Дипломатияси тарихидан тарихий очерклар ва лавҳалар Тошкент 2003 Академик М. М. Хайруллаев умумий таҳрири остида

ЖАҲОН ИҚТИСОДИЁТИ ВА ДИПЛОМАТИЯ
УНИВЕРСИТЕТИ
АБУ РАЙҲОН БЕРУНИЙ НОМИДАГИ
ШАРҚШУНОСЛИК ИНСТИТУТИ
ЎЗБЕК
ДИПЛОМАТИЯСИ
ТАРИХИДАН
Тарихий очерклар
ва лавҳалар
Тошкент — 2003

Академик М. М. Хайруллаев умумий таҳрири остида
Такризчилар:
т. ф. д. Нишонов М., т. ф. н. Остонова Г.
“Узбек дипломатияси тарихидан ” китобида қадимги замонлардан то Россия истилосигача юртимиз сарҳадларида фаолият кўрсатиб ўтган давлатларнинг ташқи алоқаларига доир қизиқарли маълумотлар жамланган ва турли даврлардаги элчиликлар, дипломатик ёзишмалар хусусида фикр юритилган. Бу асар мамлакатцмиз дипломатия тарихини яратиш йўлидаги дастлабки қадамдир. Китоб олий ўқув юрти талабалари, дипломатия ташкилотлари ходимлари, умуман, узоқ ва бой тарихимиз билан қизиқувчи кенг ўқувчилар оммасига мўлжалланган.
Ушбу китоб Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти ҳамда Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университетининг ижодий ҳамкорлиги маҳсули сифатида Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети тараққиёт жамғармаси томонидан чоп этилди.
Тадқиқот ФА Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институтида т.ф.н. Б.С. Маннонов раҳбарлигидаги ижодий гуруҳ томонидан бажарилган.
© Жаҳон иқгисодиёти ва дипломатия университети, 2003.
© Абу Райҳон Беруний номидаги шарқшунослик институти, 2003.

МУНДАРИЖА

ЎЗБЕК ДИПЛОМАТИЯСИ ТАРИХИДАН 1
Тарихий очерклар ва лавҳалар 1
Такризчилар: 2
МУНДАРИЖА 3
]] қисм. 7
МУҚАДДИМА 18
I КИСМ. ИЛМИЙ ОЧЕРКЛАР 24
ЎЗБЕК ЭЛЧИЛИК АЛОҚАЛАРИНИНГ ТАРИХИЙ ИЛДИЗЛАРИ 24
ЎРТА ОСИЁНИНГ АРАБ ИСТИЛОСИ ДАВРИДАГИ ДИПЛОМАТИК АЛОКАЛАРИ 48
МЎҒУЛЛАР ИСТИЛОСИ АРАФАСИДАГИ ДИПЛОМАТИК АЛОҚАЛАР ТАРИХИДАН 62
АМИР ТЕМУР ВА ТЕМУРИЙЛАР ДАВРИ ДИПЛОМАТИЯСИ 70
1.Амир Темур дипломатияси 70
2.Гемурийлар дмпломатияси 99
Ҳофиз Муҳаммад Фозилхоннинг Бухоро миссияси 126
ХОРАЗМ ТАРИХНАВИСЛИГИДА ХИВА ХОНЛИГИ ТАШҚИ СИЁСАТИ 139
ЎРТА ОСИЁ - ЭРОН ДИПЛОМАТИК АЛОҚАЛАРИ ТАРИХИДАН 154
1 “Сафарномайи Бухоро”да Эрон-Бухоро элчилик алоқалари 154
2. Бухоро—Эрон дипломатик алоқаларига оид Амир Ҳайдар мактублари 162
3.Лолабошинннг Хоразм сафари 169
ЎРТА ОСИЁ ВА РОССИЯ ДИПЛОМАТИК АЛОҚАЛАРИГА ДОИР 184
1. “Элчига ўлим йўк” таомили нега бузилди? 184
2. Поручик Субхонқулов миссияси 197
3.Амир Ҳайдар даврида Бухоро-Россия дипломатия алокаларига оид маълумотлар 213
ЎРТА ОСИЁ ДАВЛАТЛАРИ САРОЙЛАРИДА 225
ЭЛЧИЛАРНИ ҚАБУЛ ҚИЛИШ МАРОСИМЛАРИ 225
X У Л О С А 240
II қисм 241
Юртимиз дипломатиясига оид лавҳалар 241
Хитой элчиси Чжан Цян маълумотларидан: 242
Эрон шоҳи Дорога берилган жавоб 243
Турк хоконлиги даври дипломатиясидан 245
Битиктошлардаги дипломатик маълумотлар 246
Македониялик Искандар билан элчилик мулокотларидан 247
Суғд элчиси Фагуфарннинг Чочдан жўнатган мактуби 248
Юсуф Хос Хожиб элчилик ва элчилар хакида (XI аср)¹ 250
Амир Темурниш Франиия қиролм Карл VI га йўллаган биринчи мактуби¹ 256
Амир Темурнинг Фарангистон қироли Карл VI га йўллаган иккинчи номаси’ 258
Амир Темурнинг Кастилия қироли Хенрих Шга йўллаган мактуби¹ 260
Амир Темур ўғли Мироншох Мирзонинг Оврупо қиролларига йўллаган номаси' 262
Фарангистон қироли Карл VI нинг Амир Темурга жавоб мактуби 265
Англия қироли Ҳенрих IV нинг Амир Темурга ёзган жавоб мактуби¹ 267
Амир Темурнинг Йилдирим Боязидга мактуби 270
Султон Боязиднинг Амир Гемурга жавоби 275
Амир Темурнинг Иилдирим Боязидга тўртинчи номаси 277
Амир Темурнинг тўртинчи номасига Султон Боязиднинг жавоби 281
Амир Темурнинг Султон Боязидга яна бир мактуби 283
(Абдулазизхоннинг) Қинднстон вилояти шоҳига ёзган мактубларидан бири¹ 287
Хазрат Абдулазизхоннинг Ҳиндистон подшохи (Аврангзеб)га ёзган жавоб мактуби¹ 292
(Ҳиндистон шоҳи) Аврангзеб подшоҳнинг (Субхонкулихонга) ёзган мактубининг нусхаси 295
Ҳазрат Субҳонкулихоннинг Ҳиндистон волийсига ёзган мактубининг нусхаси 300
Ҳазрат Халофатпаноҳ (Абдуллахон)нинг Муҳаммад Назарбий Додхоҳ элчилиги юзасидан Ҳинд подшосига ёзган мактуби 307
Абдуллахон Узбекка бирликни кучайтирувчи мактуб битилди 311
Турон мулкининг сипоҳсолари Абдуллохон Ўзбекнинг хонларидан бирига 330
Ҳиндистон сафари вокеанависига (берилган нишон) 333
Хива солномалари сахифаларидан намуналар ^Хива ва Бухоро алокалари хакида 335
Хива ва Қўкон хонликлари дипломатик алокаларига доир айрим парчалар 340
Хива ва Эрон элчиликлари 343
Амир Хайдарнинг Эрон шоҳи Фатҳалишоҳга мактуби 349
Амир Ҳайдарнинг Россия подшоҳи Александр I га мактуби 351
Азимжон Мўминжоновнинг элчилиги ҳақида ¹ 354
МАНБАЛАР, АДАБИЁТЛАР 366
1.Қўлёзма асарлар. 366
2.Ўзбек ва рус тилларидаги тадкикотлар ва адабиётлар. 369
3.Чет тиллардаги адабиётлар 373