Elektrotexnik nateriyallardin’ fizikaliq ha’m ximiyaliq xatakteristikalari
Download 43.36 Kb.
|
лекция5-6
|
Tema 5-6. ELEKTROTEXNIK NATERIYALLARDIN’ FIZIKALIQ HA’M XIMIYALIQ XATAKTERISTIKALARI. Elektrotexnika materiyallarinin’ fizikaliq ha’m ximiyaliq xarakteristikasina to’mendegiler kiredi. Kislota sani. Jabisqaqliq. Suw sin’diriwshilik. Tropikke shidamliliq. 1.kislota sani- bul 1 gr suyiq dielektriktegi erkin kislotani nitratlaw ushin kerek bolg’an KON qaatnasiwi mg mug’darinda. Eger kislota sani ko’p bolsa suyiq dielektrikte erkin kislotalar ko’pvha’m onin’ o’tkiziwshen’ligi joqari boladi. Kislotalar tasirinde qag’az, talali materiyallar,paxtali materiyallar jemiriledi ha’m olardin’ elektroizolatsion qaabileti jog’aladi 2. jabisqaqliq- bul suyiq dielektriklerde ishki isqitlaniw koffitsenti . ή joqari bolg’anda suyiq qoyiw bolladi, ή to’men bolg’anda suyiq ag’iwshan’ boladi. Lak ha’m kompauntlar ko’binshe isiriwshi eletroizalatsion sipayinda ko’birek isletiledi.olar ushin ή qasha kishi bolsa sonsha jaqsi, sebebi materiyaldag’I gegeklerdi sonsha jaqsi toltiradi. Teperatura artqanda ή kemeyedi, sebebi suyiqliq bo’leksheleri arasinda o’z-ara tasir kku’shleri kemeyedi. Jabisqaqliq Viskozimetr asbabi jardeminde o’lshenedi ham eki turge bo’linedi; Kinimatik jabisqaqliq [m2/c] Shartli jabisqaqliq [сек]. 3. suwsin’diriwshilik- elektr materiyallarinin’ suwg’a qarsiliq ko’rsetiw qabiletin bildiredi. Suw materiyaldin geweklerine kirip onin’ elektrizolatsion qabiletin paseytiredi. т - т 0 W = 100 % т 0 bul jerde m0-quriq, dene massasi, gr - курук, намунанинг массаси, г m- denenin’ suwda malim waqit uslag’annan kiyingi massasi, gr. Ko’binshe adebiyatlarda W manisi 24 saat o’tkennen kiyingi manisi beriledi 4. Tropikke shidamliliq ko’binshe tropic klimatda islewshi aspap uskenelerde qollanilatugin elektroizolatsion materiyallar ushin qollaniladi. MAteriyallar to’mendegi tasirlerge ushrawi mu’mkin. Elektromateriyallar joqari temperaturada ushrawi mu’mkin (45-55°С). Bir sutkada birden temperature tu’siwi mu’mkin(44°Сdan ko’birek). Hawanin’ joqari ig’allig’ina (90-95°С) Quyash nurlari tasirinde Magorli zamariqlar tasirinde qalaiwi mu’mkin. (ko’binshhe,plastmassa,rezina h.t.b.). Ashiq hawada isletiletug’in materiyallardi kemiriwshiler iselep taslawi mu’mkin Hawa,shan’, duzli hawa tasirinde qaliwi mu’mkin 1 Bunday tasirlerge paxtali matalar, qag’az, plastmassa ha’m basqalar ushrawi mu’mkin. Olardi geometric kabiq qatlamlarda saqlaw kerek yaki qalin’ qatlamli tropikke shidamli kompoundlar menen jabip taslaw kerek. Adette neorganik materiyallar misali elektrokeramika, ipshoris shisheler tropikke shidamli materiyallar esaplanadi. Organic materiyallardan PVX, ftorplst-4 ha’m olar tikarinda jasalg’an kompazitler. Misali asbest talasi, kvats uni h.t.b. Gaz tarizli dielektrikler toparina hawa, azot, kislorod,vodarot, uglevadarod ha’m SF6 lar kiredi. Olar kondensatorlarg’a joqari ku’shleniwli hawali o’tkizgishler ha’m O dielektrikler klasina kiredi. Ko’binshe elektr o’tkizgish liniyalarinda piyaletiviy nur payda bolip qandaydur dasur-dusitlar estilip qaladi. Natijede energiya israpi ju’zberedi.
Bul tablitsafan ko’rinip turipti elegazdin’ E ju’da u’’lken. Vodorottin’ X ha’m C lari ju’da u’lken. Sonin’ ushin vodorot suwitiwsi ortaliq sipatinda generatorlarda isletiledi. Bunnan tisqari gazlar ushin, E« biraq qatti dielektrikler ushin. Dielektrikler ushin S 2 den 8 ha’m onnan artiq boliwi mu’min. Eger qatti qielektrikler ishinde hawa kirip qalg’an bolsa onda ha’r bir qatlamda ku’shlengenlik, yag’niy elektr bekkemlilik to’mendegishe boladi. E1/E2=ε2/ ε1 ε2 ha’m ε1 -bul jerede maas tu’rde gaz ha’m qatti dielektriklerdin’ dielektrik sin’diriwshiligi bolip E1 ha’m E2 bulardin’ elektrbekkemligi. Bul ten’lemeden juwmaq sonda qatti dielektriktegi hawa 2-8 marte u’lken E ge ushraydi. Natijede dielektrik tesiledi ha’m energiya israp boladi. Download 43.36 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|