«falsafa» fanidan test savollari

 
##172#Mif atamasi qanday ma'nolarni anglatadi?## 
A) San'at, voqea 
B) O‘yin, san'at
+C) Rivoyat, afsona 
D) Afsona, urush 
##173#Miflar nimalar orqali ifodalanadi?## 
+A) Rivoyat, ertaklar 
B) Ertaklar, qo‘shiqlar 
C) Mehnat, ov 
D) Qo‘shiq, kuy 
##174# Falsafiy tafakkur Qadimgi Sharq va G‘arbda ijtimoiy ongning dastlabki shakli sifatida 

---

qanday ko‘rinishda vujudga kelgan? ## 
+A) Mifologiya
B) Ontologik
C) Gnoseologik
D) Dialektik
##175#Mifologiyada dastlab qanday masalalar qo‘yilgan?##
A) Nega tug‘ildik va nimaga o‘lamiz
+B) Dunyo qanday vujudga kelgan va u qanday rivojlanadi? Hayot va o‘lim nima?
C) Biz kimmiz nega tug‘ildik
D) Unday nazariya bo‘lmagan 
##176#Antik davrda falsafa rivojlangan shaharlarni belgilang? ## 
+A) Ioniya, Sitsiliya, Afina
B) Makedoniya, Samarqand, Buxoro
C) Buxoro, Toshkent
D) Xiva, Toshkent
##177#Sharq va G‘arb falsafasi nimaga qarab rivojlangan?## 
A) Davlatlarga qarab 
+B) Umuminsoniy qadriyatlarga 
C) Mehnat taqsimotiga qarab
D) Qurollarning takomillashuviga qarab
##178#Markaziy Osiyoda ma'naviy-falsafiy merosning eng qadimgisi qaysi javobda to‘g‘ri 
ko‘rsatilgan?##
+A) Avesto
B) Talmut
C) Injil
D) Qur'oni Karim
##179# “Ezgu fikr, ezgu so‘z, ezgu amal” g‘oyasi kim tomonidan ilgari surilgan?## 
A) Nasafiy 
B) G‘azzoliy
+C) Zardusht 
D) Navoiy
##180#Yangi davrda fanlarning rivojlanish jarayonida falsafada qanday ajralishlar sodir bo‘ldi?## 
A) Falsafada ajralishlar bo‘lmadi. 
B) Tabiat va din
C) Sxolastika va tabiat 
+D) Sxolastika va din 
##181#F.Bekon, T.Gobbs, J.Lokk, R.Dekart, B.Spinoza va Leybnits qaysi asrga yashab ijod 
etgan?##
+A) XVII asr
B) XV asr 
C) XIX asr 
D) XX asr 
##182#Pozitivizmda bilimlar nechaga bo‘linadi?## 
+A) Soxta va haqiqiy bilim

---

B) Kundalik va ijtimoiy bilim 
C) Eski va yangi bilim 
D) Bilimlar ajratilmaydi. 
##183#Yangi davr falsafasida faylasuflarni qiziqtirgan asosiy masala nima edi?## 
A) Makon va zamon 
B) Inson masalasi 
C) Borliq masalasi 
+D) Substansiya va uning xossalari 
##184#«Harakat – materiyaning tug‘ma xossasi» kimning fikri?## 
A) T.Gobbs 
B) R.Dekart
+C) F.Bekon 
D) Spinoza 
##185#«Materiya – mustaqil ijodiy kuchga ega» kimning fikri?## 
A) F.Bekon 
B) T.Gobbs 
C) Spinoza
+D) R.Dekart 
##186#«Ontologiya» atamasi qaysi so‘zdan olingan?## 
+A) Yunoncha «ontos» - borliq, «logos» - so‘z, ta'limot.
B) Lotincha «ontos» - borliq, «logos» - so‘z, ta'limot. 
C) Arabchadan olingan 
D) To‘g‘ri javob yo‘q.
##187# Borliq haqidagi tasavvurlar bizgacha qanday yetib kelgan?## 
A) Ilmiy dalillar orqali 
+B) Afsonalar va miflar orqali 
C) Qadriyatlar, urf - odatlar orqali 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##188#Upanishadalarda dunyo haqidagi qanday tasavvurlar o‘z aksini topgan?## 
A) Ateistik 
B) Deistik 
+C) Materialistik va ateistik 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##189#«Hamma narsa yer va suvdan vujudga keladi va rivojlanadi, hatto «biz ham yer va suvdan 
paydo bo‘lganmiz»» kimning fikri?## 
A) Anaksimandr 
B) Fales
+C) Ksenofan 
D) Pifagor 
##190#«Hamma narsa sondir» kimning fikri?## 
A) Fales
+B) Pifagor 
C) Anaksimandr 
D) Ksenofan 

---

##191#Faylasuflar orasida birinchi bo‘lib, borliqni kategoriya sifatida kim tavsifladi? ## 
A) Anaksimandr 
B) Fales 
C) Pifagor
+D) Parmenid 
##192#Borliqni tushunishga nisbatan dialektik yondoshuvni ilk bor kim ilgari surdi?## 
A) Anaksimandr 
B) B. Fales 
+C) Geraklit 
D) Ksenofan 
##193#Sharq mutafakkirlaridan kim borliq muammosini hal qilishda «Vujudi vojib» va «Vujudi 
mumkin» ning o‘zaro nisbatiga murojaat qiladi?## 
+A) Forobiy 
B) Al - Xorazmiy 
C) At – Termiziy 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##194#Ibn Sino fikricha, «Vujudi vojib» qanday talqin qilingan?## 
A) Insondir 
+B) Allohdir 
C) Makon 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##195#XVII – XVIII asr materialistik faylasuflari borliq tushunchasini qanday talqin qilishadi? ## 
A) To‘g‘ri javob yo‘q 
B) Materiya bilan bog‘laydi. 
C) Inson bilan bog‘laydi. 
+D) Fizik borliq bilan bog‘laydi. 
##196#O‘z – o‘zini to‘liq belgilovchi borliqni xizmat qiladigan tushuncha?## 
+A) Substansiya
B) Materiya
C) Reallik
D) Dalil 
##197#Subsansiya bir vaqtning o‘zida ham tabiat, ham xudo va sifatida ta'riflagan va bu ikki 
tushunchani tenglashtirgan faylasufni toping?## 
A) Gegel 
+B) Spinoza 
C) Fixte
D) Dekart
##198# Birinchi asos sifatida ikkita substansiya olingan falsafiy yondashuv nima deb ataladi?# 
+A) Dualizm 
B) Totemizm
C) Fetishizm
D) Deizm
##199#Falsafa tarixida dualizmning yorqin vakili sifatida o‘rin olgan faylasuf kim?## 
+A) R. Dekart

---

B) Gegel
C) Shelling
D) Spinoza
##200# Lametrining dualizmni inkor qilib yozgan asarni ko‘rsating?## 
A) Inson - o‘simlik 
B) Inson va mashina
+C) Ruhning tabiiy tarixi 
D) Epikur tizimi
##201# Dunyoning negizida ikkita emas balki undan ko‘proq mohiyat borligini tan oluvchi 
ta'limot?## 
A) Monizm 
B) Dualizm
C) Deizm
+D) Plyuralizm 
##202# Plyuralistik ontologiyaning turlaridan biri sifatida amal qiladigan ta'limot?## 
A) Monadalar haqidagi ta'limot 
+B) Dunyoning to‘rt asosi haqidagi ta'limot 
C) Teleologik ta'limot
D) To‘g‘ri javob yo‘q.
##203# Monizm ta'limotiga to‘g‘ri ta'rif berilgan qatorni ko‘rsating?## 
A) A va B javoblar to‘g‘ri 
B) Dunyoning negizida ikkita emas undan ko‘proq mohiyat bor.
C) Birinchi asos sifatida ikkita substansiya olingan falsafiy yondashuv
+D) Dunyoning narsalar va hodisalar rang – barangligi bir substansiyadan iborat 
##204# Monizm nechta yondashuvga ega?## 
A) 4 ta 
B) 3 ta
+C) 2 ta 
D) 6 ta 
##205# Lotinchada to‘shama, negiz ma'nosini beradigan tushunchani toping?## 
+A) Substansiya
B) Materialitsik monizm
C) Plyuralizm
D) Idealitsik monizm 
5##206# Substansional konsepsiya asoschilari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni ko‘rsating?## 
A) Suqrot va Platon 
B) Demokrit va Suqrot
+C) Demokrit va Platon 
D) Epikur va Suqrot 
##207# Nechanchi asrlarda mutloq makon va vaqt konsepsiyasi falsafada yetakchilik qildi?## 
A) XIV – XV 
B) XVI – XVII 
C) XV – XVII
+D) XVII – XIX 

---

##208# Lotinchada “nisbiy” degan ma'noni bildiruvchi yo‘nalish nomini ko‘rsating?## 
+A) Relyasion
B) Materialistik 
C) Substansional
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##209# “Tashqarida makon va zamon mavjud bo‘lmaydi” degan fikr muallifi kim?# 
A) D.Yum 
+B) Leybnits 
C) Kant 
D) Avgustin 
##210# Nyuton konsepsiyasiga ko‘ra ... ?## 
+A) Makon absolyut cheksiz ko‘lamga ega
B) Makon cheksiz 
C) Makon mutloq 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##211# O‘rta asrlar falsafasida nima makon va vaqtdan tashqarida deb yuritiladi?## 
A) Dunyo 
+B) Xudo 
C) Tabiat 
D) Inkor 
##212#Sub'ektiv idealizm vakillari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?## 
A) Kant, Yum 
+B) Berkli, Yum, Max 
C) Gegel, Leybnits, Yum
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
##213# D.Yum makon va vaqtni nimada mavjudligini ta'kidlaydi?## 
+A) Idrok 
B) Aql 
C) Sezgi
D) Materiya 
##214# Makon va vaqt tabiati xaqidagi metafizik yondashuvlarini rad etuvchi tabiiy ilmiy dalillar 
nechanchi asrda shakllanadi?## 
A) XVIII asr oxiri 
B) XVII asr boshi
+C) XIX asr oxiri 
D) XVII asrda
##215# Kim makon va zamonni tashkil etuvchi va uyg‘unlashtiruvchi inson tafakkuri mahsuli deb 
hisoblaydi?## 
A) Parson 
B) Eynshteyn
+C) Bogdanov 
D) Mox
##216# Miqdor va sifat o‘zgarishlarini ifodalash uchun qanday kategoriyalar qo‘llaniladi?## 
+A) «harakat» va «rivojlanish» 

---

B) «miqdor» va «sifat» 
C) «makon» va «zamon» 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##217# Falsafada turli jismlarning makonda mexanik siljishi, tabiiy jarayonlar va hodisalar 
holatlarining har qanday o‘zgarishi nima deyiladi?## 
A) To‘g‘ri javob yo‘q 
B) Rivojlanish 
C) Zamon 
+D) Harakat 
##218# Harakatning asosiy xususiyatlari qanday?## 
A) Jarayon 
B) Nisbiy va o‘tkinchi 
+C) Abadiy va mutloq 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##219# Harakatsizlikning asosiy xususiyatlari qanday? 
A) Jarayon 
+B) Nisbiy va o‘tkinchi 
C) Abadiy va mutloq 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##220# Muhokamalardagi ziddiyat tufayli hal etib bo‘lmaydigan yoki hal etilishi mushkul bo‘lgan 
holat, mantiqiy qiyinchilik, muammo nima deb ataladi?## 
A) yechimi yo‘q muammo. 
B) Masala 
C) Ziddiyatli muammo 
+D) Aporiya 
##221#«Dixotomiya», «Axill», «Stadiy» kabi mashhur aporiyalar muallifi kim?## 
A) Geraklit 
+B) Zenon 
C) Protagor 
D) Parmenid 
##222#««Hamma narsa bir» kimning shiori?## 
A) Geraklit 
+B) Parmenid 
C) Protagor 
D) Zenon 
##223#««Miqdor uchun - ko‘payish va kamayish, sifat uchun – o‘zgarish, makon uchun – ko‘chib 
yurish, mohiyat uchun – vujudga kelish va yo‘q bo‘lish mavjud», kimning fikri?## 
A) Geraklit 
B) Platon 
+C) Aristotel 
D) Suqrot 
##224#««...Harakat vaqt bilan belgilangan. Harakat ibtido va intiho bilan chegaralanmagan», 
kimning fikri?## 
A) Aristotel 

---

+B) Forobiy 
C) Ibn Sino 
D) Suqrot 
##225#«Ibn Sino fikricha, harakat nima?## 
+A) «Vujudi mumkin» ning ichki mohiyatidan kelib chiqadi. 
B) «Vujudi mumkin» ning tashqi mohiyatidan kelib chiqadi.
C) Vaqt birligi. 
D) To‘g‘ri javob yo‘q. 
##226#«Tabiatning jonli qismi qaysi sferalarda mavjud deb e'tirof etilgan?## 
A) Atmosfera, gidrosfera, biosfera 
B) Atmosfera, stratosfera va litosferaning yuqori qismi
C) Gidrosfera, biosfera va litosfera
+D) Atmosfera, gidrosferani va litosferaning yuqori qismi 
##227#«Ibtidoiy odamning mehnat shakllari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?##
A) Chorvachilik, ovchilik 
+B) Termachilik, ovchilik, baliqchilik 
C) Dehqonchilik, termachilik, baliqchilik
D) Ziroatchilik, chorvachilik, ovchilik
##228#«Qaysi davrda tabiatga izzat-ikrot ko‘rsatish g‘oyasi ilgari surilib, tabiat bilan murosai 
madora qilish va uning qonunlariga muvofiq yashab, ayni shunday hayotni eng munosib va 
maqbul deb e'tirof etishgan?##
+A) Antik davrda
B) Hozirgi davrda
C) Uyg‘onish davrida
D) Ilk o‘rta asrlarda
##229# Tabiiy huquq konsepsiyasi muallifini toping? ## 
A) D.Yum
B) Dj.Berkli
C) I.Kant
+D) J.J.Russo
##230# Ijtimoiy ekologiya ilmiy va falsafiy bilimlar sohasi sifatida nechanchi yillarda vujudga 
keldi? ## 
+A) XX asr 60-80 yillari
B) XX asr boshi
C) Ikkinchi jahon urushidan so‘ng
D) XX asrning so‘nggi o‘n yilligida
##231# Ijtimoiy ekologiyaning asosiy qonunlari qaysi javobda noto‘g‘ri ko‘rsatilgan? ## 
A) Tabiat yaxshiroq biladi
+B) Hyech narsa yo‘qolmasligi kerak
C) Tekinga hyech narsa bo‘lmaydi
D) Hamma narsa hamma narsa bilan bog‘langan
##232# Quyida keltirilgan ta'limotlardan qaysi birida tabiatga oqilona munosabatda bo‘lish, atrof 
muhitning ekologik tozaliliga rioya qilish g‘oyasi o‘z aksini topgan? ## 
A) Mazdakiya

---

B) Buddaviylik
+C) Zardushtiylik
D) Barcha javoblar to‘g‘ri 
##233# Geografik determinizm oqimining asoschisi? ## 
+A) Sh.L.Monteske
B) J.J.Russo
V) Dj.Berkli
G) I.Kant
##234# Fransuz ma'rifatparvar faylasufi Sh.L. Monteske qaysi asarida geografik determinizmni 
alohida qayd etadi? ## 
A) «Kritiy»
B) «Davlat hayot shakli sifatida»
C) «Angliya sivilizsiyasi tarixi»
+D) «Qonunlar ruhi» 
##235# Qaysi davrda tabiatga go‘zallik va ilhom manbai deb qarashga asoslangan yangicha 
munosabat yuzaga keldi? ## 
+A) Uyg‘onish davri
B) Antik davr
V) Yangi davr
G) Eng yangi davr
##236# “Inson barcha narsalar mezonidir: u mavjud narsalarning mavjudligini, yo‘q narsalarning 
esa yo‘qligini belgilaydi”. Ushbu fikrning muallifini toping? ## 
A) Suqrot 
B) Platon
+C) Protogor
D) Aristotel 
##237# Jon haqidagi ta'limotni birinchi bo‘lib kim yaratgan? ## 
+A) Platon 
B) Aristotel 
C) Forobiy 
D) Kant 
##238# “Mavjud barcha narsalar orasida eng ishonchlisi va bizga ko‘proq ma'lum bo‘lgani, hyech 
shubhasiz, bizning o‘z mavjudligimizdir, zero bizda boshqa narsalar haqida mavjud 
tushunchalarni sirtqi va yuzaki deb hisoblash mumkin, holbuki o‘z-o‘zini bilish ichki teran 
bilishdir”. Ushbu suzlarni muallifini toping## 
A) Fixte
B) A.Bergson 
+C) I.Kant
D) M.Xaydegger 
##239# Hozirgi zamon falsafasining qaysi oqimlarida ong muammosiga nisbatan yangicha 
yondashuvlar mavjud? ##
A) Irratsionalizmda
B) Sinergetikada
+C) Ratsionalizmda

---

D) Empirizmda 
 
##240# Miqdoriy ifodalash, sezish yoki kuzatish mumkin bo‘lmagan, massasi xam, energiyasi 
ham yo‘q, moddiy ob'ektlar kabi muayyan shakl-shamoyilga xam ega bo‘lmagan falsafiy 
kategoriya bu ... ## 
A) Harakat
B) Sabab
+C) Hodisa
D) Ong
##241# Geraklit qanday birinchi asoslarni oqil va oliyjanob va tub asos deb hisoblagan? ## 
+A) Suv va havo
B) Olov va suv
C) Olov va havo 
D) Havo va apeyron 
##242# Qaysi faylasuflar yevropa falsafiy an'anasida birinchi bo‘lib ideal asosni qayd etibgina 
qolmasdan, balki undan moddiy asosni ham keltirib chiqargan? ## 
A) Seneka
B) Demokrit
C) Platon
+D) Aristotel
##243# Qaysi faylasuf ruhiy hodisalarni tuyg‘ular dunyosi va intellektga ajratgan? ## 
+A) Platon
B) Pifagor
C) I. Kant
D) Gegel 
##244# Inson uni qurshagan boshqa odamlar tomonidan qanday idrok etilishi, tavsiflanishi va 
baholanishini aks ettiruvchi ijtimoiy hodisa bu- …?## 
A) Harakat
B) Ong
+C) Shaxs
D) Ongsizlik 
##246# “Dialektika” so‘zining ma'nosini toping ## 
A) yun. Dialektika – sezgi, xis-tuyg‘u
+B) yun. Dialektika – suhbat ko‘rish san'ati 
C) yun. Dialektika – ong 
D) yun. Dialektika – ongsizlik 
 
##247# Dialektika shakllangan dastlabki davrlarda qanday ifodalangan? ## 
+A) olamning asosiga materiyani qo‘ygan. 
B) dunyoni jonli olov yoki ikki marta kirish mumkin bo‘lmagan daryo oqimi sifatida tasavvur 
qilingan.
C) bahslashish, munozara qilish san'ati sifatida tushunilgan, bunda fikrlar, qarashlar qarama-
qarshiligi vositasida haqiqatning tagiga yetish maqsadida muammoni o‘zaro manfaatdor 
muhokama qaratilgan munozara nazarda tutilgan. 
D) barcha javoblar to‘g‘ri 
##248# Dialektikaning eng yaxlit konsepsiyasini qaysi faylasuf ta'riflagan? ## 

---

A) Fixte 
+B) I. Kant
C) Aristotel 
D) Gegel 
##249# Gegel dialektikani qanday ta'riflagan? ##
+A) Dunyoni quyidan oliyga karab boruvchi umumiy rivojlanish jarayoni sifatida ta'riflagan. 
B) Odamlar ongiga diniy dunyoqarashni singdirishni tasvirlagan. 
C) Materalizmni dialektik mantiq bilan bog‘lashga harakat qilgan.
D) tabiiy va ijtimoiy xodisalarning uzaro alokasi va rivojlanishi deb ta'riflagan. 
##250#  Dialektikaning 3- tarixiy shakli qachon vujudga kelgan? ## 
A) XX asrning boshlari 
B) XIX asrning 2-yarmi
+C) XIX asrning boshlari 
D) XX asrning 2-yarmi
##252# Sub'ektiv dialektika bu - … ## 
+A) Tabiiy va ijtimoiy hodisalarning o‘zaro aloqasi va rivojlanishi. 
B) Sub'ektning fikrlash dialektikasi va uning ob'ektiv dunyoni bilishi 
C) Dunyoni quyidan oliyga qarab boruvchi umumiy rivojlanish jarayoni sifatida tasvirlash. 
D) Dunyoni metafizik tushunish 
##253# Dialektik metod, avvalo, mazmunni talqin qilish aniqlash uchun qo‘llaniladi? Ushbu 
suzlarni muallifini toping? ## 
+A) Gegel
B) I. Kant 
C) Karl Marks 
D) P. Riker
##254# Falsafiy ma'noda tamoyil nima? ## 
A) Makon yo vaqtda bir-biridan muayyan masofada uzoqlikda joylashgan ikki yoki bir necha 
hodisa yoki ob'ektning o‘zaro bog‘lanish jarayoni tushuniladi. 
B) Moddiy va ma'naviy hodisalarning, ularning harakat va rivojlanish xususiyati va yo‘nalishini 
belgilovchi ob'ektiv muhim, zaruriy, barqaror va umumiy aloqa 
C) Dunyoda yuz beruvchi barcha jarayonlarni, ularning mazmunidan kat'iy nazar qamrab oladi. 
+D) Fundamental qoida, birinchi asosni, biron-bir konsepsiya yoki nazariyaning muhim asosini 
anglatadi