Ekonometrika so‘zi nimani anglatadi va u fan sifatida qaysi davrda yuzaga kelgan?

14Nazariy-analitik, amaliy, makroiqtisodiyvamikroiqtisodiymodellarga ta’rif bering.
Amaliymaqsadigako’raiqtisodiy-matematikmodellariqtisodiyjarayonlarningumumiyxususiyatlarivaqonuniyatlarinitadqiqqilishdaishlatiladigannazariy-analitikmodellargavatayinliiqtisodiymasalalarniechishdaqo’llaniladiganamaliymodellar (iqtisodiytahlil, bashoratlash, boshqarishmodellari)gabo’linadiIqtisodiy-matematikmodellariqtisodiyotningturlitomonlari (xususan, uningishlabchiqarish-texnologik, ijtimoiy, hududiytuzilmalari)nivauningalohidaqismlarinitadqiqqilishuchunmo’ljallanishimumkin. Modellarnitadqiqqilinayotganiqtisodiyjarayonlarvamuammolarmazmunibo’yichatasniflashdabutuniqtisodiyotmodellari (makroiqtisodiymodellar)nivauningquyitizimlari — tarmoqlar, hududlarvahokazolarningmodellari, ishlabchiqarish, iste’mol, daromadlarnishakllantirishvataqsimlash, mehnatresurslari, baholarnishakllantirish, moliyaviyaloqalarvashukabilarmodellariningmajmualari (mikroiqtisodiymodellar)niajratibko’rsatishmumkinMakroiqtisodiy model - iqtisodiymatematikmodellarninguzviyqismi, butuniqtisodiyotnivauningengmuhimtarmoqlari, sektorlari, sohalaririvojlanishinimatematikshakldaaksettiruvchiiqtisodiymatematik model. Makroiqtisodiy model iqtisodiyotni yagona tizimsifatidaifodalab, uningumumlashtirilganmoddiyvamoliyaviykoʻrsatkichlari: yalpiichkimahsulot, isteʼmol, investitsiya, bandlik, foizstavkalari, pulmiqdorivaboshqalarningoʻzarobogʻliqliginikoʻrsatadi. Makroiqtisodiymodelnituzishningasosiymaqsadimakroiqtisodiybogʻlanishlardaniboratturlihodisalarnisoddalashtirilganshakldaifodalashorqaliuningyechiminitopishdir. Makroiqtisodiy model tuzishjarayonidaoʻrganilayotganhodisanyngmuhimomillarianiqlanib, yechilishikutilayotganmuammouchunmuhimboʻlmaganjihatlartushiribqoldiriladi. Makroiqtisodiy model tuzishquyidagibosqichlarnioʻzichigaoladi: a) tadqiqotningpredmetivamaqsadisoddalashtirilganholdabelgilanadi; b) kuzatilayotganmakroiqtisodiytizimningmaqsadgamuvofiqtarkibiyvafunksionalunsurlariajratibolinib, ularningengmuhimsifattavsiflarianiqlanadi; v) Makroiqtisodiy model unsurlariningoʻzarobogʻlanishi, ketma-ketligibelgilanadivauningmatematikmodelikeltiriladi; g) matematikmodeldahisobkitoblaramalgaoshiriladivaolingannatijatahlilqilinadi. Makroiqtisodiy model nazariytadqiqotsifatidasinovvaasoslashni talab etadi. JamlanganstatistikmaʼlumotlarniMakroiqtisodiymodelgatushirishehtimoldagimakroiktisodiyoqibatlargaoldindan baho berish im-konini beradi. Tarmoklararobalans, davlatdaromadlarivaharajatlaribalansi, toʻlovbalanslarinihisoblashMakroiqtisodiymodelgamisolboʻlaoladi.