Emotsiyalar va insonning xronologik yoshi

Ehtiyojli-informatsion nazariya

• P.V.Simonov asoschisi hisoblangan mazkur nazariya shundan iboratki, emotsiya bu- ma’lumotlarning yetishmovchiligini kompensatsiya qiluvchi mexanizmdir.
• Emotsiyaning aks etish miqyosi :
• Ehtiyojning ahamiyati va uni qondirish uchun ma’lumotlarning turfa xilligi
• Mavjud bo’lgan ma’lumotlar bilan belgilanadi.

Shaxs xronologik yohud psixologik yoshi

• Shaxsning psixologik yoshi- tashqi olam bilan bog’liqlikdagi shaxsning ichki ‘’men’’ini anglab yetishiga bo’lgan layoqati. Psixologik yosh shaxsni o’zining yoshidagi subyektiv xis-tuyg’ulari, harakatlari va xulq-atvori bilan ifodalanadi. Xronologik yosh asosan, biologik yoshdan farq qiladi.

Shaxsning xronologik yoshi uning atrof- muhitga qanchalik moslashganligini ko’rsatadi.

Xronologik yosh:

• Individual his-tuyg’ular asosida o’lchanadi
• Hayotiy faoliyatning turli sohalarida to’g’ri kelmasligi mumkin.
• Yosh krizisiga olib kelishi ham mumkin.

Sovet Psixologi Daniil Borisovich Elkonin psixologik rivojlanishni ushbu kriteriylar orqali ko’rib chiqishni ma’qul ko’rgan:

• Rivojlanishning ijtimoiy hodisasi sifatida
• Faoliyatning asosiy tipi

Buning uchun avvalambor shaxs o’zining yoshiga mos bo’lgan faoliyat tipini aniqlab olib, nimaga aynan shu faoliyat tipi uning asosiy tipi ekanligini analiz qilib olishi kerak deydi.

• Shaxsning xronologik yoshi sifatida uning nafaqat o’zini yosh yoki keksa deb hisoblashida balki, uning intellekyual, emotsional holati ham hisobga olinadi.
• Shaxs o’zining subyektiv yoshini anglashi uning temperamenti, hayot tarzi, bolalik, yoshlik va katta davrini qay tarzda o’tkazganiga ham bog’liq

Test

• Siz o’z tashqi qiyofangizdan mamnunmisiz?

A) albatta, yo’q

B) mukammal emasligim bilan uyg’unman

C) tabiat berganiga ko’nikib bo’lganman.

2. Sizga shug’ullanayotgan mashg’ulotingiz yoki faoliyatingiz yoqadimi?