Enalogiya va umumiy ovqatlanishni tashkil etish

8-Laboratoriya ishi (2soat)
Mavzu:Non tarkibidagi yod miqdorini aniqlash
Ishning maksadi:Oziq-ovqat mahsulotlari tarkibidagi yod miqdorini aniqlashni о‘rganish.
Kerakli jixoz va reaktivlar:KON eritmasi, bromli suv, natriy tiosulfat, distillangan suv, sulfat kislota, natriy nitrat tuzi, fotoelektrometr, kolba, kuritish shkafi.
Yodning miqdorini aniqlash GOST 25832-89 buyicha olib boriladi. Non tarkibidagi yod miqdorini aniqlash uchun KON eritmasida 12-24 soat ushlab turiladi va 7 soat davomida yod miqdori yо‘qotilmagan xolda kuritiladi va (oksidlanishi) uchun quyib quyiladi. Namuna tulik minerallashib bо‘lgandan sо‘ng K1 eritmasi qо‘shiladi, sо‘ngra K1 eritmasiga bromli suv ta’sir ettiriladi. Bunda yodad va ozod yod ajratiladi. Xosil bо‘lgan yod natriy tiosulfat eritmasi bilan titrlanadi.
Shuningdek tayyor mahsulotdagi yodni aniqlashni tezlashtiradigan usulni kullaniladi. Uslubda namunani kulga aylanishi yod ajralib chikishi va uning miqdorini fotoelektrometr bilan aniqlashni uz ichiga oladi.
Aniqlash texnikasi:15 g maydalangan nonni urta kismi 0.01 g aniqlikda tortiladi va chinni idishga joylanadi, namunani 18 g karbonat kaliy va 2-3 sm³ distillangan suv bilan yaxshilab yuviladi. Sо‘ngra namuna 50 dakika davomida kuritish shkafida 105⁰S da kuritiladi. Kuritilgandan sо‘ng namuna 2 soat davomida 200⁰S dan yukori bо‘lmagan xaroratda keyingi kuydirish 45 dakika davomida 480-550⁰S da olib boriladi. Olingan kul chinni idishga solinib, yaxshilab yuviladi. 50-60 sm³ distillangan suv bilan aralashtirib 2 dakika davomida kaynptiladi. Chukma filtrlab olinadi. 150 sm ³ gacha bо‘lgan sigimli issik suv bilan filtrda bir necha marta yuviladi. Filtrat sovitib, 250 sm³ xajmli taksimlash varonkasiga utkaziladi. 25sm³ SS14 ulchab olinib, undan 10 sm³ taksimlash varonkasiga solinadi. 1/3 nisbatda suv bilan aralashtirilgan sulfat kislota bilan rN 2 ga keltiriladi. va SS14 ni versal indikator kogozi yordamida nazorat kilinadi sо‘ngra varonkaga 5 % li NaNO₃ eritmasidan 2 sm³ qо‘shiladi va 5 dakika davomida tuxtatiladi.
SS14 buyalgan yod eritmasi 25 sm³ li ulchov kolbasiga quyiladi. Yodni tula bо‘lish varonkasiga ajralishi uchun SS14 aralashtirib olinadi. 7.5 sm³ ulchov kolbasiga quyib 2 marta ekstrakt kilinadi. Kolbadagi eritma xajmiga kolba belgisigacha SS14 qо‘shiladi va aralashtirib kogoz filtr bilan kuruk kolbaga filtrlanadi. Filtratning optik zichligi fotoelektrokolorimetr yoki spektrofotometrda 512-514 nm tulkin uzunligida aniqlanadi. Solishtirish eritmasi sifatida SS14 ishlatiladi. Mahsulot namunasidagi yod miqdori, toza yodga tuzilgan kalibrlash chizigi orkali aniqlanadi. Mahsulotdagi yod 100 g nonda, yod xisobida aks ettiriladi. Kullanilgan uslub umumiy yodning 85- 100% miqdorini aniqlash imkonini beradi.
Laboratoriya jurnaliga quyidagicha yoziladi.
Non massasi ____________________ 2 Non namunasidagi yod miqdorini (kalibrlash
chizigi buyicha)___________________mg
nondagi yodning umumiy miqdori__mg/100²