Eruvchanlikning temperaturaga bog`liqligi. - Modda eriganda issiqlik yutilsa Le-Shatele qoidasiga muvofiq temperatura ko`tarilishi bilan eruvchanlik oshadi. Ko`pchilik tuzlarning eruvchanligi odatda temperatura ko`tarilishi bilan ortib boradi.
- . Bu tuzlarni qayta kiristallab tozalash mumkin, ya`ni to`yingan qaynoq eritmasi sovitilsa, erigan tuz kiristallanib cho`kma tushadi. Qattiq moddalar suvda eriganda sistemaning hajmi deyarli o`zgarmaydi. Shuning uchun qattiq moddalarning eruvchanligi bosimga bog`liq emas.
- Suyuqlik bilan suyuqlik aralashtirilganda uch hol bo`lishi mumkin: ular bir- birida cheksiz eriydi (masalan, suv bilan spirt), chegarali eriydi. (masalan, suv bilan fenol).
Eruvchanlikning temperaturaga bog`liqligi. - Bir-birida chegarali eriydigan suyuqliklar ko`pincha temperatura ko`tarilishi bilan bir-birida cheksiz eriydigan bo`lib qoladi. Bu tuzlarni qayta kiristallab tozalash mumkin, ya`ni to`yingan qaynoq eritmasi sovitilsa, erigan tuz kiristallanib cho`kma tushadi. Qattiq moddalar suvda eriganda sistemaning hajmi deyarli o`zgarmaydi. Shuning uchun qattiq moddalarning eruvchanligi bosimga bog`liq emas.
- Suyuqlik bilan suyuqlik aralashtirilganda uch hol bo`lishi mumkin: ular bir- birida cheksiz eriydi (masalan, suv bilan spirt), chegarali eriydi. (masalan, suv bilan fenol).
- Suyuqliklarning chegarali erishi chegarasiz erishiga o`tadigan temperatura kritik erish temperaturasi deb ataladi.
- Agar ikkita aralashmaydigan suyuqliklardan tashkil topgan sistemaga ularning har biriga eriydigan uchinchi modda qo`shilsa, erigan modda ikki suyuqlik orasida shunday taqsimlanadiki, erituvchilardagi konsentratsiyalari nisbati ayni temperatura va bosimda o`zgarmas bo`ladi. (taqsimlanish qonuni).
-
- Bunda C1 va C2 erigan moddaning birinchi va ikkinchi erituvchidagi konsentratsiyasi; K – taqsimlanish koeffisiyenti
- Eritmadan erigan moddani uning taqsimlanish koeffitsiyentiga asoslaninb, ikkinchi erituvchi yordamida so’rib olinishi ekstraksiya deb ataladi.
- Ekstraksiya usulidan laboratoriya va sanoatda keng ko’lamda foydalaniladi. Gazlarning suyuqliklarda eruvchanligi normal sharoitda bir hajm erituvchida erigan gazning hajmiy miqdori bilan o’lchanadi. Bu kattalik eruvchanlik koeffitsenti deyiladi
-
- Eruvchanlik koeffitsenti a deganda gazning suyuqlikdagi konsentratsiyasi Cc ni, uning gaz fazadagi konsentratsiyasi Cg ga bo’lgan nisbati tushuniladi
Do'stlaringiz bilan baham: |