Elektrotexnikaning nazariya asoslari

2-LABORATORIYA ISHI


O’ZGARUVCHAN TOK ZANJIRIDA ENERGIYA ISTEMOLCHILARINI KETMA KET ULASH(R,L;R,C;L,C).
1.Ishning maqsadi

• alohida shaxobchalardagi kuchlanish tushuvini aniqlash (Om qonuni asosida) va oddiy ketma-ket ulangan o'zgarmas tok elektr zanjirlarini yig’ishini o'rganish.

  
  

2.Nazariy ma'lumotlar
Elektr zanjiri- deb elektr tokini elektr energiya manbaidan elektr toki iste'molchilarigacha shu energiyani yetkazadigan yopiq yulni tashkil qiluvchi qurilma va elementlarga aytiladi. Zanjirning asosiy elementlariga (generator) ulovchi simlar va iste'molchilar kiradi. Iste'molchilarni manbaga ulashda ketma-ket, parallel va aralash ulash qo'llaniladi.
Ketma-ket ulangan qarshiliklarda tok kuchi bir xil bo'ladi. Kirxgofning ikkinchi qonuniga binoan

EU₁U₂U₃U₄I(r₁r₂r₃r₄) I r

_{Zanjirning umumiy qarshiligi rezistorlar qarshiliklarini yig’indisiga teng:} r 
Om qonuniga binoan kuchlanishlar: U₁Ir₁; U₂Ir₂; U₃Ir₃; U₄Ir₄;
Boshqa tomondan Kirxgofning 2 chi qonuniga asosan barcha kuchlanishlar yig’indisi kirish kuchlanishiga teng bo'ladi, ya'ni
U_кU₁U₂…U_nIR₁I₂R₂…IR_nI(R₁R₂…R_n)IRekv
Bu yerda RekvR₁R₂…R_n
Ekvivalent yoki yig’indi qarshilik shunday bir qarshilikki, kuchlanish manbai U ga ulanganda, xuddi ketma-ket ulangan qarshiliklardagi tokka teng bo'lgan tok hosil bo'ladi. Elektr zanjiridagi tok qo'yidagi formula bilan aniqlanishi mumkin: