Elektronika va sxemalar 2


-расм. 2N7000 транзистори характеристикалари


Download 1.86 Mb.
bet2/2
Sana04.05.2023
Hajmi1.86 Mb.
#1426302
1   2
Bog'liq
1 mavzu

6.1-расм. 2N7000 транзистори характеристикалари
Лаборатория иши учун топшириқ.
Майдоний транзисторда ясалган икки транзисторли ва уч транзисторли ток кўзгуси (6.2 ва 6.3 расмлар) схемаси асосида Iн=f(), Iн=f(URН), δ=f () графикларини ҳосил қилинг ва тахлил қилинг.

6.2-расм. Майдоний транзисторда ясалган икки транзисторли ток кўзгуси схемаси
Вариант 6 Ep = 15.4 Iy = 13.4 Uzi = 2

R1 = = = 1 kOm

Rн,кОм

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

URН, В

0,0154

0,015399

0,015397

0,015396

0,015395

0,015394

0,015392

0,015391

IН, мА

10,79

12,89

12,89

12,9

12,89

12,9

12,89

12,89

δ, %

19,47

3,8

3,8

3,1

3,8

3,1

3,8

3,8



Rн,кОм

0,8

0,9

1

1,1

1,2

1,3

1,4

1,5

URН, В

0,01539

0,01538

0,002506

0,001217

0,00043

0,000358

0,000314

0,000282

IН, мА

12,89

12,89

12,89

12,89

12,47

11,57

10,77

10,08

δ, %

3,8

3,8

3,8

3,8

6,9

13,65

19,62

24,77


Олинган натижаларга ишлов бериш.
Симуляция нитижасида ток оқими хатолигини ҳисоблаш. Биринчи ҳисоблашда ток оқими хатолигини 0,19% ни ташкил этди. Симуляцияни биринчи марта ишга туширганда Iу бошқарувчи ток оқими хатолиги 3% гача бўлиши мумкин.
* 100 %
Бу ерда, Iу ток вариант бўйича, 𝐼из ток олчаб олинади.
* 100 % = 19,47 %
𝛿= ∗100%.
𝛿1= ∗100%. = = 19,47 %
𝛿2= ∗100%. = = 3,8 %
𝛿3= ∗100%. = = 3,8 %
𝛿4= ∗100%. = = 3,1 %
𝛿5= ∗100%. = = 3,8%
𝛿6= ∗100%. = = 3,1 %
𝛿7= ∗100% = 3,8 %
𝛿8= ∗100% .= = 3,8 %
𝛿9= ∗100% = = 3,8 %
𝛿10= ∗100%. = = 3,8 %
𝛿11= ∗100%. = = 3,8 %
𝛿12= ∗100%. = = 3,8%
𝛿13= ∗100%. = = 6,9%
𝛿14= ∗100%. = = 13,65%
𝛿15= ∗100%. = = 19,62%
𝛿16= ∗100%. = = 24,77%
Олинган натижалар асосида қуйидаги графиклар чизилади:
1)Iн=f(); 2)Iн=f(URН); 3)δ=f ().





2. Майдоний транзисторда ясалган уч транзисторли ток кўзгусини тадқиқ этиш.

6.3-расм. Майдоний транзисторда ясалган уч транзисторли ток кўзгуси схемаси
Ep = 15.4 Iy = 13.4 Uzi = 2
Уч транзисторли (Уилсон) БТГ учун R1 қаршиликни ҳисоблаш.
Кремнийдан тайёрланган транзисторларда UБЭ=0,6….0,8 В гача бўлади. R1 ни қуйидаги формула билан ҳисоблаш мумкин. Бунда, UБЭ=0,7В.
R1 =
R1 = = = Om



Rн,кОм

0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

URН, В

0,011

12,24

2,488

3,672

4,896

6,12

7,344

8,568

IН, мА

10,13

12,24

12,24

12,24

12,24

12,24

12,24

12,24

δ, %

24,4

8,65

8,65

8,65

8,65

8,65

8,65

8,65



Rн,кОм

0.8

0.9

1

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

URН, В

9,792

11,016

12,24

12,787

12,866

12,904

12,931

12,952

IН, мА

12,24

12,24

12,24

11,62

10,72

9,92

9,23

8,63

δ, %

8,65

8,65

8,65

13,28

20,1

25,9

31,11

35,59



Симуляция нитижасида ток оқими хатолигини ҳисоблаш. Биринчи ҳисоблашда ток оқими хатолигини 18,67% ни ташкил этди. Симуляцияни биринчи марта ишга туширганда Iу бошқарувчи ток оқими хатолиги 3% гача бўлиши мумкин.
∗100% Бу ерда, Iу ток вариант бўйича, 𝐼из ток олчаб олинади
*100% = 24,4 %
𝛿= ∗100%.
𝛿1= ∗100%. = *100% = 24,4 %
𝛿2= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿3= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿4= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿5= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿6= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿7= ∗100% = *100% = 8,65 %
𝛿8= ∗100% .= *100% = 8,65 %
𝛿9= ∗100% = *100% = 8,65 %
𝛿10= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿11= ∗100%. = *100% = 8,65 %
𝛿12= ∗100%. = *100% = 13,28 %
𝛿13= ∗100%. = *100% = 20,1%
𝛿14= ∗100%. = *100% = 25,9 %
𝛿15= ∗100%. = *100% = 31,11 %
𝛿16= ∗100%. = *100% = 35,59 %


Олинган натижалар асосида қуйидаги графиклар чизилади
1)Iн=f(); 2)Iн=f(URН); 3)δ=f ().




Operatsion kuchaytirgich parametrlarini tadqiq etish
Ishning maqsadi: Operatsion kuchaytirgichlar bilan tanishish.Inverslaydigan va inverslanmaydigan operatsion kuchaytirgich ishlash prinsipini o’rganish va LM324 (N) mikrosxemasi yordamida parametrlarini tadqiq etish.

Integral ko’rinishda bajarilgan operatsion kuchaytirgich (OK) – bu universall analog mikrosxemadir. U ikki kirishli differensial kuchaytirgichda bajarilgan keng polosali o’zgarmas tok kuchaytirgichi bo’lib, chiqishida shakllanayotgan signal kirishdagi signallarning farqiga teng bo’ladi.

9.1-rasm.Operatsion kuchaytirgich sxematik ko’rinishi

  •  V+ – тескари алоқасиз кириши;

  •  V- – тескари алоқа кириши;

  • Vout – чиқиш

  • VS+ манбанинг мусбат кучланиши;

  • VS- –– манбанинг манфий кучланиши;



9.2– расм. LM324 микросхемаси ва корпусининг тузилиши бўйича турлари

9.4– расм. LM324 асосидаги оддий кучайтиргич схемаси



9.5– расм. Инверсламайдиган ОК схемаси

9.6– расм. инверслайдиган ОК схемаси


2.1. Laboratoriya ishini bajarish.
Ilovadan tadqiq etilayotgan OK shartli belgisini chizib oling (chiqish raqamlari va tahrirlash elementi bilan), chegaraviy qiymatlarini yozib oling. 9.5– rasmdagi inverslamaydigan OK sxemasi Multisim dasturiy muhitidan foydalangan holda yig‘ing. Generatorni sozlashda chastota E va R kafedrasi assistenti X.N. Teshaboyev qiymatini 1 kHz, amplitudasini 100 mV qilib o‘zgaruvchan signalga sozlang (qo‘llanma ohirida Multisim dasturiy muhiti yig‘ilgan sxema keltirilgan). Berilgan variant bo‘yicha R1 qarshilik qiymatidan foydalangan holda OK kuchaytirish koeffitsiyenti K = (1 +𝑅2/𝑅1) ni hisoblang va 9.1-jadvalga R2 qiymatlariga mos holda kiriting.
9.5 – rasmda keltirilgan sxemani yig‘ing va berilgan variant bo‘yicha parametrlarini sozlang. R2 qarshilik qiymatini 9.1-jadvalga mos ravishda o‘zgartirib kirish va chiqish kuchlanishlarini o‘lchash orqali OK kuchaytirish koeffitsiyenti K = (𝑈chiq/𝑈kir) ni hisoblang va 9.1-jadvalga R2 qiymatlariga mos holda kiriting. Ossilogammalarini chizib oling.


9.5-rasmning Multisimda yig’ilgan holati

9.1- jadval



R2,кОм




1.2

2.2

3.2

4.2

Dastlabki hisoblash

K

2

2.83

3,66

4,5

O’lchash natijalari

K












Uкир, В

0,0769

0,0769

0,0769

0,0769




Uчиқ, В

3.138

3.367

3.271

3.336

Berilgan variant bo‘yicha R1 qarshilik qiymatidan foydalangan holda OK kuchaytirish koeffitsiyenti K = −(𝑅2/𝑅1) ni hisoblang va 9.2-jadvalga R2 qiymatlariga mos holda kiriting.
9.6 – rasmda keltirilgan inverslaydigan OK sxemasi Multisim dasturiy muhitidan foydalangan holda yig‘ing. Generatorni sozlashda chastota qiymatini 1 kHz, amplitudasini 100 mV qilib o‘zgaruvchan signalga sozlang (qo‘llanma ohirida Multisim dasturiy muhiti yig‘ilgan sxema keltirilgan). va berilgan variant bo‘yicha parametrlarini sozlang. R2 qarshilik qiymatini 9.2-jadvalga mos ravishda o‘zgartirib kirish va chiqish kuchlanishlarini o‘lchash orqali OK kuchaytirish koeffitsiyenti K = (𝑈chiq/𝑈kir) nihisoblang va 9.2-jadvalga R2 qiymatlariga mos holda kiriting. Ossilogammalarini chizib oling.
Nazariy:_R_1_=1200_Om________Amaliy'>Nazariy:
R1=1200 Om






Amaliy:
















2-qism

9.6-rasmning Multisimda yig’ilgan sxemasi
9.2-jadval

R2,кОм




1.2

2.2

3.2

4.4

Dastlabki hisoblash

K

-1

-1,667

-2,33

-3

O’lchash natijalari

K

1

1,662

2,324

2.986




Uкир, В

0,071

0,071

0,071

0,071




Uчиқ, В

0,071

0,118

0,165

0,212


Nazariy:
R1=1500 Om








Amaliy:









Download 1.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling