III. Tovush paychalarining ishtirokiga ko‘ra undoshlarning bo‘linishi
Нutq jarayonida bo‘g‘iz bo‘shlig‘iga joylashgan un yoki tovush
paychalarining o‘rni juda katta. Ular tildagi barcha tovushlarni hosil qilishda
ishtirok etadi. O‘pkadan chiqayotgan havo bo‘g‘iz bo‘shlig‘iga joylashgan un
paychalarini tebratib o‘tadi va bu jarayonda ma’lum bir nutq a’zolarining to‘sig‘iga
duch keladi. Aynan mana shu to‘siqning holati undosh tovushlarning turlicha
ko‘rinishlarda yuzaga chiqishini ta’minlaydi. Boshqacha qilib aytsak, un
paychalarining ishtirokiga ko‘ra undosh tovushlar ikkiga bo‘linadi: 1. Jarangli
undoshlar. Bunday undoshlarni hosil qilishda jarang va un ishtirok etadi. 2.
Jarangsiz undoshlar faqat jarangdan hosil bo‘ladi. Ularning paydo qilinishidan un
qatnashmaydi. O‘zbek tilida jarangli va jarangsiz undoshlarning quyidagi qatori
mavjud:
Do'stlaringiz bilan baham: |
