Erga ishlov bermasdan unda ekin etishtirib bulmaydi. Tuprok O'simlik ildizi uchun etarli darajada yumshok bulganda, uning suv fizik xususiyatlari va mikroorganizmlarning faoliyati yaxshi buladi

Ucell

Beeline UZ

'©'30 %CZ)i 12:13

Erga ishlov bermasdan unda ekin etishtirib bulmaydi. Tuprok O'simlik ildizi uchun etarli darajada yumshok bulganda, uning suv fizik xususiyatlari va mikroorganizmlarning faoliyati yaxshi buladi. Erni ishlash deganda uni shudgor kilish, tekislash, asosiy ishlov berish, boronalash, kultivastiyalash, chizellash, mola bosish kabilar tushuniladi.

Bir-biri bilan boglik xolda utkaziladigan xar xil mexanik ta'sir etishlarga erni ishlash tizirni deyiladi.

Er ishlanganda tuprok (suv, xavo, issiklik, va b.) rejimlarining normal utishi uchun kulay sharoit yaratiladi, ya'ni xaydalma katlam tuzilishi va uning donadorligi uzgaradi, tuprokning kuyi katlamidagi ozik moddalar yukoriga kutarilib, uning aylanishi davri va mikrobiologik jarayonlar tezlatiladi; begona utlar yukotiladi; organik mineral ugit va angizlar tuproka kushiladi; tuprok yuza katlamida yoki 0’simlik koldiklarida yashayotgan ekinlarning zararkunanda va kasallik kuzgatuvchilari yukotiladi; erni ekin ekishga tayyorlash egat va juyak olish xamda ekinni parvarish kilishda kator orasiga ishlov berish begona utlarni yukotish va xokazo bajariladi.

Erni ishlashda kuyidagi texnologik jarayonlar bajariladi: er katlami agdariladi, aralashtiriladi va yushatiladi; begona ut ildizlari kirkiladi, tuprok zichlanadi, tekislanadi, egat va juyak olinadi, tuprok yuzasidagi angizlar koldiriladi.

Katlamni agdarish. Er katlami agdarib xaydalganda uning fizik xususiyatlari yaxshilanadi, donadorligi buzilgan yuza katlam egat tagiga tushadi, bunda ugit, organik moddalar, begona ut uruglari va qishloq xujaligi kasalliklarini kuzgatuvchilar, xasharotlarni gumbaklari tuprok ostiga kumilib, ularni yashashi uchun nokulay sharoit vujudga keladi, erning yuza kismida tuplangan va 0’simlik oson uzlashtiradigan ozik elementlari namligi etarli chukurrok katlamga tushadi.Bunda ozik elementlari xaydalma katlamda bir tekisda taksimlanadi.

Er katlaminiyumshatish. Er zaruriyatga karab yuza va xaydov chukurligida yumshatiladi.

Bunda tuprokning xavo almashinishi, suv utkazuvchanligi yaxshilanadi va mikroorganizmlar faoliyati kuchayadi.

Xaydalma katlam tuprogini aralashtit ish. Bu tadbir natijasida tuprokdagi organik va mineral ugitlar, mikroorganizmlar xaydalma katlamda bir tekis taksimlanib, tuprok unumdorligini oshiradi.

Tuprokni zichlash. Tuprok zichlanganda, ya'ni mola bostirilganda kapilyar govaklik ortadi. Ekilgan uruglarni pastki katlamda namlik bilan taTuinlash yaxshi buladi.

Ekiladigan urugning mayda yirikligiga karab: mayda urug ekiladigan er ekishgacha, yirik urug ekiladigan er esa ekishgacha va ekish vaktida zichlanadi. Shunda urug bir xil chukurlikka tushudi va kator orasi ishlanadigan ekinlarning katori tugri bulishiga zamin yaratiladi.

Erni tekislash. Sugoriladigan Dehqonchilikda erni tekislash ekin ekish va uni parvarish kilish uchun axamiyati katta. Sifatli ekish, sugorish, parvarish kilish uchun sharoit yaratiladi.

Begona utlarning ildizini kirkish. Erni ishlashda bir yillik begona utlar yukotiladi, kup yilliklari kamaytiriladi. Begona utlar ildizi asosan, erni yumshatish, katlamni agdarish va aralashtirish kabi texnologik jarayonlar vaktida kirkib tashlanadi.

Begona utlar ildizini kirkishda kultivator va diskli baronalardan foydalaniladi. Ildiz poyali, kup yillik begona utlar tarkalgan dalalarni disklash begona utlarni kupayishiga tarkibiga karab, tabakalashtirib utkazish lozim.

Egat vokl iuvak olish. Er osti suvi yuza joylashgan erlarga kuzgi shudgordan