Falsafa: uning predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli ma'ruzani olib borish texnologiyasi

Falsafaning integrativ funksiyasi ryeal borliqning yangi ob'ektlari va hodisalari insonning nazariy tadqiqotlari 
sohasidan o
‘rin olishi, shuningdek ilgari ma'lum darajada anglab yetilgan narsalar va hodisalarni yanada chuqurroq 
o
‘rganish uchun birlashishga ehtiyoj. Ilmiy bilimlarning integratsiyalashuvi va u yoki bu muammolarni yechish uchun kuch-
g
‘ayratni birlashtirish jarayoni yakkalanish xavfining oldini olish imkonini beradi. Zero, ayrim fanlar paydo bo‘lib, ular 
nafaqat o
‘z tadqiqot ob'ekti va predmetini ajratdi, balki o‘zining faqat mazkur fanga xos bo‘lgan tili, kagegoriyalar apparati 
va hokazolarni yaratdi. Ammo bu yo
‘lda jiddiy xavf ham mavjud bo‘lib, u shundan iboratki, fanlarning ajralishi natijasida 
ular o
‘rtasidagi aloqalar susayadi, ular murakkab kompleks vazifalarni yechishda faol o‘zaro aloqa qilish qobiliyatini 
yo
‘qotadi. Bu esa ilmiy bilmning o‘sishiga salbiy ta'sir qiladi.
Murakkab kompleks muammolarni tadqiq etuvchi hozirgi zamon fanida ba'zan ayrim ilmiy fanlarning vakillari 
boshqa fanlarning vakillarini faqat ular turli tillarda, ya'ni har biri o
‘z fanining tilida gapirgani bois tushunmaydi. Bu jihatdan 
falsafa ular uchun amalda bog
‘lovchi bo‘g‘inga, birlashtiruvchi asosga aylanadi, chunki u o‘z tahlilida fanlararo muloqotga 
va mazmuni ayni bir kontekstda turli fanlar tomonidan qabul qilinadigan va qo
‘llaniladigan fundamental tushunchalarni 
yaratishga qarab mo
‘ljal oladi.
Murakkab ob'ektlarni kompleks tadqiq qilishda har bir muayyan fan o
‘z predmetidan kelib chiqadi. Bu predmet 
doirasi unga o
‘rganilayotgan ob'ektni yaxlit ko‘rish, uning aloqalarini aniqlash imkonini bermaydi. Bu vazifani hal qilishga 
ham faqat falsafa qodir bo
‘lib, u butun vaziyatni yaxlit ko‘rish imkonini beradi va bu jihatdan nafaqat fanlar o‘rtasida, balki 
inson faoliyatining ayrim jabhalari, masalan, o
‘tkazilayotgan tadqiqotlar bevosita yoki bilvosita bog‘liq bo‘lishi mumkin 
bo
‘lgan huquqiy, siyosiy, axloqiy faoliyat o‘rtasida ham bog‘lovchi bo‘g‘in hisoblanadi.