Электр қурилмаларини эксплуатация қилишда хавфсизлик техникаси қоидаларини тасдиқлаш тўҒрисида

3-§. Кучланиш йўқлигини текшириш
149. Кучланиш йўқлигини — ишлатиш олдидан ишга яроқлилигини текширишга мўлжалланган махсус асбоблар ёрдамида ёки яқин орада жойлашган ва олдиндан кучланиш остида бўлган ток ўтказувчи қисмларга яқинлаштириб текшириб олинган кучланиш кўрсаткичи ёрдамида текшириш зарур.
1000 В дан юқори кучланишли электр қурилмаларида кучланиш кўрсаткичидан диэлектрик қўлқопларда фойдаланиш зарур.
35 кВ ва ундан юқори электр қурилмаларида кучланиш йўқлигини изоляцион штанга билан уни ток ўтказувчи қисмларга бир неча марта теккизиб текшириш мумкин. Кучланиш йўқлигининг аломати учқун чиқмаслиги ва чирсиллаш бўлмаслигидир. 500 кВ дан юқори кучланишли бир занжирли ҲЛда кучланиш йўқлигининг етарли аломати чамбарланишнинг бўлмаслиги ҳисобланади.
150. Электр станция ва подстанцияларнинг электр қурилмаларида кучланишнинг йўқлигини 1000 В дан юқори кучланишли электр қурилмаларида IV гуруҳга ва 1000 В гача кучланишли электр қурилмаларида III гуруҳга мансуб навбатчи ёки тезкор таъмирловчи ходимлар таркибидаги битта хизматчи томонидан текширишга рухсат этилади.
ҲЛда кучланиш йўқлигини текширишни иккита хизматчи бажариши шарт:
1000 В дан юқори кучланишли ҲЛда — IV ва III гуруҳларга мансуб;
1000 В гача кучланишли ҲЛда — III гуруҳга мансуб ходимлар томонидан.
151. Амалда схеманинг тўғрилигини текшириш ва кучланиш йўқлигини аниқлашга қуйидаги ҳолларда рухсат этилади:
махсус кучланиш кўрсатгичлари бўлмаганда ОТҚда, ташқарида ўрнатилган КТҚ ва КТПда, шунингдек, ҲЛда туманда, ёмғир, қор ёғаётган вақтда;
220 кВ дан юқори кучланишли ОТҚда ва 220 кВ дан юқори кучланишли икки занжирли ҲЛда.
ҲЛ ва KЛнинг киритгичларида амалда схеманинг тўғрилигини текшириш билан кучланиш йўқлиги бу линияларнинг тезкор бошқаруви тасарруфида бўлган навбатчи томонидан тасдиқланади.
ҲЛда амалда схеманинг тўғрилигини текшириш линияларнинг йўналиши ва ташқи аломатларини, шунингдек, таянчлардаги белгиларнинг диспетчерлик номига мос келганлигини текширишдан иборат.
152. 6 — 20 кВ кучланишли ҲЛда ёғоч ёки темир-бетон таянчларда, шунингдек, телескопик минорада туриб сиғим токи оқиши принципига асосланиб кўрсаткич билан кучланиш йўқлигини текширганда кўрсаткичнинг талаб қилинган сезгирлиги таъминланиши керак. Бунинг учун унинг ишчи қисмини ерга улаш керак.
153. Симлари ҳар хил баландликда осилган ҲЛда кучланиш йўқлигини кўрсаткич ёки изоляцияловчи штанга билан текшириш ва ерга улагичларни ўрнатиш пастдаги симдан юқорига қараб бажарилиши шарт. Симлар горизонтал ҳолда осилганда кучланиш йўқлигини текширишни яқин жойлашган симдан бошлаш керак.
154. Нейтрали ерга уланган, 1000 В гача кучланишли электр қурилмаларида икки қутбли кучланиш кўрсаткичи қўлланилганда кучланиш йўқлигини ҳам фазалар орасида, ҳам ҳар бир фаза билан ускунанинг ерга уланган корпуси ёки ерга улайдиган (сими нолга уланган) ўтказгич орасида текшириш керак. Олдиндан текширилган вольтметрни ишлатишга ижозат берилади. «Текшириш» лампаларини қўллаш тақиқланади.
155. Аппарат ўчирилганлиги ҳақида сигнал берувчи тузилмалар, блокировка тузилмалари, доимий уланган вольтметрлар ва бошқалар кучланиш йўқлигини тасдиқловчи фақат қўшимча воситалар ҳисобланади ва уларнинг маълумотлари асосида кучланишнинг йўқлиги ҳақида хулоса қилиш мумкин эмас.