143
ўрмонни қўриқлаш ва ўрмон барпо этиш учун ажратилган барча ўрмон
ерлари
Ўрмон кўчатзори –Дарахт-бута турлари кўчатларини етиштириш учун
мўлжалланган ўрмон хўжалиги ишлаб чиқариш бўлими
Ўзгарувчанлик – ўсимликларни ташқи муҳит таъсирида янгича белги-
лар ва хусусиятлар юзага келтириши.
Фармакогнозия – асосан ўсимликлар, қисман
хайвонлардан олинади-
ган доривор хом-ашёлар – ёғлар, эфир мойлари, дарахт елими, мум, ла-
нолин ва бошқаларни ўрганувчи фан.
Фенология – дарахт-буталарда вегетация даврида фасллар ўзгаришига
боғлиқ содир бўлувчи мавсумий (фаслий) ўзгаришларни ўрганувчи фан.
Фитоценоз – турли хаётий шакллар ва турларга эга бўлган ўсимликлар
мажмуи. У турлараро ва тур ичидаги ўсимликлар ўртасида яшаш учун
кураш натижасида шаклланади.
Флавоноидлар – бензо –у- пирон (хромон) ҳосиласи. Флавонидлар
ўсимликлар дунёсида кенг тарқалган бўлиб,
асосан гул ва баргларда
тўпланади. Флавоноид препаратлар ва уларни сақловчи ўсимликлардан
тайёрланган доривор воситалари тиббиётда Р
витамини етишмовчили-
гида ва қон томирлари ўтказувчанлиги бузилишида келиб чиқадиган ка-
салликларни даволашда ишлатилади.
Формация – ягона доминант дарахт туридан иборат турли ассоциация-
ларни бирлашмаси.
Экотип – ўсимлик ареали доирасида муайян тупроқ-иқлим шароитла-
рига мослашган ва ирсий жихатдан барқарор ўсимлик шакллари.
Эндемик – тор ареалга эга ва фақат кичик географик ҳудудда тарқалган
ўсимлик тури.
Эфир мойлари – учувчан, хушбўй, суюқ органик моддалар бирикмаси-
дан иборат. Бундай бирикмалар кўпгина ўсимликларда бўлиб, ўзига хос
ҳид беради. Эфир
мойлари фармацевтика саноатида,
парфюмерия ва
озиқ-овқат саноатида кенг ишлатилади.
Ювенил ўсимлик – уруғдан униб чиққан ва автотроф озиқланишга ўт-
ган ўсимлик ниҳоли.
144
ЎЗБЕКИСТОНДА ТАРҚАЛГАН ТАБИИЙ ВА ИНТРОДУКЦИЯ
ҚИЛИНГАН ДОРИВОР ДАРАХТ-БУТАЛАР ВА ДОРИВОР ЎТ
ЎСИМЛИКЛАРНИНГ ЎЗБЕКЧА, РУСЧА ҲАМДА ЛОТИНЧА
НОМЛАРИНИНГ
Do'stlaringiz bilan baham: