Evolutsiya biror tizim(lar)ning asta-sekin oʻzgarishi

NOVATSIYA (Yangilik) – turli sohalarda rasmiylashtirilgan fundamental, amaliy tadqiqot va ishlanmalar natijasi (yangi bilim, uslub, ixtiro) bo‘lib hisoblanadi.
INNOVATSIYA - inglizcha “innovation” so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, so‘zma-so‘z tarjima qilganda “yangiliklarni joriy etish” ma’nosini anglatadi.
INNOVATSIYA so‘zi lotinchadan “o‘zgartirish” yoki “zamonaviylashtirish” degan ma’noni anglatadi.
INNOVATSIYA falsafiy ma’noda – bu biror-bir jarayon yoki majmuaning holatini o‘zgartirishdir.
INNOVATSION IQTISODIYOT – bu tubdan o‘zgartirilgan, zamonaviylashtirilgan iqtisodiyot.
INNOVATSION RIVOJLANISH - innovatsion omillardan foydalanish,ularni joriy etish orqali rivojlanish jarayoni.
INNOVATSİON İQTİSODİYOT FANİNİNG PREDMETİ innovatsiyalarni vujudga kelishi, rivojlanish qonuniyatlari va o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganadi.
INNOVATSİON İQTİSODİYOTNİNG ASOSİY MAQSADİ mahsulot ishlab chiqarish miqdori va sifatini oshirgan holda, uning tannarxini minimallashtirish va texnologik, tashkiliy hamda insoniy zaxiralarning sifatini oshirib, ularni ilg‘or xalqaro talablarga moslashtirishdir.
KOMPANIYA- iqtisodiy faoliyat (ishlab chiqarish, savdo, vositachilik, moliya, sugʻurta va boshqalar) olib borish uchun uyushgan yuridik va jismoniy shaxslar, tadbirkorlar birlashmasi. 
KORPORATSIYA (lotincha: corporatio — birlashma, hamjamiyat kasb yoki tabaqa manfaatlari umumiyligi asosida birlashgan kishilar guruhi, jamiyati, ittifoqi
“FRISKATI YO‘RIQNOMASI” -“Ilmiy-tadqiqotlar va eksperimental taraqqiyotni baholash uchun tavsiya etilgan standartlar”
EVOLUTSIYA - biror tizim(lar)ning asta-sekin oʻzgarishi.
Innovatsion faoliyat natijasi bu –
Bozorga olib chiqilgan yangi yoki takomillashtirilgan mahsulot yohud xizmatlar;
Yangi yoki takomillashtirilgan texnologik jarayon;
Amalda foydalanilayotgan ishlab chiqarishni tashkil etishning yangi usullari.
Barchasi tugri.


innovatsiyalar quyidagicha tartiblanadi:
innovatsion-mahsulotlar,innovatsion jarayonlar
Innovatsion faollik, innovatsiyon baholash
Korporativ baholash, yirik baholash
Barchasi tugri.


Innovatsion jarayonning uchta shakli mavjud:
oddiy tashkilot ichida (natural);
oddiy tashkilotlararo (tovarli);
kengaytirilgan shakllari farqlanadi.
Barchasi tugri.


Bozor institutlari – bu:
xususiy va aksiyadorlik korxonalari, vazirliklar, boshqarmalar, idoralar va boshqalar
xususiy va aksiyadorlik korxonalari, fond va tovar birjalari, nodavlat kredit tashkilotlari, monopoliyaga qarshi tashkilotlar, hakamlik sudlari va boshqalar
fond va tovar birjalari, mehnat birjalari
innovatsion texnopark va innovatsion markazlar


Bozorning belgilangan segmenti va sotish sohasidagi innovatsiyalar nuqtai nazaridan etakchi korxona bo‘lishga harakat qilish
“hujumkor” strategiyasi
“global marketing” strategiyasi
“himoyalanish” strategiyasi
“xujum qilish” strategiyasi


Venchur bo‘linmalar qanday tuziladi?
yirik kompaniyalarda maxsus tavakkalchilik fondlari yaratish orqali
kichik va o‘rta firmalarda
kichik firmalarda
o‘rta firmalarda


Zamonaviy kompaniyalardagi tadqiqotlar va ishlab chiqarishlarni guruhlar bo‘yicha tasniflash mumkin:
yangi texnologiyalar sohasidagi tadqiqotlar, mavjud mahsulotlarni takomillashtirish va modernizatsiyalash sohasidagi tadqiqotlar, yangi mahsulotlar va ishlab chiqarishning yangi usullari o‘zlashtirilishi
yangi texnologiyalar sohasidagi tadqiqotlar
yangi mahsulotlar va ishlab chiqarishning yangi usullari o‘zlashtirilishi
mavjud mahsulotlarni takomillashtirish va modernizatsiyalash
Ilmiy hodim bu -
maxsus kasbiy tayyorlangan ilmiy-amaliy, loyiha konstruktorlik faoliyatini olib borish natijasida yangiliklar va ularning natijalari ustida ishlaydigan mutaxassislar
kasbiy tayyorgarlikka ega shaxslar
menejerlar
marketologlar


Initsiatsiya deb nimaga aytiladi?
bu - innovatsiya maqsadini tanlash, innovatsiya bajaradigan vazifani belgilash, innovatsiya g‘oyasini izlab topish, uni texnik-iqtisodiy asoslab berish va g‘oyani moddiy holatga keltirishdan iborat bo‘lgan faoliyatdir
bu-tovarga aylantirishni, ya’ni mulkka, yangi mahsulotga, mulkiy huquq hujjatiga va texnologik operatsiya bo‘yicha hujjatga aylantirishni anglatadi
bu-yangi mahsulot (operatsiya) asoslab berilgach, taklif etilayotgan innovatsiyaning marketing tadqiqotlari hisoblanadi
bu- innovatsion jarayonning boshlanishi tashabbus ko‘rsatish hisoblanadi


Innnovatsion maqsad – bu:
u yoki bu niyatga erishish uchun ko‘zda tutilgan mushtarak orzu
murodga etish
strategiya
taktika


Innovatorlar tadqiqot faoliyatini o‘sishga ko‘proq nima ta’sir qiladi?
mehnatni to‘g‘ri tashkil etish
ish xaqi
mehnat sharoitini yaxshilash
korxonalarni xususiylashtirish


Innovatorlarni ishga yangicha munosabatda bo‘lishiga nima ko‘proq ta’sir qiladi?
ishlab chiqarish estetikasi
yangi texnikani qo‘llash
yangi qonunlaning chiqishi
korxonalarni davlat tassarufidan chiqarish


Innovatsion boshqarish qarorlarini qabul qilishning asosiy qoidalari nimalardan iborat?
ijrochilarni to‘g‘ri tayinlash
qaror qabul qilishning mustaqilligi
ijro etuvchida tashabbuskorlikni rivojlantirish
moddiy va ma’naviy rag‘batlantirishni (sistemasini) yo‘lga qo‘yish
Innovatsion boshqaruv funksiyasi deganda:
korxonaning moddiy – texnika bazasini yaratishga qaratilgan faoliyat tushuniladi, u yoki bu ob’ektni boshqarishga oid aniq vazifalarni xal etishga qaratilgan faoliyat tushuniladi
rejalshtirish tushuniladi
loyihalar bilan ishlash
xodimlarni korxonaning rejasini bajarishga safarbar qilishga qaratilgan faoliyat


Innovatsion jarayon nima?
yangi texnologiya, yangi mahsulot yoki xizmat, tashkiliy texnologik va iqtisodiy –ijtimoiy echimlar
maxsulot va xizmat turlarini yangilashni o‘rganishni innovatsion jarayon
yangilik yaratish, kapital mablag‘ topish, ishlab chiqarish ob’ektini tanlash va joriy etish
yangi fikr paydo bo‘lgandan to uni moddiylashtirishgacha bo‘lgan jarayon


Innovatsion jarayon elementlari darajasi bo‘yicha ikkinchi bosqichda nimani o‘rganadi?
yangilikni hayotiy sikli bosqichidan, fikr vujudga kelishidan to uni ishlab chiqish va taqsimlash davrigacha bo‘lgan vaqtni
ilmiy izlanish, innovatsion, marketing va ishlab chiqarishni bir vaqtda ketma- ket o‘rganadi
yangilikni hayotiy siklini
yangi maxsulot ishlab chiqarish va taqsimlashni moliyaviy ta’minlashni


Innovatsion injiniring bu:
talabni o‘rganuvchi jarayon
butun yangi loyihalarni o‘rganuvchi jarayon
raqobatdosh korxonalarni tahlil qilish
yangi texnika texnologiyalar bilan ishlash


Innovatsion qaror qabul qilishning asosiy qoidalari nimalardan iborat?
ijrochilarni to‘g‘ri tayinlash
moddiy va ma’naviy rag‘batlantirishni (sistemasini) yo‘lga qo‘yish
ijro etuvchida tashabbuskorlikni rivojlantirish
qaror qabul qilishning mustaqilligi


Innovatsion loyihaning muqobil varianti nima?
metodik tomondan strategik va taktik rejalashtirish asosida muqobil loyiha topish
strategik rejalashtiri sh asosida loyihalarni amaliyotga joriy etish
taktik rejalashtirish asosida muqobil loyiha toppish
davlat miqyosida rejalashtirish jarayoni


Innovatsion loyihaning samaradorligi qanday ko‘rsatkichlardan iborat?
tijorat (moliyaviy), byudjet samaradorligi, iqtisodiy samaradorligi, ijtimoiy samaradorligi, ekologik samaradorligi
yangiliklarni ishlab chiqarishga joriy etishdan topgan foydadan
loyihalarni amaliyotga joriy etish
ishlab chiqarish xajmlarini usishidan olingan samaradan


Innovatsion loyihaning samaradorligi nimadan iborat?
yangiliklarni ishlab chiqarishga joriy etishdan tushgan foydadan
korxonaning umumiy rivojlanishidan
rejalar to‘plamidan olgan foydadan
ishlab chiqarishdan hajmlarini o‘sishdan olgan samaradan