Effect of the Scandinavian Invasions


Download 23.07 Kb.
Sana13.04.2023
Hajmi23.07 Kb.
#1350219
Bog'liq
lecture 5 key


Effect of the Scandinavian Invasions.

Англия Скандинавия босқини ОЕ даврида йил бўлса-да, тилига уларнинг таъсири менга айниқса зоҳирий емас.


Биз еслаш мумкин 8 C бери. Британия ороллари Скандинавия дан денгиз rovers томонидан вайрон қилинди, донаси томонидан биринчи, кейинчалик — норвеглар томонидан. 9-асрнинг охирига келиб данияликлар Англияда доимий оёққа туришга муваффақ бўлишди; Англиянинг ярмидан кўпи босқинчиларга берилди ва Дания ҳудуди — "Данелав"деб тан олинди. Скандинавияликларнинг баъзилари Англияга шунчаки talon-тарож қилиш ва ўз ватанларига қайтиш учун келган бўлса, бошқалари Шимолий-Шарқий Англияда доимий уйларига айланишди.
Ишғолнинг дастлабки йилларида Дания аҳоли пунктлари қуролли лагерларга қараганда бироз кўпроқ еди. Аммо аста-секин шароитлар барқарорлашди ва данияликлар ўз оилаларини олиб кела бошладилар. Янги кўчманчилар ва инглизлар ўзаро турмуш қурдилар ва аралашдилар; улар бир-бирига яқин яшадилар ва на ижтимоий мартабада, на маданият ва урф-одатлар даражасида фарқ қилмадилар; улар осонроқ аралашдилар, чунки улар ўртасида лингвистик тўсиқ йўқ еди. (ОЕ ва о Сcанд German тиллари гуруҳига мансуб еди ва ўша пайтда уларнинг авлодлари бугунги кунга қараганда анча яқин еди.) Мустамлака ва уларнинг собиқ душманлари билан янги келганларнинг интермихтуре 9 асрдан бошлаб давом, икки юз йил давомида, қайси турли сиёсий воқеалар гувоҳ: Alfred нинг ворислари остида Данелау қайта фатҳ, кеч 10 C Скандинавия онслаугҳц янгилаш. Cануте остида Дания томонидан Англия.
Оғир ҳал етиш жойларда Сcандинавианс Anglo-саксон аҳолиси кўпроқ, географик номлари билан тасдиқланган қайси. Йилда Ёркшир, Линколншир, Northumberland, Cumberland — жой номларининг 75 фоизигача Дания ёки Норвегия. Умуман 1400 дан ортиқ инглиз қишлоқлари ва шаҳарлари номлари билан аталган Скандинавия келиб чиқиши (element билан thorp "қишлоқ" деган маънони англатади, масалан. Еҳтимол, кўплаб туманларда одамлар икки тилли бўлиб, қадимги Norse ёки инглиз тиллари устунлик қилган.
Охир оқибат скандинавияликлар маҳаллий аҳолига етник ва лингвистик жиҳатдан сингиб кетишди, аммо лингвистик вазиятга ва инглиз тилининг янада ривожланишига таъсири жуда чуқур еди.

The Norman Conquest.
Кануте вафотидан кўп ўтмай (1042) ва унинг империяси қулаганидан кейин ески АС линияси тикланди, аммо уларнинг ҳукмронлиги қисқа муддатли еди. Янги инглиз қироли, Едвард Конфессор Францияда тарбияланган (1042-1066) кўплаб Norman маслаҳатчилари ва севимлиларини олиб келди; у улар орасида инглиз ерлари ва бойликларини Англия-саксон зодагонларининг норозилигига тарқатди ва уларни ҳукумат ва черков иерархиясидаги муҳим лавозимларга тайинлади. У нафақат француз тилида гапирди, балки унинг саройида зодагонлар томонидан гапирилишини талаб қилди. Уилям, Нормандия герсоги, унинг судига ташриф буюрди ва Едвард уни вориси етиб тайинлагани ҳақида миш-мишлар тарқалди. Кўп жиҳатдан Едвард Norman фатҳидан анча олдин Norman инфилтрациясига йўл очди. Бироқ, мамлакат ҳукумати ҳали ҳам вессекснинг қудратли граф Годвин бошчилигидаги Anglo-саксон феодаллари қўлида еди.
1066 йилда Едвард вафот етгач, Англия оқсоқоллари (ОЕ Витан) Гаролд Годвинни Англия қироли деб еълон қилди. Бу хабар Нормандиялик Уилямга етиб бориши билан у ер ва talon-тарож ваъда қилиб катта қўшин йиғди (унинг аскарларининг учдан бир қисми норманлар, бошқалари, бутун Европадан ёлланма аскарлар еди) ва Папа кўмаги билан Британияга қўнди.
1066 йил октябрда жанг қилган Хастингс жангида Гаролд ўлдирилди ва инглизлар мағлуб бўлди. Ушбу сана одатда сана сифатида танилган Norman фатҳи, гарчи мамлакатни ҳарбий босиб олиш бир неча йил ўтгач тугамаган бўлса ҳам. Хастингсдаги ғалабадан сўнг, Уилям Лондонни шимолдан кесиб ташлади ва Лондоннинг витанини ва Вестминстер аббатлигидаги епископларни унга шоҳ қилиб қўйди. Уилям ва унинг баронлари Англиядаги кўплаб ерларни исроф қилиб, қишлоқлар ва мулкларни ёқиб юборишди. Улар босқинчиларга қарши кўтарилишга ҳаракат қилган, вайрон қилинган ва деярли йўқ қилинган Northumbria ва Мерcиа бўйсуниш кампаниясини ўтказдилар

Effect of the Norman Conquest on the Linguistic Situation.
Norman фатҳи нафақат Буюк Британия сиёсий тарихидаги буюк воқеа, балки инглиз тили тарихидаги енг буюк ягона воқеа бўлди. Унинг дастлабки таъсири лингвистик вазиятнинг кескин ўзгариши еди.
Англиянинг Norman босқинчилари дастлаб Скандинавиядан келган (Norman ва Нортманни Солиштиринг). Тахминан бир юз еллик йил олдин улар Сена водийсини егаллаб, бундан буён Нормандия деб номланувчи жойга жойлашдилар. Улар французлар томонидан тезда ўзлаштирилди ва 11-асрда Британияга француз тилида сўзлашувчилар ва француз маданиятининг ташувчиси сифатида келди. Улар французнинг Шимолий лаҳжасида гапиришди, улар баъзи нуқталарда Марказий, Париж французларидан фарқ қилар еди. Британиядаги уларнинг тили кўпинча "Anglo-француз" ёки "Anglo-Norman" деб номланади, лекин уни француз деб ҳам аташ мумкин, чунки биз бу ерда француз лаҳжаларининг инглиз тилига доимий француз таъсиридан кўра камроқ ташвишланамиз., тарихнинг Norman даврида ҳам, а Anglo-Norman тили мавжуд тўхтади кейин узоқ вақт.
13-асрнинг бошларида Франция билан узоқ ва самарасиз урушлар натижасида жон Лакленд Франция провинсияларини, шу жумладан Нормандия князлигини йўқотди. Бошқа оқибатлар қаторида Франциядаги ерларнинг йўқолиши Британиядаги Норманларни Франциядан узиб қўйди, бу еса инглиз-француз тилининг пасайишини тезлаштирди.
Британиядаги Norman ҳукмронлигининг енг бевосита оқибати ҳаётнинг кўплаб соҳаларида француз тилидан кенг фойдаланишда кўринади. Деярли уч юз йил давомида француз тили маъмуриятнинг расмий тили еди: бу қирол саройи, суд судлари, черков, армия ва қалъанинг тили еди. Бу, шунингдек, кўплаб зодагонларнинг, юқори руҳонийларнинг ва жанубдаги кўплаб шаҳар аҳолисининг ҳар кунги тили еди. Интеллектуал ҳаёт, адабиёт ва таълим француз тилида сўзлашадиган одамлар қўлида еди; лотин тили билан бир қаторда француз тили ҳам ёзув тили еди. Ўқитиш а
Download 23.07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling