E nuritdinov
Download 0.91 Mb. Pdf ko'rish
|
3-y-Odam-fiziologiyasi-darslik-E.Nuritdinov-T.-2005 (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Gipotonik
- Gipertonik
|
Gemoliz hodisasi Gemoliz eritrotsitlaraing yorilishi.Ulaming gemoliz sodir bo'lishiga qarshi ta'sir ko'rsatish qobiliyati uning barqarorligi-rezistentligi bilan belgilanadi. Eritrotsitlar qobig'i ko'pgina neytral tuzlar eritmalarini o'zidan o'tkazmaydi.Shu tufayli izotonik eritmalarni osh tuzi va eriydigan boshqa tuzlardan,glukozadan va qamish shakaridan ham tayyorlansa bo'ladi.Ushbu eritmalarda eritrotsitlar buzil-maydi. Gipotonik eritmalarda plazmaga nisbatan bosim past bo'lganligi tufayli, suv entrotsitlarning ichiga kiradi, natijada ular shishadi.Eritma past konsentratsiyada (NaCI eritmasi 0,44 % dan past) bo'lganida, shishgan eritrotsitlar yoriladi.To'liq gemoliz sodir bo'lganda gemoglobin eritmasi qizil lak rangini hosil qiladi. Gipertonik eritmalarda osmotik bosim plazmaga nisbatan biroz baland bo'lganligi uchun suv eritrotsit ichidan chiqadi, natijada eritrotsitlar burishib, tarkibiy qismi eritmaga chiqadi. Shunday qilib, gipotontk va gipertonik eritmalarda eritro-tsitlar yoriladi,natijada,gemoglobin eritmaga chiqadi,ya'ni osmo-tik gemoliz hodisasi sodir bo'ladi. Turli hayvonlarda entrotsitlarning osmotik rezistentligi turlicha.Eritrotsitning yog'simon qobig'ini erituvchi har qanday modda-xloroform, efir, spirt, sut kislota va boshqalar gemolizni keltirib chiqarishi mumkin.Gemolizni keltirib chiqaradigan o'- simlik va hayvon mahsulotlaridan olingan moddalar - gemolizin deb aytiladi. O'simlik gemoliziniga juda past konsentratsiyasi ham ta'sir qiladigan sanonin kiradi. Gemoliz qonda zaharlar ta'sir etganda ham sodir bo'ladi. Fiziologik sharoitda ham eritrotsitlar doimo buzilib tura-di.Odam eritrotsiti umri 100-150 kundan oshmaydi va o'rtacha 30-40 kun yashaydi.Radiaktiv nur, ya'ni «nishonlangan» a-tom ta'sirida odam qonida eritrotsitlar 3-4 oy yashashi isbot- langan.Odam va yuqori taraqqiy etgan hayvonlarda eritrotsit-larning buzilishi taloq va jigarda sodir bo'ladi. Download 0.91 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|