Эркин иқтисодий ҳудудлар

Tayanch iboralar: 
Erkin iqtisodiy hududlar, “Yantar” erkin iqtisodiy hududi, import, eksport, 
bojxona, xomashyo, mahsulot, kapital. 
Mazkur paragraf bo„yicha umumiy xulosalar: 
1. RFda Kaliningrad “Yantar” EIHning tashkil etilishi o„ziga xos sabab va 
tarixga ega. O„tgan asrning 90 yillarining boshida Kaliningrad viloyati uchta davlat 
chegaralari bilan o„zaro bog„langanligi sababli muhim EIH deb e‟lon qilingan edi. 
Biroq, bu davrda ushbu iqtisodiy hududni rivojlantirish uchun huquqiy asoslar 
bo„lmaganligi sababli o„z faoliyatini ko„rsata olmadi. 1996-yilning 22-yanvarida 
Rossiya Prezidenti tomonidan tasdiqlangan “Kaliningrad maxsus iqtisodiy hududi 
to„g„risida”gi qonun qabul qilinishi bilan bu hududga erkin bojxona maqomi berildi 
va Kaliningrad viloyatid “Yantar” EIHi tashkil etildi. 
2. Kaliningrad “Yantar” EIHda ishlab chiqarilgan mahsulotlarni eksport qilish 
davrida bojxona to„lovlari olinmaydigan va shuningdek, tashqi iqtisodiy faoliyat ham 
nazorat qilinmaydigan bo„ldi. Bundan tashqari, import qilinadigan tovarlardan 
bojxona, qo„shimcha qiymat va aksiz soliqlari ham olinmaydigan bo„ldi. Bu EIHning 
tashkil etilishidagi muhim hususiyat uning Yevroosiya va Yevropa savdo yo„llarining 
kesishuvidagi qulay iqtisodiy-geografik joylashuvi va muzlamaydigan dengiz 
portining mavjudligidir. 
3. Kaliningrad muhim EIHi orqali olib o„tiladigan tranzit yuklar uchun bojxona 
va boshqa soliqlar olinmaydi. Investorlarning olgan foydalari va dividendlarini chet 
el banklariga o„tkazishda ham hech qanday muammolar yo„q. Kaliningrad MIHning 
mavjud salohiyati uning tashqi savdo aylanmasini rivojlantirishda muhim ahamiyat 
kasb etib kelmoqda. Bu hudud orqali xorijga neft, qog„oz tsellyulozasi, ayniqsa, katta 
hajmda eksport qilinadi. 
Nazorat uchun savollar: 
1. RFda Kaliningrad “Yantar” EIHning tashkil etilishining sababi, tarixi va 
muammolari tushuntirib bering. 
2. Kaliningrad “Yantar” EIHning ahamiyati nimalardan iborat? 

---

310 
3. Kaliningrad “Yantar” EIHda qanday imtiyoz va qulayliklar mavjud? 
4. Kaliningrad МIHda qanday tovarlar eksporti va importi amalga oshiriladi? 
5. Kaliningrad МIHning joylashuv o„rni va xususiyatlari nimalardan iborat? 
6. Kaliningrad МIHning rivojlanish imkoniyatlariga qanday qaraysiz?