Электр хавфсизлиги

Хавфсизликни та`минлаш усуллари, та`рифлари.
Инсон о`з меҳнат фаолияти жараёнида бо`ладиган фазо - иш жойи деб аталади (гомосфера). Хавф мавжуд ёки вақти-вақти билан пайдо бо`ладиган фазони ноксосфера дейилади. Хавфсизликни та`минлашга қуйидаги 3 хил усуллар орқали еришилади:
1. Гомосфера ва ноксосферани фазовий ва вақтий ма`нода ажратиб қо`йиш, буни ҳал қилиш учун масофадан бошқариш, автоматлаштириш, роботлаштириш воситалари ёрдамидан фойдаланилади.
2. Хавфларни ё`қотиш ё`ли билан ноксосферани ме`ёрлаштириш. Бу усулга ишчиларнинг шовқин, газ, чангдан, жароҳатланишидан сақловчи шахсий ва коллектив ҳимоя воситалари қо`ллаш.
3. Бу усул ишчиларни тегишли муҳитга мослашишга, уни ҳимоялаш даражасини ко`таришга ё`налтирилган ҳар хил воситалар ва усулларни о`з ичига олади. Касбига қараб танлаш, рухий та`сир ва (шахсий) ҳимоя воситалари қо`ллаш. Амалда еса юқорида айтилган усуллар (комбинацияси) биргаликда қо`лланилади.
Хавфсизликни та`минловчи воситаларга, жамоа (коллектив) ва шахсий ҳимоя воситалари киради. Улар о`з ё`лида хавфларнинг турига, тузилишига, ишлатиш соҳасига нисбатан гуруҳларга бо`линади.


Ҳаётий фаолият хавфсизлигини бошқаришнинг
услубий асослари
ҲФХнинг услубий ва бошқарув масалалари хавфсизлик даражасига ва Таваккалга обектив та`сири катта. ҲФХ бошқарилишида - инсон - муҳит системаси тушунилади.
ҲФХни бошқариш - бу ақлан (атай) обектни хавфли ҳолатдан, кам хавфли ҳолатга о`лказиш. Бунда иқтисодий ва техник мақсадга мувофиқлик шартларига амал қилинади.
ҲФХни бошқаришнинг вазифалари. Бошқариш вазифалари қуйидагилардан иборат:
1. Обект ҳолатининг таҳлили ва баҳоси;
2. Бошқаришнинг тадбирлари;
3. Бошқарилувчи ва бошқарувчи системаларни ташкил қилиш;
4. Бошқаришнинг ташкилий ишларини назорат қилиш ва текшириш системаларини яратиш;
5. Тадбирларнинг та`сир қилишини, фойдасини аниқлаш;
6. Раг`батлантириш.
ҲФХни бошқариш воситалари. ҲФХни бошқариш қуйидагилардан иборат: Дунёқарашлик, физиологик, руҳий, ижтимоий, тарбиявий, екологик, тиббий, техник, ҳуқуқий ва иқтисодий.
ҲФХнинг аспектларига лойиқ жуда ко`п бошқарув воситалари мавжуд. Булар қаторига халқ оммасининг ма`рифати, касбни танлаш ва о`ргатиш: одамларда интизом маданиятини тарбиялаш; бошқарилувчи шахсларга (субектларга) руҳий та`сир, шахсий ва жамоа ҳимоя ва техник воситалари ва ҳ.к