Diffirinsial konstruksiyali optoelektron o‘zgartkichlar va chiziqli va burchak siljishlarning bo‘sh yoritkichlarga asoslangan

Дискрет чиқиш сигналли ўлчаш ўзгарткичлари (релели ўзгарткичлар) чиқишда ўлчанаётган катталик маълум қийматга эришганда ўз ҳолатини ўлчовчи контактга эга. Улар асосан технологик сигнализация учун қўлланади.
Ўлчов қурилмаларида ахборотни узатиш воситаси энергия ёки модда оқимлари ҳисобланади. Ўлчов ўзгарткичининг ёки асбобнинг киришига энергия кирмаса (ўлчаш объектидан ёки олдинги ўзгарткичдан), ўлчаш ахборотини узатиш мумкин бўлмайди. Буни хисобга олиб, барча бирламчи ўзгарткичлар икки гуруҳга бўлинади: генераторли ва параметрик ўзгарткичлар.
Генераторли ўзгарткичлар — шундай ўзгарткички, уларда ахборот оқимини шакллантириш учун қўшимча манбадан энергия талаб қилинмайди. Масалан, терможуфт ҳароратни термоЭЮК га айлантириб, энергияни фақат ўлчаш объектидангина олади. Шундай қилиб, генераторли ўзгарткичларда энергия ва ахборот оқимларининг йўналишлари бир хил бўлади.
Параметрик ўзгарткичлар — шундай ўзгарткичларки, уларда энергия ва ахборот оқимларининг йўналишлари бир хил бўлмайди. Жумладан, агар объектда қаршилиги ҳароратга боғлиқ бўлган терморезистор ўрнатилган бўлса, у ҳолда ахборот олиш учун асбобдан ёки ўзгарткичдан терморезисторга ток ўтказиш зарур. Токнинг ўзгариши ўлчанаётган ҳароратнинг ўзгариши ҳақидаги ахборот бўлади. Ахборот сигналининг интенсивлиги манба сигнали интенсивлигига боғлик бўлиб, бу параметрик ўзгарткичларнинг ўзига хос хусусиятидир.


Chastota va faza siljish burchagini elektromexanik o‘lchash asboblari yordamida o‘lchash va hisoblash.
Magnitoelektrik, elektromagnit, elektrodinamik tizimlariga oid o‘lchov asboblarning ish prinsipi va nazariyasini o‘rganish, hamda shu tizimdagi ampermetr va voltmetrlarni tekshirish.
1.Magnitoelektrik o‘lchash mexanizmi. Ampermetr va voltmetr:
Magnitoelektrik o‘lchash mexanizmi doimiy magnit 1 magnit qutblari 2, silindirsimon po‘lat o‘zak 3, qo‘zg‘aluvchan chulg‘am (ramka) 4, spiral prujinalar 5, ko‘rsatkich (strelka) 6 va posongilar 7 dan tuzilgan.
Ramkadan o‘tayotgan tok bilan doimiy magnit maydonining o‘zaro ta’sirida ramkani harakatga keltiruvchi kuch F=BIlw hosil bo‘ladi.
Ifodada V — qutb uchliklari va silindrsimon o‘zak oralig‘idagi magnit induksiyasi; w-ramkadagi o‘ramlar soni; l-magnit maydonida joylashgan ramkaning aktiv qismini uzunligi, I- tok kuchi.
Bu kuchlarning yo‘nalishi chap qo‘l qoidasiga binoan topiladi. Bu kuchlar hosil qilngan aylantiruvchi moment quyidagicha ifodalanadi:
(4.1)
bu erda b -ramkaning kengligi;
s -ramkaning yuzasi.
Aylantiruvchi moment ta’sirida ramka o‘q atrofida aylanganida spiral prujinalar buralib teskari ta’sir etuvchi moment M_T hosil qiladi:
M_T= W (4.2)
bu erda W- solishtirma teskari ta’sir etuvchi moment bo‘lib, spiral prujinaning materiali va o‘lchamlariga bog‘liq;