O’zbekistan Respublikasi Den Sawliqti Saqlaw Ministrligi Qaraqalpaq Medicina Instituti
.
Fakultet: Pediatriya
Kafedra: Pediatriya
Pa'n ati: Jazģı ámeliyat kurs jumisi
Kurs: 2
Kurs jumisi
Gruppa: 205
Tema: Isitpa ha’m isitpalang’an nawqaslardi awqatlandiriw
Qabillag’an: Matniyazova A.S.
Tayarlag’an: Nurlibaeva Q
No’kis 2020
REJE:
Kirisiw
Isitpa haqqinda uliwma tu’sinik
Isitpanin’ kelip shig’iw sebepleri
Isitpada gu’zetiletug’in simptomlar
Isitpag’a diagnoz qoyiw ha’m oni emlew ha’m ku’tiw sharalari
Isitpanin’ rawajlaniw mexanizmi
Isitpa basqishlari
Isitpani tu’siriwshi preparatlar
Xaliq tababati ja’rdeminde isitpani tu’siriw
Paydalanilg’an a’debiyatlar
Na’tiyje
Kirisiw
Ísıtpa — adam hám ıssı qanlı haywanlar organizminiń qozdırıwshı faktorlar (atap aytqanda, mikroblar ) ga salıstırǵanda arnawlı reaksiyası ; qorǵawlanıw usıllarınan biri. Dene temperaturasınıń ko’teriliriwinde kórinetuǵın boladı, kóplegen keselliklerde gúzetiledi. Dene temperaturasınıń ko’teriliriwi menen ótetuǵın hámme kesellikler áyyemgiden I. dep atalǵan. I. házir ózbetinshe kesellik dep esaplanmasa da, birpara kesellikler hamon I. dep ataladı (mas, bezgek ısıtpası, iskabtopar ısıtpası, Ku ısıtpası ). I. dıń infeksion hám noin-feksion xillari parq etiledi. I.juqpalı keselliklerde da, juǵımsız keselliklerde da Shig’a beriwi múmkin.Kóbinese kesellik mikrobları (hám virusları ) shıǵarǵan modsalar hám olardıń bólekleniw ónimleri, orga-nizmga as sińiriw jolınan basqa jol menen kiritilgen jat belokler (geyde vak-sinalar) dıń bólekleniw ónimleri, sonıń menen birge, organizmniń óz toqıma hám kletkaları ziyanlanǵanda (mas, ichga qan quyilganda, jaralanishda, toqımalar ezilgende hám h. k.) payda bolatuǵın statiyalar tásirinde I. shıǵadı. Organizmde statiyalar almasinganda ximiyalıq reaksiyalar júz beriwi to'fayli birpara aǵzalarda, mas, bawır hám muskullarda mudam issiklik payda bolıp turadı, sonnan belgili bir bóleginń bedende uslanıp qalıwı gewde temperaturasınıń eliriwine sebep boladı. Joqarıda aytilgan statiyalar bas miyadagi termoregulyasiya orayına tikkeley yamasa retseptorlar arqalı tásir etkende I.payda boladı. Gewde temperaturası tez kóterilganda teri tamırları torayib (spazm), suwıq bilinedi hám muskullar titraydi (qarang Jún-jish). Gewde temperaturası júdá joqarı kóterilgen waqıtta organizmden issikdik shıǵıp ketiwi kúsheyip, ıssılıq payda bolıwı waqtınsha teń salmaqlılıqlanadı. temperatura túsip atırǵanda organizmden issiklik shıǵıp ketiwi jáne de kúshayadi (beden terlaydi, teri tamırları kengayadi). temperatura bır jola — júdá tez (kritik) yamasa ólpeń (litik) túsiwi múmkin.
Ba’zi mikrob záhárleriniń úlken dozalari termoregulyaciya orayın qozǵatiw, izinen ko’teriliwi múmkin. Usınıń sebepinen kesellik (mas, dif-teriya) dıń salmaqli — toksik xili derlik. I. siz ótiwi múmkin. Ǵarrılar hám júdegen, bedarmon kisiler salmaqli infeksion kesellikler menen awırǵanda geyde I. shıqpayd
Do'stlaringiz bilan baham: |
