«energetika» fakulteti «elektr texnikasi, elektr mexanikasi va elektr texnologiyalari» kafedrasi

7-Amaliy mashg‘ulot
Mavzu: Aktiv induktiv va sig‘im elementlar paralel ulangan o‘zgaruvchan tok zanjirlarini xisoblash va vektor diagrammalarini
kurish
R, L va S elementlar paralel ulangan o‘zgaruvchan tok zanjirdan
X_L=w*L - induktiv qarshilikni xisoblash
X_{c } - sig‘im qarshilikni xisoblash
w=2πf - burchak chastotasini xisoblash
Elementlari paralel ulangan zanjir uchun umumiy qarshilikni topish quyidagicha ifodalanadi:

1. 
   Aktiv qarshilik 5 Om ga teng induktivligi L= 0.3 G ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga paralel ulangan zanjir kuchlanishi U=105 v va chastotasi f=50 gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

2. 
   Aktiv qarshilik 13 Om ga teng induktivligi L= 0.31 G ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga paralel ulangan zanjir kuchlanishi U=100 v va chastotasi f=50 gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

3. 
   Aktiv qarshilik 10 Om ga teng induktivligi L= 0.3 G va kondensator sig‘imi S = 0.03 mF ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga paralel ulangan zanjir kuchlanishi U=150 v va chastotasi f=50 gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

4. 
   Aktiv qarshilik 12 Om ga teng kondensator sig‘imi S= 1 mkF ga teng bo‘lgan istemolchilar o‘zgaruvchan tok zanjiriga paralel ulangan zanjir kuchlanishi U=60 v va chastotasi f=50gs zanjirga berilgan tok kuchini aniqlang?
   

8-Amaliy mashg‘ulot
Mavzu: Iste’molchilari yulduz sxemada ulangan uch fazali tok zanjirini xisoblash.

Bir xil chastotali, bir-birga nisbatan bir xil burchakka siljigan va bitta generatorda induksiyalangan bir necha sinusoidal EYUK larga ko‘p fazali tizim deyiladi.

Vaqtning t=0 paytida 1 fazali induksiyalangan EYUKni quyidagicha ifodalash mumkin:

2-fazaning EYUK o‘sha 1- fazaning EYUKga nisbatan 1/3 davrga orqada qoladi ya’ni ,

3-fazaning EYUK dan 1/3 davrga orqada qoluvchi yoki 1-fazaning dan 1/3 davrga ilgarilanma EYUK quyidagicha ifodalanadi:

Generator cho‘lg‘amlari yulduz usulida ulanganda liniya kuchlanishi faza kuchlanishi qiymatidan marta kata bo‘ladi.

Istemolchilarni yulduz usulida ulanganda liniya simlaridagi toklar generatorning mos fazalaridagi toklarga teng bo‘ladi, ya’ni:

iste’molchilarning aloxida fazalaridagi toklar ma’lum formulalarga ko‘ra hisoblanadi;
, , .
Faza toklarining faza kuchlanishlariga nisbatan siljish burchaklari ularning kosinuslari orqali topiladi:
, , .
Faza kuchlanishi:
.
Faza va liniya toklari
.
Quvvat koeffisiyenti
.
Bir fazaning aktiv quvvati:
.
Uch fazali tizimning aktiv quvvati:
.
Bir fazaning reaktiv quvvati:
.
Uch fazali tizimning reaktiv quvvati:
.
Uch fazali tizimning to‘la quvvati:
.