Epidemiologiyadan

b) Yuqish mexanizmiga nisbatan chora-tadbirlar. O’choqda va 
shifoxonada kundalik va yakuniy dezinfeksiya o’tkaziladi. Yakuniy dezinfeksiyada 
kamerali usul qo’llaniladi. Uni shahar dezinfeksiya stansiyasi yoki tuman 
DSENMning dezinfeksiya bo’limi o’tkazadi. Bemor turgan xona, undagi barcha 
predmetlar 0,5%li xloramin eritmasi bilan zararsizlantiriladi va sovunli issiq suv 
bilan yuviladi. Mebellar yumshoq vetosh bilan tozaladi. Idishlarni zararsizlantirish 
uchun sovun-sodali (1% sovun, 1% soda) solib qaynatiladi. Yoki 1%li xloramin 
eritmasiga 1 soatga solib qo’yiladi. Bemor va uning atrofidagilarning kiyimlari va 
choyshablarini dezinfeksiya kameralariga yuboriladi. 
Difteriyaning bitta o’chog’iga yakunlovchi dezinfeksiya uchun sarflanadigan 
dezinfeksiyali eritmalar miqdori: xloramin 5-130g., dixlorizotsianur kislotaning 
natriyli yoki kaliyli tuzi - 30 gr., sulfoxloratin - 30gr., nitral-390 gr., xlorlizin -130 
gr. Bino va uning ichidagi anjomlarni zararsizlantirish uchun shulardan birortasi 

---

182 
qo’llaniladi. 
v) Bemor bilan muloqotda bo’lganlarga nisbatan chora-tadbirlar (bunda 
bemorning yashash joyi, o’qish va ish joyidagi barcha muloqotda bo’luvchilar 
e’tiborga olinadi). 
Muloqotda bo’lganlar bir marta bakteriologik tekshiruvdan o’tkaziladi. Bemor 
yoki tashuvchi ajratib qo’yilgandan so’ng atrofidagilarga 7 kun davomida har kuni 
termometriya va vrach ko’rigi o’tkazib turiladi, surunkali tonzilitga chalingan 
odamlarni kasallik qo’zg’alish davrida 3 kunda bir marta otolaringolog vrach 
ko’rigidan o’tkazish kerak. 
Difteriyaga chalingan bemor yoki toksigen korinobakteriyasi tashuvchilik 
hodisasi aniqlanganda bemor yoki tashuvchining yashash joyi, yotoqxonalar va 
boshqa o’smirlar muassasalari, ish joyi kabilar bilan aloqa o’rnatish kerak. 
Shuningdek qarindosh-urug’lari, do’stlari ham hisobga olinishi kerak. O’choqdagi 
muloqotda bo’lganlarni aniqlashda mahalliy tibbiyot xodimlari va rahbariyat ham 
ishtirok etadi. Bemor bilan muloqotda bo’lganlar (guruh, sinf, uy, yotoqxona va 
o’sha joydagilar) LOR kasalligi bo’lganlar bir marta bakteriologik tekshiruvdan 
o’tkaziladi. Bu ishlarni bir hafta ichida tugatish kerak. Agar birinchi tekshiruvdan 
(bakteriologik) keyin tashuvchilar aniqlansa, tekshirish davom ettiriladi. 
Bakteriologik tekshiruv otolaringolog vrach ko’rigi bilan birga bo’lishi kerak. LOR 
organlari surunkali kasalligiga chalingan bemorlardan olingan burun, tomoq 
surtmalarni tekshirishga alohida e’tibor berish kerak. 
Terisida zararlanishlar (furunkul, piodermiya, panaritsiy) bo’lganlar ham 
bakteriologik tekshiruvdan o’tkaziladi. Barcha bakteriologik, serologik va boshqa 
tekshiruvlar natijalariga asoslanib o’choq chegaralari aniqlanadi.