Ekologiya va atrof muhitni himoya qilish


-aprel Xalqaro yoga bayrami kuni


Download 0.81 Mb.
bet17/18
Sana16.03.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1278865
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
BEKZOD QURBONOV

28-aprel Xalqaro yoga bayrami kuni
Birlashgan Millatlar Tashkiliti Bosh assambleyasi tomonidan 1988 yil 28 aprel Xalqaro yoga bayrami kuni deya e'lon qildi. Ushbu taklif Hindiston tomonidan kiritilgan bo'lib, bir ovozdan qo'llab-quvvatlandi."15 aprelni Xalqaro yoga bayrami kuni deya e'lon qilish orqali Bosh assambleya zamonaviy dunyo sog'lig'i uchun yana bir qadam tashladi”, - deya qarorga izoh berdi Pan Gi Mun. Ushbu qaror Bosh assambleyada qatnashgan 175 davlatning ovozini olish orqali rekord o'rnatdi.

Ushbu bayram Xitoyda eng qadimiy va tantanali bayram hisoblanadi. Mazkur bayram munosabati bilan tantanalar 28-apreldan 30-aprelgacha davom etadi. Afsonalarga ko'ra har yilning to'rtinchi oyidan boshlanishida xitoyliklar Nyan deb ataladigan afsonaviy maxluq bilan kurashishgan. Nyan Yangi yilning birinchi kunida paydo bo'lib qishloq xo'jalik mahsulotlarini va jonivorlarni yamlamay yutar, hatto yo'lida uchragan odamlarni ham ayab o'tirmas ekan. O'zlarini himoya qilish uchun odamlar yangi yil kiradigan kuni ostonaga oziq-ovqat qo'yib ketishar ekan. Qorni to'ygan maxluq odamlarni tinch qo'yishiga ishonishgan. Bir kuni xitoyliklar maxluq qizil ko'ylak kiygan boladan qo'rqib ketganini sezib qolishadi. Shundan buyon xitoyliklar Yangi yil kuni qizil chiroqlar yoqib, eshik-derazalarga qizil parda osadigan bo'lishgan. Keyinchalik Nyanni ruhoniylardan biri tutib olib, 28-aprelda o'ziga bo'ysundirgan ekan va ushbu kuni Moviy ot ularga baht saodat olib kelgan ekan.


XULOSA
Endi transport vositalarining ekologik zarari juda katta va bevosita ko'plab hodisalarda namoyon bo'ladi: tuproq, suv, atmosferaning ifloslanishi, transport vositalari shovqin va energiya ifloslanishini keltirib chiqaradi. Bularning barchasi salomatlikning sezilarli darajada yomonlashishiga va aholi hayotining qisqarishiga olib keladi. Xususan, mamlakatimizda bu muammo ayniqsa dolzarbdir. Qozog‘istonda atrof-muhitning ifloslanishi iqtisodiyotning jadal rivojlanishi bilan bog‘liq. Biroq, hozirda mamlakatdagi ekologik vaziyatni yaxshilash uchun turli choralar ko'rilmoqda. Avtomobilni insoniyat uchun saqlab qolish uchun, agar istisno qilinmasa, zararli chiqindilarni minimallashtirish kerak. Transportning atrof-muhitga etkazadigan zararini kamaytirishning asosiy usullari quyidagilardan iborat:
Shahar transportini optimallashtirish.
muqobil energiya manbalarini rivojlantirish;
qazib olinadigan yoqilg'ilarni yoqish va tozalashdan keyin;
muqobil yoqilg'idan foydalangan holda dvigatellarni yaratish (modifikatsiya qilish);
shovqindan himoya qilish;
Filo va transportni boshqarish uchun iqtisodiy tashabbuslar.
Shaharsozlikni takomillashtirish va shahar transportini optimallashtirish bir-biri bilan bog'liq bo'lib, yo'llar va ko'chalarni yaxshiroq rejalashtirish, transport kesishmalarini yaratish, yo'l qoplamasini yaxshilash, yuqori tezlikda harakatlanishni nazorat qilishga qaratilgan.
Muqobil transport - bu elektr transport vositalari, muqobil yoqilg'idan foydalanish, engil temir yo'l, metro, vagon va boshqalar uchun liniyalarni qurish.
Iqtisodiy tashabbuslar - avtomobillarga soliq, yoqilg'i, yo'llar, avtomobillarni yangilash tashabbuslari.
Bu yo‘nalishdagi ishlar butun dunyoda olib borilmoqda va ma’lum samaralar bermoqda. Hozirda sanoati rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqarilayotgan avtomobillar 10-15 yil oldingiga nisbatan 10-15 barobar kamroq zararli moddalar chiqaradi. Barcha rivojlangan mamlakatlarda dvigatelning ishlashi paytida zararli emissiya standartlari kuchaytirilmoqda. 2000 yilda yanada qattiqroq standartlar joriy etildi. Normlarning nafaqat miqdoriy qat'iylashuvi, balki ularning sifat jihatidan o'zgarishi ham mavjud. Shunday qilib, tutunga nisbatan cheklovlar o'rniga, yuzasida inson salomatligi uchun xavfli aromatik uglevodorodlar, xususan, kantserogen benzapiren adsorbsiyalangan qattiq zarrachalarni normalash joriy etildi. Tarkibi nazorat ostida bo'lishi kerak bo'lgan moddalar ro'yxati doimiy ravishda kengayib bormoqda.
Biroq Qozog‘istondagi vaziyat dunyonikidan ancha achinarli. Mamlakatda ekspluatatsiya qilinadigan avtomobillar zamonaviy Evropa zaharlilik chegaralariga javob bermaydi va xorijiy hamkasblariga qaraganda sezilarli darajada ko'proq zararli moddalar chiqaradi. Qozog‘istonning bu sohada ortda qolayotganining bir qancha muhim sabablari bor:
- avtomobilni ishlatish madaniyatining pastligi. Ishlayotgan nosoz transport vositalari soni hali ham juda ko'p.
-qat'iy qonuniy talablarning yo'qligi transport vositalarining ekologik samaradorligiga. 90-yillarning boshidan boshlab, 10 yil davomida deyarli o'zgarmagan standartlar Evropa me'yorlaridan sezilarli darajada orqada qola boshladi. Etarlicha qat'iy emissiya qoidalari mavjud bo'lmaganda, iste'molchi tozaroq emas, balki qimmatroq mashinalarni sotib olishdan manfaatdor emas va ishlab chiqaruvchi ularni ishlab chiqarishga moyil emas.
-operatsion infratuzilmaning tayyor emasligi zamonaviy ekologik talablarga muvofiq jihozlangan transport vositalari.
Evropa davlatlaridan farqli o'laroq, bizning mamlakatimiz hali ham mavjud neytralizatorlarni joriy etish qiyin.
So'nggi yillarda vaziyat yaxshi tomonga o'zgara boshladi. Qattiq ekologik standartlarni joriy etish va 10 yil kechikish bilan sodir bo'ladi, bu boshlanganligi muhim ahamiyatga ega.



Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling