Dárilik ósimliklerdin’ sheyki zatlarin tayarlaw tiykarlari

Juwmaqlaw
Juwmaqlap aytqanda Ózbekistan Respublikası florasında házirgi waqıtta 4500 den aslam ósimlik ushrap, olardıǹ 1154 ti dárilik ósimlikler, Qaraqalpaqstan respublikasında tábiyiy florasında 1110 ósimlik ushrap olardıǹ 444 túri tábiyiy halada dárilik ósimlikler. Solardan 24 túri Qızil kitapqa kiritilgen bolıp esaplanadı. ÓzR FA Botanika institutı tárepinen dárilik hám xojalıq áhimiyetke iye bolǵan ósimliklerdiǹ tábiyiy zapasları úyreniwge qaratılǵan arnawlı izertlewler nátiyjelerine kóre, tábiyattan paydalanıwshılar tárepinen ósimlik shiyki zatı, rejesiz hám qadaǵalawsız jıynap alınıwı nátiyjesinde Samarqand ólmes otı hám sassıq kewirek, boyan sıyaqlılar da tábiyiy populyaciyalardıǹ keskin qısqarıp ketkenligi hám zapasları derlik qalmaǵanlıǵı anıqalandı. Mine usınday kemeyip baratırǵan túrlerdi saqlaw hám qorǵawda “Qızıl kitap” tıǹ áhimiyeti úlken bolıp esaplanadı. Dárilik ósimlikler qorǵaw, olardıǹ zapasların keǹeytiwge qansha itibar berilmesin ayrım ósimlik túrleri barǵan sayın kemeyip ketiwi, al aldın zapasları kóp bolıp medicinalıq áhimiyeti úlken bolǵan ósimlikler soǹǵı waqitları rejesiz hám qadaǵalawsız paydalanıw aqıbetinde kemeyip baratırǵanlıǵında umıtpawımız kerek. Olardıǹ tábiyiy zapasların saqlaw hám plantaciyaların jaratıwǵa háreket qılıwımiz zárúr bolıp esaplanadı. Keyingi jigirma jıl dawamında kòlemi jaģınan juda artıp baratirģan shara hàm tadbirlerge qaramastan dunyada biologik turlisheliktiń global jaģdayda kemeyip baratirģanliģı bizge belgili.
Soni da aytip òtiw orinli hàzirgi waqıtta dàrilik òsimliklerdi jetistiriwge qaratılģan itibar hàm talap sonshelli dàrejede kúsheymekte hàtteki àpiwayi òsimlikte dàrilik esaplanip ol ustinde izleniwler alip barılip quramin uyreniw hàm keń kòlemde janalıqlar jaratiw, kemeyip baratırģan turlerdi asiraw, olardiń sanin kòbeytiw,jabayi halda òsiwshi òsimliklerdi madeniylesitriw hàm shiyki o’nimin islep shig’iw taģı basqa qosımsha is ilajlar isleniwge qaratilgan.

Paydalanılǵan ádebiyatlar
1.MirziyoevSh.M. Erkin hám párawan, demokratiyalıq Ózbekstan mámleketın birge júzege keltiriw. Ózbekston Respublikası Prezidenti lawazımına
kirisiw saltanatlı dástúrine baģıshlanģan Joqarı májlis palatasınıń
qospa májilisindegi shıǵıp sóylewi, Tashkent, 2016. 175 b
2. X.X.Xolmatov, O’.A.Ahmedov, Farmakognoziya: darslik, Toshkent, Ibn Sino nomidagi NMB, 2007.
3. A.A.Dolgova, E.YA.Ladыgina, Rukovodstvo k prakticheskim zanyatiyam po farmakognozii., M. Meditsina, 1977.
4. R.L.Xazanovich, N.Z.Alimxodjaeva, Kurs leksiy po farmakognozii s osnovami bioximii lekarstvennыx rasteniy, Tashkent "Meditsina" UzSSR, 1987.
5. D.A.Muraveva, Farmakognoziya, uchebnik, M.Meditsina, 1991
6. I.E.Akopov, Vajneyshie otechestvennыe lekarstvennыe rasteniya i ix primenenie, - T. Meditsina, 1986.
7. Abu Ali Ibn Sino, Tib qonunlari, II - kitob, Toshkent 1982.
INTERNER SAYTLARI:
8. https://ziyonet.uz/foydali-malumot
9. http://hozir.org/ozbekiston-respublikasi-qishloq-xojaligi
10. https://arxiv.uz
11. Moodle.pharmi.uz