
2





n
S
S
n
i
i
S

(5.6) 
bu yerda: S
i
– i-o‘lchashdagi diagnostik parametr qiymati; S – diagnostik 
parametrning i - o‘lchovlardan keyingi o‘rtacha miqdori; n -o‘lchovlar soni. 
Bir xil diagnostik parametrlar diagnostikalash obyektining aniq nosozligini 
ko‘rsatsa, boshqalari uning texnik holatini umumlashgan holda tavsiflaydi. 
Murakkab obyektlarni diagnostikalashda bir necha diagnostik parametrlarni 
o‘lchash zaruriyati tug‘iladi, ulardan har biri nosozlikning keyingi qidirish 
yo‘nalishini oydinlashtiradi va uni aniqlashni yaqinlashtiradi (5.5-rasm). 
Diagnostik parametrlar diagnostikalash obyekti texnik holati noaniqligini 
pasaytirish imkoniyati bo‘yicha miqdoran farqlanadi. 
Diagnostik parametrning beqarorligi uning obyekt texnik holatini baholash 
aniqligini pasaytiradi. 
Serma’nolik xususiyati. Diagnostik parametrning serma’noliligi (I
i
) shu 
parametr yordamida topiladigan, diagnostikalash obyektidagi nosozlik borligi 
ehtimolligining pasayishi bilan miqdoran aniqlanadi. 
i
X
N
N


i
I
(5.7) 
bu yerda: N
x
– mazkur diagnostik parametr yordamida aniqlanadigan 
nosozlikning diagnostikalash obyektida borligi ehtimolligi; N
i 
– mazkur diagnostik 
parametrning 
miqdori 
to‘g‘risidagi 
axborotdan 
foydalangandan 
so‘ng 
diagnostikalash obyektida nosozlikning borligi ehtimolligi. 
Ma’lum qiymatga erishgandan so‘ng ehtimoliy nosozliklardan faqat bittasini 
ko‘rsatadigan diagnostik parametr eng ma’noli, barcha kutilishi mumkin bo‘lgan 
nosozliklarning sodir bo‘lishi bilan o‘z qiymatini o‘zgartiradigan diagnostik 
parametr esa kam ma’noli hisoblanadi. 
Diagnostik parametrlar sifatida foydalanish uchun parametrlarni tanlashda 
ularni o‘lchash texnologiya bopligi, ulardan foydalanganda diagnostikalash tezligi 
va bahosi ahamiyatga ega. 
Tizimning to‘liq entropiyasi quyidagicha topiladi: