Энергетика факультети "электр техникаси, электр механиқаси ва электр технологияси" кафедраси

1.2 Трансформаторнинг асосий ўлчамларини ҳисоблаш.

Юқори кучланишли чўлғамларнинг синаш кучланишларига асосан 4.5 жадвалдан бирламчи чўлғам билан иккиламчи чўлғам орасида изоляция оралиғини аниқлаймиз

Бу ерда К- коэффициентини 3.3 жадвалдан трансформаторнинг номинал қуввати ва кучланишига асосан танланади.



Бу ерда чўлғамлоарнинг уртача тарқалиш каналининг эни

Қисқа туташув кучланишини актив ташкил этувчиси:

Реактив ташкил этувчиси:

/3/ даги тавсияларга асосан уч фазали стерженли шихтовка қилинган магнит системани танлаймиз. Магнит ўзакда 4 та оғма ва 2 та тўғри чок бор. Стерженлар бандажлар ёрдамида махкамланади. Магнит ўзак пластинкаларини иссиқликка чидамли лак билан қоплаймиз. У ҳолда 2,3 жадвалдан коэффициентни пўлатни технологиясига асосан k₃=0,97, стержендаги индукция B_c=1,5Тл ни 2,4 жадвалдан олинади. 2,5 жадвалдан стержен юзасининг коэффициентини K_kp=0,912 ни трансформаторнинг номинал қувватига асосан танланади у ҳолда: магнит ўзакнинг тўлдириш коэффициенти

Юқоридагиларга асосан магнит ўзакнинг стерженини диаметри:

Стерженнинг аниқланган диаметрини /3/ нинг 88 сахифасидаги нормаллаштирилган диаметрлар шкаласидан яқинроқ бўлган d=0,53 м ни қабул қиламиз ва кейинги ҳисоблашларда d=0,53 м ни куллаймиз.

У ҳолда бирламчи хамда иккиламчи чўлғамларнинг ўртача диаметри

Бу ерда а=1,45 трансформаторнинг номинал қуввати ва қувват сарфига асосан 3,4 жадвалдан танланади.
Стержен актив кесим юзаси

Паст ва юқори кучланишли чўлғамларнинг битта ўрамларидаги кучланиши

Чўлғамнинг дастлабки баландлиги

II-боб Трансформаторнинг чўлғамларини ҳисоблаш


§ 2.1 Паст кучланишли чўлғамни ҳисоблаш

Трансформаторнинг паст кучланишли чўлғамини бита фазадаги ўрамлар сони

урам
У ҳолда ўрамдаги кучланиш

Чўлғамлардаги токнинг ўртача зичлиги

Бу ерда P_k =256000 Вт қисқа туташув исрофларининг дастлабки киймати лойҳаалаш топширигида берилган ва k_g = ни 3,5 жадвалдан трансформаторнинг номинал кувватига асосан танланади
Чўлғамнинг ўрамини кўндаланг кесим юзаси.

[2] даги 5,8 жадвалдан трансформаторнинг қувватига, стержендаги токга I_ф= чўлғамнинг номинал кучланишига ва ўтказгичнинг кўндаланг кесим юзасига асосан чўлғамнинг кўп қатламли тўртбурчак кўринишидаги кесим юзасига эга бўлган ўтказгичдан тайёрланган кўп қатламли цилиндирик кўринишидаги чўлғам конструкциясини танлаймиз.
Ўрамда ўтказгични бутун юзаси бўйича ток бир хил тарқалишини таъминлаш учун ўрамни та параллел ўтказгичларга бўламиз , у ҳолда

Электр ўтказгичнинг кўндаланг кесим юзасидаги асосан ўтказгичларнинг 5.2 а жадвалидан:

Ўтказгични танлаймиз . Ўтказгичнинг кесим юзаси

У ҳолда барламчи чўлғамдаги токнинг зичлигини хақиқий қиймати

Паст кучланишли чўлғамни трансформаторнинг номинал куввати, номинал кучланиши, номинал токи ва ўтказгичнинг элементар ўтказгичлар сонига асосан /3/ даги 5.8 жадвалдан кўп қатламли цилиндирик чўлғам конструкциясида тайёрлаганимиз учун уни қатламларга бўламиз.
Цилиндрик чўлғамнинг қатламлар сонини аниқлаймиз.

Паст кучланишли чўлғамнинг қатламдаги ўрамлар сони

Паст кучланишли чўлғамнинг хақиқий баландлиги /3/ дан аниқланади

Чўлғамнинг радиал ўлчами паст кучланишли чўлғамнинг радиал ўлчами бўлиб қуйидагича аниқланади

Паст кучланишли чўлғамнинг ички диаметри

Бу ерда d ₀₁ стержен билан бирламчи чўлғам орасидаги изоляцион оралиқ бўлиб 4.5 жадвалдан синаш кучланишига асосан танланади
Чўлғамнинг ташки диаметри

Чўлғамнинг ўртача диаметри

Чўлғамнинг юзасининг иссиқлик оқимининг зичлиги

Паст кучланишли чўлғамни тайёрлаш учун сарфланган мис металнинг массаси

Чўлғамни тайёрлаш учун сарфланган мис ўтказгичнинг оғирлиги

.