Ə. A. Quliyev


Download 10.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/67
Sana18.08.2017
Hajmi10.77 Mb.
#13744
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   67


=

+



n

k

k

k

n

n

x

kC

x

n

0

1



1

1

 



eyniliyinin  hər 

tərəfindən 

yenə 

x

 

dəyişəninə 



görə 

törəmə 


alsaq 

(

)(



)

(

)



=



=



+



n



k

k

k

n

n

x

C

k

k

x

n

n

0

2



2

1

1



1

 

eyniliyi alınar. Buradan 



1

=

x

 

olduqda 


(

)

(



)

1

0



2

1

1



=



=





n

n

k

n

n

n

n

C

k

k

 

(2)  eyniliyi  alınır.  (2) 



eyniliyini 

(

)



2

0

0



2

2

1



=

=



=





n

n

k

k

n

n

k

n

n

n

n

kC

C

k

 

şəklində  yazmaq  olar. 



Burada (1) eyniliyini 

nəzərə alıb 

(

)

(



) (

)

2



2

2

1



0

2

2



1

1

2



2

2

1



2



=



+

=



+



=



+

=





n

n

n

n

n

k

k

n

n

n

n

n

n

n

n

C

k

 

eyniliyini  alırıq.  Burada 



0

=

k

  old

uqda  cəmin  1-ci  toplananı  sıfırdır. 



Odur ki, 

(

)



2

1

2



2

1



=

+



=



n



n

k

k

n

n

n

C

k

 

tələb edilən eyniliyi alırıq.  



 

366 


2) 

(

)





=

=

=



+

=

+



1

0

1



0

0

1



k

k

n

k

k

n

n

k

k

n

C

kC

C

k

 

bərabərliyində 



n

n

k

k

n

C

2

0



=

=



 

və 


1

0

2



=



=



n



n

k

k

n

n

C

 

eyniliklərini 



nəzərə 

alsaq, 


(

)

(



)

2

2



2

2

1



1

1

0



+

=

+



=

+



=





n

n

C

k

n

n

n

n

k

k

n

 

tələb edilən eyniliyi alarıq.  



406. 

Məlumdur ki, 

(

)

(



)

(

)



1

2

1



...

2

1



1

2

2



1

+

+



+

+



+

+



=

+





nx

x

n

n

x

n

n

nx

x

x

n

n

n

n

Bu 



bərabərliyi 

(

)



(

)

(



)

1

2



1

...


2

1

1



2

4

3



2

+

+







+

+



+

+



=

+





nx



x

n

n

x

n

n

nx

x

x

n

n

n

n

 

və ya 



(

)

1



1

2

+



+

=

+



nx

Ax

x

n

şəklində 

yazmaq 

olar. 


Burada 

(

)



2

1

...



3

2



+

+

+



=



n

n

nx

x

A

n

n

. Analoji olaraq 

(

)

( )



( )

n

n

n

nx

Bx

x

1

1



1

1

2



+



+

=



 

yaza 



bilərik. Onda 

(

) (



)

(

)



( )

(

)



( )

n

n

n

n

n

nx

B

A

x

x

x

a

1

1



1

1

1



1

1

2



+

+



+

+



+

=



+

+

=



 

olar. n-



in  tək  qiymətlərində  bu  ifadə 

nx

cx

a

n

2

2



+

=

 



şəklinə  düşür, 

burada 


B

A

C

+

=



. Xüsusi halda 

n

n

n

a

8

6



+

=

 



isə,  onda 

(

) (



)

n

n

n

a

1

7



1

7

+



+

=



 

yazarıq, 

83

=

n



 

üçün 


1162

49

7



83

2

7



2

83

+



=



+

=



c

c

a

 

alınır.  Bu  ifadənin  49-a  bölünmə-



sindən  alınan  qalıq,  1162-nin 49-a  bölünməsindən  alınan  qalığa 

bərabərdir. Bu isə 35-dir. 

407.  Aşkardır  ki, 

n

n

n

n

n

n

k

k

n

C

C

C

C

C

2

2



4

2

2



2

0

2



0

2

2



...

+

+



+

+

=



=

.  Məlumdur 



ki, 

(

)



n

b

a

+

 



binomunun  açılışında  cüt  nömrəli  binomial  əmsalların 

cəmi tək nömrəli binomal əmsalların cəminə, bunların hər biri isə 

1

2



n

-

ə  bərabərdir.  Bu  xassəyə  əsasən 



(

)

n



b

a

2

+



 

binomunun  açılışında  cüt 

nömrəli binomial əmsalların cəmi 

1

2



2

2

4



2

2

2



0

2

2



...

=



+

+

+



+

n

n

n

n

n

n

C

C

C

C

 

-dir. 



408. Nyuton binomuna əsasən  









 −





 −



⋅⋅



+

+





 −




 −



+





 −



+

+



=





 +

n

n

n

n

n

n

n

n

n

n

1

1



...

2

1



1

1

2



1

1

...



2

1

1



1

3

2



1

1

1



1

2

1



1

1

1



1

1

A



şkardır ki, 

1

1



1

<



n

,...,


1

2

1



1

1

<





 −





 −



n

n

 

1



1

1

...



2

1

1



1

<









 −





 −



n

n

n

n

 odur ki, 



 

367 


n

n

n



+



+



+

+



+

<





 −

...


3

2

1



1

...


3

2

1



1

2

1



1

1

1



1

1



Digər 

tərəfdən 

2

2

1



3

2

1



1

<



,...,


2

1

4



3

2

1



1

3

<





1

2

1



...

3

2



1

1



<





n



n

 

olduğuna 



görə, 





+

+



+

+

+



<





 +

−1

2



2

1

...



2

1

2



1

1

1



1

1

n



n

n

.  Bu  bərabərsizliyin  sağ  tərəfində 

mötərizə  içərisindəki  ifadə  vuruğu 

2

1



=

q

,  birinci  həddi 

1

1

=



b

  olan 


həndəsi  silsilədir.  Odur  ki, 

3

2



1

1

2



1

2

1



1

2

1



1

1

1



1

<





 −

+

=







+



<





 +

n

n

n

n

.  Deməli, 



N

n

 üçün 



3

1

1



<





 +

=

n



n

n

a

409. Binomun 



açılışında üçüncü hədd 

( )


4

2

2



2

2

2



2

1

2



16

1

4



1



+

=







=

n

n

n

n

x

C

x

C

T

-

dir.  Şərtə  görə 



31

16

1



2

=

n



C

. Buradan 

(

)

31



32

1 =




n

n

 

və ya 



32

=

n

.  

410.  Binomun  açılışında  (k+1)-ci  hədd  düsturunda,  yəni 



k

k

k

k

b

a

C

T

+



=

50

50



1

 

bərabərliyində 



b

a

3

=



 

olduğunu  nəzərə  alsaq 

50

2

25



50

1

3



b

C

T

k

k

k

+



=

 

alarıq.  Məsələnin  şərtinə  görə 





>

>

+



+

+

2



1

1

k



k

k

k

T

T

T

T

 

olmalıdır.  Burada 



50

2

1



25

1

50



3

b

C

T

k

k

k



=

 



və 

50

2



1

25

1



50

2

3



b

C

T

k

k

k

+



+

+

=



qiymətlərini 

yerinə yazıb 

(

) (


) (

)

(



) (

) (


)

1

3



51

1

3



3

50

1



3

3

50



1

3

51



1

1

50



3

51

3



1

!

49



!

1

!



50

!

50



!

!

50



!

51

!



1

3

!



50

!

50



!

!

50



+

<

<

+









+



>

+

<









+

>



>









+



>



>



k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

k

 

alırıq. 



68

,

17



1

3

3



50

=

+



63



,

18

1



3

51

=



+

 

olduğundan k=18 olar. Deməli 



16

50

18



50

max


3

=



b

C

T



 

368 


411.  Məlumdur  ki, 

(

)



!

!

!



n

m

n

m

C

n

m

=



.  Bu  düstura  əsasən: 

(

)



(

) (


)

!

!



1

!

1



1

1

m



n

m

n

C

m

n

+



+

=

+



+

(



)

(

)



!

1

!



!

1

1



+

+



=

+

m



n

m

n

C

m

n

(



)

(

) (



)

!

2



!

1

!



1

1

1



+



+

=



+

m

n

m

n

C

m

n

. Onda 


5

:

5



:

1

1



1

=

+



+

+

m



n

m

n

C

C

 

bərabərliyindən 



1

1

1 =



+

+



m

m

n

 

və  ya 



m

n

2

=



3

:



5

:

1



1

1

=



+

+



m

n

m

n

C

C

 

bərabərliyindən 



3

5

2 =



+



m



m

n

 

və 



ya 

6

3



8

=

− n



m

;  




=

=



6

3

8



2

n

m

m

n

 

sistemindən isə 



6

,

3



=

n



m

 

alınır. 



412. 

(

)(



) (

) ( )


2

2

1



2

2

1



2

1

2



1

2

+



=

+

+



+

+

=



+

+

+



n

n

n

n

n

C

C

n

n

.  Deməli 

(

)

2



2

1

2



2

1

+



=

+

+



+

n


Download 10.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   67




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling