Ergasheva diloromning

Nutq birliklari quyidagilar: 

 

Tovush  (nutq  tovushi)  –  havo  oqimining  nutq  a‟zolari  orqali 

shakllanib, ma‟no ifodalash uchun xizmat qiladigan nutq birligidir. 

 

Harf – tovushning yozuvdagi shartli belgisi. 

 

So‘z  –  leksemaning  nutqda  reallashgan  shakli  (  shuni  ham 

ta‟kidlash kerakki, so„z o„ta serqmrra tushuncha bo„lib, uning har bir 

xususiylik qirrasi alohida bir ta‟rif uchun asos bo„lishi mumkin). 

 

Gap  –  nutqning  bir  va  undan  ortiq  so„z  vositasida  ma‟lum  fikr 

ifodalash maqsadida hosil qilangan birligi. 

 

Demak,  nutq  birliklari  fonema-morfema-leksema  –  til  birligi; 

tovush  (harf)-so„z-gap  –  nutq  birligi  tizimidan  iborat.  Ko„rinadiki,  til 

va  nutq  alohida  hodisalar  bo„lsa  ham,  ular  o„zaro  chambarchas 

bog„liqdir.  Bu  xususiyatni  yaxshi  anglamaslik  bir  hodisaga  turli 

---

darsliklarda  har  xil  ta‟rif  va  tasniflarning  vujudga  kelishi  sabab 

bo„lgan. 

 

Tafakkur  nutq  yordamida  ro„y  berib,  shu  tufayli  kishilar  bir-

birlari bilan aloqa bog„laydilar. 

 

Tilning  lug„at  sostavi  va  grammatik  qurilishi  haqida  yetarli 

bilimga  ega  bo„lmay  yozma  nutqni  o„stirish  mumkin  emas.  Tilning 

grammatik  qurilishi  va  lu‟at  sostavini  o„zlashtirish  uzoq  protsessni 

talab qiladi.