E berdimuratov, Q. Allanazarov, G. Patullaeva qaraqalpaq tili

§68. Feyilden kelbetlik jasawshı qosımtalar

223. 
     shınıǵıw. Kóp noqat ornına tómende berilgen sózlerdi qoyıp kóshirip jazıń.
     

1. ... isim bar sende. 2. ... túri menen: — Tu- tıńızdan alıw múmkin be? — dep soradı. (Ó.A.)

3. Eki qabaǵı qalqıńqı, ... kózleriniń nurı semip, jiyek etleri qantalasqan. (K.S.) 4. Biziń apam sennen de
... , quwıp jetedi. (Ó.A.)


Kerekli sózler: Qıyıq, juwırǵısh, qıstawlı, jalınıshlı

223. 
     shınıǵıw. Kóshirip jazıń. Biy-, na-, -góy, -dar,
     

-xor jalǵawları arqalı kelbetliklerdiń qanday sóz shaqabınan jasalǵanlıǵın túsindiriń.

1. Biraq naqolaylıq bir jaǵday budkamdı ornınan kóshiriwge májbúrledi. (T. Q.) 2. Námálim adamlar keshqurın awılǵa kelip ketipti. 3. Ketermiz be biz biynıshan. (Berdaq) 4. Náúmit bendeler kelgenin

11. 
    — Qaraqalpaq tili, 5-klass
    

161

bilmes. (Kúnxoja) 5. Biygúna gelle kesildi. (Berdaq)

6. 
   Siziń jer ónimdar. 7. Aqılgóy adam tabılsa oylasatuǵın gápim bar edi.
   

223. 
     shınıǵıw. Berilgen sózlerge -sız, -siz, -shıl, -shil,
     

-ıy, -iy, -qı, -gi, -ki, -shań, -sheń, -xor, biy-, na-, ná- qosımtalarınıń tiyislisin jalǵap gáp qurań. Qalay jasalǵanlıǵın, mánisin túsindiriń.


Ter, sawat, suw, japıraq, ruqsat, bilim, til, tuwısqan, aǵayın, qayǵı, ásker, aqıl, xabar, jem, gúrriń, tún, ilim, siyasat, mádeniyat, oyın, ádep, qolay, gúman.


Tapsırma. Kórkem shıǵarmalardan -lı, -li, -lıq, -lik qosımtaları arqalı jasalǵan kelbetlik sózlerge mısallar keltiriń. Olardıń qanday sóz shaqabınan jasalǵanın túsindiriń.