erish jarayonida, ya’ni, suyuq moddalar bir – biriga aralashganda, qattiq modda yoki gazlar suyuqlikda eriganda, ma’lum konsentratsiyadagi eritma suyultirilganda hamda konsentrlanganda ajraladigan yoki yutiladigan issiqlik miqdori integral erish issiqlik effekti (Qi) deyiladi. - Tuzlarning erish issiqlik effekti - ΔHoerish.
- Тuzlarning erish jarayoni ikki bosqichda boradi:
- (Endotermik jarayon)
- (Ekzotermik jarayon)
- ΔН0erish. = ΔН1 +(- ΔН2)
- 1836 yilda rus olimi G.I. Gess juda kо‘p tajribalar
- asosida termokimyoning asosiy qonunini - reaksiya issiqlik effekti yig‘indisining doimiylik qonunini ta’rifladi:
- Reaksiyaning issiqlik effekti uni olib borish yо‘liga bog‘liq bо‘lmay, reaksiyada ishtirok etayotgan moddalarning boshlang‘ich va oxirgi holatlariga bog‘liq.
- Faraz qilaylik A moddadan B moddaga о‘tish jarayonini о‘rganayotgan bо‘laylik. О‘tish jarayoni turlicha bо‘lsin:
- Gess qonuniga muvofiq: H=H1+H2=H3+H4+H5 ,
- ya’ni, bu qonun bо‘yicha reaksiyaning umumiy issiqlik effekti reaksiyalar qaysi usulda olinishidan qat’iy nazar doim bir xil bо‘ladi.
- Мisol: ko’mirning yonishida kuzatiladigan issiqlik effekti misolida Gess qonunini tushuntirish mumkin:
- I-usul:
- С+½О2=СО+120, 78 kJ
-
- СО+½О2=СО2+ 283,22 kJ
-
- II-usul:
- С+О2=СО2+ 404,0 kJ
- 2-мисол: (reaksiya issiqlik yig’indisini doimiyligining isboti)
- а) NH3(g)+aq.=NH3(aq.)+35,1 кЖ (ammiakning suvdagi eritmasi)
Do'stlaringiz bilan baham: |
