Eduard Segen 1812-1880 Segen va uning alohida ta’lim extiyojlari bo’lgan bolalar ta’limi uchun yaratgan tibbiy-pedagogik tizimi

1846 yilda Segenning "Aqliy zaif bolalarni tarbiyalash, gigiena va axloqiy davolash" buyuk asari nashr etildi. Ushbu kitob 1903 yilda rus tilida nashr etilgan, M. P. Lebedeva tomonidan tarjima qilingan va ko'p o'n yillar davomida rus oligofrenopedagoglari uchun ma'lumotnoma bo'lib xizmat qilgan.

Frantsiyada Segenning kitobi juda sovuqqonlik bilan qabul qilindi. Uning g'oyalari utopik bo'lib tuyuldi. Segenning amaliy faoliyati Fransiyada ham munosib yordam topmadi. 1848 yilda Segin o'z vatanini tark etishga va AQShga ko'chib o'tishga majbur bo'ldi va u erda uni katta hurmat bilan kutib olishdi. Amerikalik shifokorlar aqli zaif odamlar bilan ishlash tajribasiga ega emas edilar, shuning uchun ular bu sohada har qanday noto'g'ri qarashlardan xoli edilar. Va ular aqli zaiflar uchun ta'lim sohasida izlanuvchi mutaxassisni kutib olishdan xursand bo'lishdi.

Segen buyuk gumanist. U insonga chuqur ishonch bilan sug'orilgan edi. Segen har bir inson, qanchalik chuqur kasalliklarga duchor bo'lmasin, jismoniy va ma'naviy kuchni yaxshilash uchun ulkan imkoniyatlarga ega ekanligiga amin edi. Bu imkoniyatlarni tarbiyachining ruhi, irodasi va san’ati kuchi bilan, shifokor va pedagoglar yordamiga muhtoj insonlar uchun qulay yashash sharoitlarini yaratish orqali amalga oshirish mumkin. Segen har bir inson, qanchalik zaif bo'lmasin, shunday hayotga, o'ziga nisbatan shunday munosabatda bo'lishga haqli deb hisoblardi, unda ma'naviy kamsitish yoki jismoniy azob-uqubatlar uchun joy yo'q. Odamlar orasida o‘zini inson sifatida his qilish, ular uchun ortiqcha emasligingni, ular uchun yuk emas, balki odamlarga foyda keltirishingni anglash eng katta baxt ekanligini tushundi.

Segen o'z davrida ko'r va karlar uchun amalga oshirilgan ishalar aqli zaiflar uchun qilinishi kerakligiga chuqur ishonadi. Gap shundaki, barcha o’zgacha insonlarga o'qish va ishda qatnashish imkoniyatini berish.

• Segen o'z davrida ko'r va karlar uchun amalga oshirilgan ishalar aqli zaiflar uchun qilinishi kerakligiga chuqur ishonadi. Gap shundaki, barcha o’zgacha insonlarga o'qish va ishda qatnashish imkoniyatini berish.