«Ekologiyalıq monıtorıń hám ekologiyalıq ekspertiza» páninen kurs ishi tema : «Jámiyetlik ekologiyalıq ekspertizasi hám ekologiyalıq audit»


Download 54.33 Kb.
bet1/7
Sana13.04.2023
Hajmi54.33 Kb.
#1355257
  1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
qaraqalpoq ekspertiza


O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY HAM O'RTA MAXSUS TA'LIM vAZIRLIGI
BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAvLAT UNIvERSITETI
BIOLOGIYA FAKULTETI
EKOLOGIYA vA TUPROQSHUNOSLIK KAFEDRASI
«Ekologiyalıq monıtorıń hám ekologiyalıq ekspertiza » páninen
KURS ISHI
Tema : «Jámiyetlik ekologiyalıq ekspertizasi hám ekologiyalıq audit»

Tapsırdı : Biologiya fakulteti 3-B Ekologiya hám átirap -ortalıq qáwipsizligi tálim baǵdarı studenti:Omonboyeva Iyesia Qabılladı : Alpisbaeva Aqmaral




Mazmun
Kirisiw …………………………………………………. ………. …………….…3
1. Jámiyetlik ekologiyalıq ekspertizasi hám ekologiyalıq audit túrleri ……. ….…5
2. Ekologiyalıq jaǵday jáne onı bahalaw kriteryalari……………………….....…10
3. Ekologiyalıq qadaǵalaw hám ekologiyalıq ekspertizaning huqıqıy jaǵdayı..... 13
4. Ekologiyalıq audit tug'risidagi nızam qabıllaw maqseti…... ……………….…27
Juwmaq …………………………………………………. …. …………………..30
Paydalanılǵan ádebiyatlar …………………. ……………………..………….… 31


Kirisiw
“Ekspertiza” termininiń túp mánisi “tekseriw”, “analiz” bolıp tabıladı. ekologiyalıq ekspertizanı ótkeriw tártibi Ózbekstan Respublikası Tábiyaattı qorǵaw mámleket komiteti tárepinen qabıl etilgen arnawlı qarar (1993 jıl 4 may M:8-TK sanlı qarar ) tiykarında ámelge asıriladı. Usı qarar tómendegilerdi belgileydi: Xalıq xojalıǵı ob'ektlerin hám komplekslerin kóriw proektleri hám texnika—ekonomikalıq tiykarların Mámleket ekologiyalıq ekspertizasinan ótkeriwdiń birdey rejimin belgileydi.
Mámleket ekologiyalıq ekspertizasinan ótkeriw waqtında tárepler (yaǵnıy, buyırtpashı hám proyetlestiriw shólkemleri) dıń wazıypaları hám juwapkershiliklerin belgileydi. Usı qarardı orınlaw tómendegi shólkem hám shólkemler ushın tiykarǵı wazıypa etip belgilengen:
Óz iskerliginde unamsız ekologiyalıq aqıbetlerdi saplastırıw yamasa
olardı jeńiltiwge jámiyet aldında kepil adamlıq beretuǵın proekt— hújjetlerge buyırtpa beretuǵın shólkemler.Proekt—xujjatlarni islep shıǵıwshına hám buyırtpa beretuǵınǵa ekologiyalıq qawipsizlikti támiyinlewge kepil adamlıq beretuǵın shólkemler. Tábiyaattan paydalanıw hám átirap -ortalıqtı qorg’ow qılıwdı qadaǵalaw etiwshi mámleket shólkemleri.
Átirap -ortalıq tap-tazalıǵın saqlap qalıw, atmosfera xavosi, suw xavzeleri, topıraq, ósimlikler dúnyası pataslanishniń aldın alıw maqsetinde jańatdan payda keltiriletuǵın qanday injinerlik joybarın onıń úlken-kishiliginen qaramastan áwele Mámleket ekologiyalıq ekspertizasinan ótkeriledi. Bul minnetleme 1992 jıl 9 dekabrde qabıl kilingan “Tábiyaattı qorǵow tuwrısındaǵı nızam”da xam jazıp qoyilg’an.
Mámleket ekologiyalıq ekspertizaniń maqseti - xojalıq kárxanasınıń aylana xolatiga salıstırǵanda ekologiyalıq qáwpin anıqlaw, bul qáwip dárejesiniń normativ kórsetkishlerge salıstırǵanda qanshellilik úlkenligin bahalaw bolıp tabıladı. Mámleket ekologiyalıq ekspertizasinan ótkeriliwi shárt bolǵan proektte tábiyaattıń pataslanıwı aldın alıwshı ilajlar ilimiy jixatdan tiykarlanǵan bolıwı zárúr.
Mámleket ekologiyalıq ekspertizasidan sanaat kárxanaları, gidrotexnikalıq imaratlar, kánler, qala qurılısı, shıǵındılar toplantuǵın jaylar, olardı ko'mib yamasa yondirib zıyansizlentiriw arnawlı jayları, ximiyalıq elementlar hám olar isletiletuǵın aymaqlar hám basqa xojalıq ob'ektleri proektleri álbette ótkeriledi. Proektte xojalıq ob'ektleriniń uz iskerligi dáwirinde átirap -ortalıqǵa zálel etkazishi aldı alınǵan bolsa, yaǵnıy arnawlı tazalaw apparatları hám imaratları ámeldegi bolǵan táǵdirde, bul proektti ámelge asırıwǵa ruxsat beriledi.
Tawlardag’i dárya xavzalarida jumısqa túsiriliwi kerek bolǵan metall kánleri, olardıń bayıtıw fabrikaları proektleri ekologiyalıq ekspertizadan arnawlı qánigeler qatnasıwında ótkeriledi.
Sebebi bunday názik proektlerde texnologiyalıq sistema yamasa metalllardı saqlaw jaylarınan olardıń bir bólegi say suwiga tartılıp ketiwi pútkil xavzada qolaysız aqıbetlerge alıp kelmewine xesh kim kepillik bere almaydı.
Sonlıqtan, ekspetriza shóp-sharda júz beriwi múmkin bulgan usı qolaysız xodisaning qanday aldı alınıwı múmkinligi xamma tárepleme tereń tekseriledi.
Mámleket ekologiyalıq ekspertizasi tiykarınan Tábiyaattı qorǵaw mámleket ko'mitasida ótkeriledi.

Download 54.33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling