Du’ziwshiler: Aliyeva Albina,Ochilova Marhabo, Mirxanova Zilola, Eraliyev sherzod,Nuriddinov Asliddin,Ramazonov Sherbek. Taqrizchilar

SORAWLAR

1.

1) Aabb, 2) aaBB genotiplerge say organizmlerdin’ fenotipi natuwri berilgen juwabin aniqlan’.	Juwap
1 – xosh iyisli noxattin’ kelte paqali, burisken da’ni; 2 -qoraz tajinin’ noxat ta’rizli formasi 1 – xosh iyisli noqattin’ uzin paqli, sari da’ni; 2 - qaldar toti pardin’ jasil ren’i 1 – xosh iyisli noqattin’ uzin paqali, jasil da’ni; 2 - qaldar toti parinin’ sari ren’i 1 - qaldar toti parinin’ jasil ren’i; 2 – q o r a z tajinin’ g’oza ta’rizli formasi

2. 
   Energiya almasiwinda sitoplazmada 180kj energiya issiliq spatinda tarqalg’an bolsa mitoxondriyadan ajralgan energiya mug’darin aniqlan’(kj).
   
3. 
   To’mendegi su’wretten paydalanip 200 ulotriks jibi payda bolg’an bolsa, neshe izogameta qatnasqanin tabin’?
   

2. 
   To’mendegi maydalaniw processi sebepli:
   

1. 
   blostamerler sani
   
2. 
   har bir kletkanin’ sitoplazma mug’dari
   
3. 
   har bir kletkanin’ xramasoma halati qanday o‘zgeredi
   

	1	2	3

2. 
   Noallel genlerdin’ oʻz-ara taʼsiri na’tiyjesinde F2 de belgilerdin’ ajraliwg’a tiyisli
   

bilimlerin’izge tiykarlang’a halda kesteni toltirin’.

№	Taʼsir tu’ri	Organizm	Belgiler	Genotip	F2 da Ajraliw q a t n a s i
1	Komplementar				9:7
2	Komplementar	qabaq f o r m a s i	Gardish ta’rizli: D o m a l a q: Uzinsha:		9:6:1
3	Komplementar				9:3:3:1

2. 
   Su’wrettegi processti tu’sindirin’.
   

2. 
   To’mendegi organizmnin’ qan aylaniw sistemasin ta’riyplen’?
   

2. 
   Kletkanin’ boʻliniwinen alg’an bilimlerin’izge tiykarlanip, kesteni toltirin’.
   

Meyoz sikli		Saw adamlarda			Shershevskiy terner sindrominda
		Jami xromosom a	Jinsiy xromosom a	Autosom a	Jami xromosom a	Jinsiy xromosom a	Autosom a
Interfaza
1	G1- sintezge tayarliq dawiri
2	S-sintez da’wir
3	G2- sintezden keyingi dawir
Meyoz basqishlari
1	Profaza I
2	Metafaza I

9.

2. Goldji komplekisine ta’n qa’siyetlerdi aniqlan’	Duris mag’liwmatlar
Tegis membranalar sistemasinan quralg’an Endoplazmaliq tor payda qiliwda q a t n a s a d i zatlardi tayar shire halatina keltiredi polimerlerden monomerler payda etiwde qatnasadi quraminda nasillik molekula saqlaydi fosfolipidlerden duzilgen bir qabat membranaga iye

10. i-RNK da U-19%, S-11% ha’m A-25% bolsa keri transkripsiya proceste payda bolg’an DNK qos shinjinjirdagi A ha’m T ler arasindag’i vodorod baylanislar sanin aniqlan’?

8. SORAWLAR

1. 
   Medıtcınanın’ rawajlaniwina u’les qosqan alimlar miynetlerin kestege jazin’.
   

№	Alimlar	Biologiya pa’ni rawajlaniwina qosqan ulesi
1	Gippokrat
2	Aristotel
3	Galen

2. Kletka ha’m organizmnin’ tirishilik qa’siyetlerine ta`riyip jazin’.

a. Zatlar almasiwi

b.Qozg‘aliwshan’liq

d.Ko‘beyiw _

_ e.Ha’reketleniw_ _

f.Rawajlaniw_ _

3. 
   Kámaldıń awqat ratcioninda belok, may hám uglevodtin’ ulıwma muǵdarı 700 g bolıp, beloktan ajiralg’an energiya 410 kkal ni quraydı. Eger awqat quramındaǵı maydan payda bolǵan energiya beloktıń tarqaliwinan payda bolǵan energiyadan 520 kkal g’a kóp bolsa, bir keshe-kundizde payda bolǵan jámi energiyanıń qanshası (kkal) azanǵı awqatlaniwdan payda bolǵan? (Ratsional awqatlanıwdıń joqarı procentine ámel etilgen)
   
4. 
   Ma`lim sharayatta 105,4 nm uzinliqtag’i DNK molekulasi BamHI restiriktaza fermenti ta’sirinde ABCD bo‘leklerge bo‘lindi.Payda bolg’an barliq DNK molekulasindag’i vodorod baylanislar sani daslepki vodorod baylanislar saninan 3,75% ke kem bolsa daslepki DNK molekulasindag’i G-S arasindag’i vodorod baylanislar sanin tabin’.
   
5. 
   To’mende berilgen tiyisli sanlardag’i dene bo’limlerin atan’.
   

6. 
   Energiya almasiwdin’ 3-basqishinda 162 molekula ATF payda bolg’an bolsa, 2- basqista ATF da toplang’an energiya(kj) mugdarin(a) ha’m usi waqitta xloraplast-larda sintezlengen ATF mol mug’darin(b) aniqlan’.
   
7. 
   Su’wrette ko’rsetilgen o‘simliklerdin’ vegetativ ko‘beyiw usillarin duris aniqlan’.
   

8. 
   1, 2, 3 sanlarlar menen berilgen organoidlar ha’m olardin’
   

Qa’siyetleri ortasindag’i sa’ykeslikti aniqlan’. Juwaplardan 2 wi naduris

9. 
   Drozofila shıbınında denesiniń kúlreń bolıwı, ensiz qanat hám tukshelernin’ bolıwı dominant halda násillenedi. Dene reńi hám qanat formasın anıqlawshı
   

genler tolıq birikken autosoma genleri bolıp tabıladı. Tukshelerdin’ bar boliwi basqa autosomada jaylasqan gen arqalı anıqlanadı. Trigomozigota sarı reńli, ensiz qanatlı hám tukshelersiz drozofila barlıq belgiler boyınsha gomozigota kúlreń deneli, normal qanatlı, tukshelerge iye drozofila menen shag’ilistirildi. F1 gibridlerin óz-ara shaǵılıstırıwdan alınǵan áwladtıń qansha bólegi kúl reń deneli, ensiz qanatlı, tuksiz boladı?

10. 
    Suyek shiqqanda 1-ja’rdem ko‘rsetiwdi duris islew texnikasin jazip berin’.
    

8. SORAWLAR

1. 
   Adam sutka dawaminda qabil qiling’an 500 g beloktin’ 70%i kletkalardag’i belok sintezine sarplanip boldi, qalg’an energiya almasiw processinde toliq oksidlendi. Qabil qiling’an 40 g lipidtin’ barlig’i dissimilyatciya ushin sarplang’an. Ku’n dawaminda qabil qiling’an 200 g uglevodtin’ 3%i glikogenge aylang’an ha’m qalg’an bo’limi energiya payda qiliw ushin sarplang’an. Energiya almasiwda qatnasqan uglevod, belok ha’m lipid oksidleniwinen payda bolg’an energiya mug’darin(kkal) aniqlan’.
   
2. 
   Ma`lim sharayatta 105,4 nm uzinliqtag’i DNK molekulasi BamHI restiriktaza fermenti ta’sirinde ABCD bo‘leklerge bo‘lindi. Payda bolg’an barliq DNK molekulasindag’i vodorod baylanislar sani daslepki vodorod baylanislar saninan 3,75% ke kem bolsa daslepki DNK molekulasindag’i A-T arasindag’i vodorod baylanislar sanin tabin’.
   
3. 
   To’mende berilgen tiyisli sanlardag’i dene bo’limlerin tabin’.
   

4. 
   Kesteni toltirin’.
   

Kletkanin’ organikaliq qurami	Kletkanin’ anorganikaliq qurami

5. 
   Qanda γ-globulin sintezlenbewi aqibetinde balalarda immunitet jetispewi kelip shig’adi.
   

Bul kesellik agammaglobulinemiya deb ataladi. Usi kesellikti keltirip shig’ariwshi gennin’ bir tu’ri autosomada,ekinshi tu’ri jinsiy X- xromosomada jaylasqan. Kesellik belgisi eki halatta da retsessiv na’sillenedi. Ana eki belgi boyinsha geterozigotali, ata saw ha’m onin’ tuwisqanlarinda kesellik gu’zetilmegen bolsa, tuwilg’an qizlardin’ nesha % fenotiplik jaqtan saw boladi?

6. 
   Bulshiq etlerdin’ statikaliq ham dinamikaliq jumisin tu’sindirin’.
   

7.