Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

cho'ziq hijosi qisqaga (v - - v) o'zgaradi va hosil bo'lgan tarmoq 
rukni «makfuf» (mafoiylu) deb ataladi.

---

3. Xarm zihofiga uchraganda mafoiylun ( v -----) aslining birinchi
qisqa hijosi tushiriladi ( -----) va hosil boMgan tarmoq rukni «axram»
(mafulun) deb ataladi.
4. Shatr zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «ashtar» (foilun), taqti’si: - v -
5. Xarb zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «axrab» (mafulu), taqti’si: - - v
6. Tasbig' zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «masabbag'» (mafoiylon),taqti’si: v - -
7. Qasr zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «maqsur» (mafoiyl), taqti’si: v -
8. Hazf zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «mahzuf» (faulun), taqti’si: v - -
9. Jabb zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «ajabb» (faal), taqti’si: v -
10.
Xatm zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «axtam» (faul), taqti’si: v
11
. Batr zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «abtar» (fa’), taqti’si: -
12.
Zalal zihofiga uchrashdan hosil bo'luvchi tarmoq ruknining 
nomi «azall» (fo’), taqti’si: ~
Ko'ramizki, birgina hazaj bahrining o'zida o'nlab tarmoqlar yuzaga 
kelishi mumkin. Zihofga uchragan ruknlaming mavjudligi she’r 
ohangining o'ziga xos bo'lishiga, ya’ni aruzning ritmik jihatdan rang- 
barang bo'lishiga xizmat qiladi.
Aruzda yozilgan she’r vaznini aniqlash uchun bayt asos qilib 
olinadi. Baytning birinchi misrasidagi birinchi rukn nomi — sadr, 
oxirgisi — aruz, ikkinchi misrasidagi birinchi rukn — ibtido, oxirgisi