Eukariot organizmlar gen strukturalarini bashorat qilish

---

Eukariot organizmlar gen strukturalarini bashorat qilish. 
Генетик ахборотнинг узатилиши. Генларнинг геномдаги локализацияси. Про, ва эукариотларнинг 
яхши ўрганилган геномлари. Бир нуклеотидли полиморфизмлар. Генетик хилма,хиллик. Геном 
эволюцияси. Ген структураларини башорат қилиш методлари. Гомологик кетма,кетликлар. Экзон 
ва интронлар. Ҳисоблашнинг очиқ рамкасини излаш. ORF Finder дастури 
 
Molekular filogenetika Umurtqali hayvonlar (ko‘proq sut emizuvchilar) 
genlarini xaritalash orqali genlar evolyutsion kelib chiqishiga ko‘ra bir hil ekanligi 
va xar hil turlarda bir hil gomologik genlarning bajaradigan vazifasi ham bir hil 
ekanligi, o’zaro aloqaga kirishishi tomonlama bir hil genlar bilan bog‘lanishi 
ma’lum bo‘ldi. Yuqoridagilarga asoslangan xolda biror genning xromasomada 
joylashgan o‘rni, uning boshqa turlarda qaysi genlar bilan bog‘langanligiga qarab 
taxmin qilinadi, ya’ni “solishtirma xaritalash” amalga oshiriladi. Albatta bu kabi 
axborotlar fizik (DNK ketma –ketligining joylashgan o‘rni) va genetik xaritalash 
bilan ham tasdiqlanishi kerak. 
Genom ma’lumot bazalari aniq bir turdagi lokalizatsiyalashgan genetik 
markerlar xaqida axborot va boshqa turlardagi gomologik genlarni izlash uchun 
yaratiladi. Bundan tashqari genom ma’lumot bazalari genomning umumiy 
ko‘rinishi, genetik haritalar uchun zarur omil hisoblangan fenotip mutatsiyalari 
haqida ma’lumotga ega bo‘lishga yordam beradi. 
Xozirda internet tarmog‘ida juda ko‘plab genom ma’lumot bazalarini uchratish 
mumkin, lekin ularning hammasini ham ishonchli deb bo‘lmaydi. Bunda 
ma’lumotlar bazasida joylashtirilgan axborotlarning doimiy yangilab turilishi 
muxim omil sanaladi. Odatda bunday ma’lumotlar bosh saxifaga (home page) 
joylashtirilgan bo‘ladi. Ba’zi genom ma’lumot bazalari yagona tur uchun tuzilgan, 
Genomika
To'liq genomlar 
kartografiyasi
fizik kartalar
ketma 
ketliklar 
haritalari
transkript
lar 
haritalari
polipeptidlar 
haritalari
Solishtirma 
genomika
[romosomalar 
evolyutsiyasi
genlarning 
barqarorligi 
va 
o'zgaruvcha
nligi
funksional 
genomika
transkriptlar 
ekspressiyasi
Tasirlashu
vlar 
haritasi
oqsillar 
erspressi
yasi

---

boshqalari esa o‘z strukturasiga ko‘ra qolganlaridan keskin farqlanadi. Xozirgi 
kunda genom ma’lumot bazalarini yartuvchilari uchun barchaga foydalanishi qulay 
bo‘lgan yagona interfeysni yaratishga harakat qilishmoqda.