Elektrokimyo. Elektrolit eritmalar. Elektrolitik dissosilanish. Ionlararo muvozanat

f e1e2   r2

f–ikki zaryadlangan zarrachalar orasidagi tortishish kuchi,

bu erda  - erituvchining dielektrik konstantasi bo’lib u qanchalik katta bo’lsa, unda erigan modda molekulasining ionlari orasidagi tortishish kuchi shunchalik kamayadi, ya’ni erituvchining dielektrik konstantasi qanchalik katta bo’lsa uning ionlash qobiliyati shunchalik katta bo’ladi. Masalan: 25 N2O  81 ga teng, shuning uchun u yaxshi dissostialovchi erituvchilar jumlasiga kiradi

Erituvchining qutbli molekulalari (masalan suv molekulalari) bilan ionlar orasida tortishish kuchi (F) vujudga keladi. Buni quyidagi tenglamadan ko’rish mumkin

Erituvchining qutbli molekulalari (masalan suv molekulalari) bilan ionlar orasida tortishish kuchi (F) vujudga keladi. Buni quyidagi tenglamadan ko’rish mumkin

bu erda e – ion zaryadi, r – ion bilan dipol orasidagi masofa,  - erituvchi dipol momenti.

Bu tortishish natijasida ion atrofi erituvchi molekulalari bilan kurshalib qoladi. Bu kurshamni sol’vat (erituvchi suv bo’lganida gidrat) hodisa esa sol’vatlanish (mos holda gidratlanish) deyiladi. Ion sol’vat qavat bilan birgalikda harakat qiladi. Shuni ta’kidlash lozimki, ionlar harakati tezligi ion radiusiga qarab o’zgaradi. Bu tezliklarni o’rganish kichik radiusli ionlar katta radiusli ionlarga qaraganda kuchlirok sol’vatlanishini (gidratlanishini) ko’rsatadi.

Elektrolitlar suvda eriganda ikki jarayon boradi: eriyotgan moddaning kristall panjarasi buziladi va shu vaqtning o’zida eritmaga o’tayotgan ionlar gidratlanadi. Agar birinchi jarayonga energiya sarf qilinishi kerak bo’lsa ikkinchi jarayon (sol’vatlanish) energiya ajralishi bilan boradi. ionlarning gidratlanishini o’rganish natijasida olingan ma’lumotlar ion radiusi bilan gidratlanish energiyasi orasida teskari proporstionallik borligini ko’rsatdi.

Elektrolitlar suvda eriganda ikki jarayon boradi: eriyotgan moddaning kristall panjarasi buziladi va shu vaqtning o’zida eritmaga o’tayotgan ionlar gidratlanadi. Agar birinchi jarayonga energiya sarf qilinishi kerak bo’lsa ikkinchi jarayon (sol’vatlanish) energiya ajralishi bilan boradi. ionlarning gidratlanishini o’rganish natijasida olingan ma’lumotlar ion radiusi bilan gidratlanish energiyasi orasida teskari proporstionallik borligini ko’rsatdi.