Elektrokimyo. Elektrolit eritmalar. Elektrolitik dissosilanish. Ionlararo muvozanat

Hamma elektrolitlar dissostilanish xususiyatiga qarab kuchli va kuchsiz elektrolitlarga bo’linadi. Elektrolitlarning kuchi ularning dissostilanish darajasi (yoki dissostiyalanish muvozanat konstantasi) qiymati bilan belgilanadi. Dissostiyalanish darajasini  bilan belgilasak, u quyidagichadir:

Dissostilanish darajasi va izotonik koeffistenti orasida quyidagicha bog’lanish mavjud (1-1 valentli binar birikmalar uchun):

Dissostilanish darajasi va izotonik koeffistenti orasida quyidagicha bog’lanish mavjud (1-1 valentli binar birikmalar uchun):

Bu erda  - erigan moddaning bir molekulasi dissostilanganda hosil bo’lgan ionlar soni.

Bu tenglamadan izotonik koeffistent orqali dissostilanish darajasini aniqlash mumkin: Izotonik koeffistentning quyidagicha bog’lanishlarni birortasidan foydalanib hisoblash mumkin

Ma’lumki real eritmalarda konstentrastiya o’rnida aktivlik (a) ni qo’llash kerak. Ayniqsa elektrolit eritmalarda, atrofida elektromagnit maydoni bo’lgan ionlar orasida, tortishuv kuchi katta bo’ladi. Bu kuch hisobga olinmasa sezilarli xato qilingan bo’ladi. Odatda molyal aktivlik a bo’lsa, elektrolitning o’rtacha aktivligi a deb belgilanadi.

Ma’lumki real eritmalarda konstentrastiya o’rnida aktivlik (a) ni qo’llash kerak. Ayniqsa elektrolit eritmalarda, atrofida elektromagnit maydoni bo’lgan ionlar orasida, tortishuv kuchi katta bo’ladi. Bu kuch hisobga olinmasa sezilarli xato qilingan bo’ladi. Odatda molyal aktivlik a bo’lsa, elektrolitning o’rtacha aktivligi a deb belgilanadi.

Agar elektrolit quyidagicha dissostilansa

AnBm = nAZ  mBZ-

bu Z, Z- - kation va anionning zaryadi:

ionlarning o’rtacha aktivligi a  (an a-m)1n , N  nm

Aktivlik bilan o’rtacha aktivlik orasidagi quyidagicha bog’lanish mavjud

a a  N ;(aan a-m) .

Demak a ni o’lchash yo’li bilan a  ni aniqlash mumkin va aksincha.