«energetika» fakulteti «elektr texnikasi, elektr mexanikasi va elektr texnologiyalari» kafedrasi

5
.7-masala.Agar E₁=40v, E₂=90v, E₃=60v, R₁=4om, R₂=5om, r₂=0,5om, r₀₂=1om ga teng bo‘lsa, 5.7 – rasmda ko‘rsatilgan zanjirdagi tok kuchi topilsin. Birinchi va uchinchi manbalarning ichki qarshiliklari juda xam kichik bo‘lgani uchun ularni hisobga olmasa xam bo‘ladi.

5.7 – rasm

6-Amaliy mashg‘ulot
Mavzu: Aktiv, induktiv va sig‘im elementlar ketma-ket ulangan o‘zgaruvchan tok zanjirlarini xisoblash va vektor diagrammalarini kurish.

R, L va S elementlar ketma-ket ulangan o‘zgaruvchan tok zanjirdan i=I_msinwt sinusoidal tok o‘tganda uning elementlarida pasaygan sinusoidal kuchlanishlarning algebraik yeg‘indisiga teng bo‘lgan kuchlanish hosil bo‘ladi. Krixgofning 2-qonuniga ko‘ra:

u=u_r+u_L+u_c yoki U=U_R+U_L+U_C
r qarshilikdagi kuchlanish faza jixatdan tok bilan mos, L induktivlikdagi kuchlanish tokdan 90⁰ orqada bo‘ladi, S sig‘imdagi kuchlanish esa tokdan 90⁰ orqada bo‘ladi.






X_L=w*L - induktiv qarshilikni xisoblash
X_{c } - sig‘im qarshilikni xisoblash
w=2πf - burchak chastotasini xisoblash

Elementlari ketma – ket ulangan zanjir uchun umumiy qarshilikni topish quyidagicha ifodalanadi:

Z = _{ }

1. 
   Aktiv qarshilik 45 Om ga teng induktivligi L= 0.35 G ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga ketma-ket ulangan zanjir kuchlanishi U=100 v va chastotasi f=50gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

2. 
   Aktiv qarshilik 12 Om ga teng kondensator sig‘imi S= 1 mkF ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga ketma-ket ulangan zanjir kuchlanishi U=60 v va chastotasi f=50gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

3. 
   Aktiv qarshilik 10 Om ga teng induktivligi L= 0.3 G va kondensator sig‘imi S = 0.03 mF ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga ketma-ket ulangan zanjir kuchlanishi U=150 v va chastotasi f=50 gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?