Elektrolit molekulalarning ionlarga ajralishi dissosiasiya tenglamasi bilan ifodalanadi. Tenglamaning chap qismiga elektrolit molekulasining formulasi yoziladi, o’ng qismiga esa elektrolitik dissosilanish jarayonida bo’lgan ionlar yoziladi va (=) tenglik o’rniga, qarama - qarshilik belgisi () yoziladi. - Elektrolit molekulalarning ionlarga ajralishi dissosiasiya tenglamasi bilan ifodalanadi. Tenglamaning chap qismiga elektrolit molekulasining formulasi yoziladi, o’ng qismiga esa elektrolitik dissosilanish jarayonida bo’lgan ionlar yoziladi va (=) tenglik o’rniga, qarama - qarshilik belgisi () yoziladi.
- Masalan: HNO3 H+ + NO3-
- KOH K+ + OH-
- NaNO3 Na+ + NO3-
Suvdagi eritmalarida ionlarga to'liq ajraladigan elektrolitlar kuchli elektrolitlar deyiladi. Ular jumlasiga HClO4, HCl va boshqa kislotalar, NBuH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 kabi asoslar va deyarli barcha tuzlar kiradi. - Suvdagi eritmalarida ionlarga to'liq ajraladigan elektrolitlar kuchli elektrolitlar deyiladi. Ular jumlasiga HClO4, HCl va boshqa kislotalar, NBuH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 kabi asoslar va deyarli barcha tuzlar kiradi.
- Suvdagi eritmalarda qisman dissosiyalanib juda oz miqdorda ionlar hosil qiluvchi elektrolitlar kuchsiz elektrolitlar deyiladi. Ular jumlasiga kuchsiz kislotalar (CH3COOH, H2S, H2CO3, HCl,) qiyin eruvchi asoslar, shuningdek NH4OH va ba'zi tuzlar kiradi.
Dissosilanish darajasi. - Dissosilanish darajasi.
- Erigan moddalar yoki eritmadagi elektrolit miqdorining qancha qismi ionlarga ajralganligini ko'rsatuvchi kattalik elektrolitik dissosilanish darajasi deyiladi va harfi bilan belgilanadi.
- n - moddaning ionlarga ajralgan molekulalar soni; N - erigan moddaning molekulalar soni.
- Elektrolitning dissosilanish darajasini foizda ifodalash uchun ni 100% ko'paytiriladi.
- Agar elektrolitning dissosilanish darajasi < 3% bo'lsa kuchsiz elektrolit, 3-30% bo'lsa o'rta kuchli elektrolit, 30% dan ortiq bo'lsa, kuchli elektrolit hisoblanadi.
- Eritma suyultirilganda dissosilanish darajasi ortadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
