Фалсафада субстанция ва материя муаммоси

O'lchangan qiymatlarni yozish:

• O'lchangan qiymatlarni yozishni F9 kalitni bosib yoki knopkani bosish bilan boshlang, va 700 s da to'xtating.
• knopka yordamida yoki F2 bilan o'lchash natijalarini saqlang (Faylning nomini tanish uchun esda saqlang).

Izoh :
Cs − 137 va yadro Ba − 137m o'rtasida radioaktiv muvozanat 20 minutlardan keyin tiklanadi, shuning uchun shu vaqtdan keyin boshqa yuvishni o'tkazish mumkin.
Cs/Ba − 137m izotop generatorining yashash vaqti unig ichiga kiruvchi yuvuvchi erituvchilar va juda kichik teshikli filtrning ifloslanishi tufayli chegaralangan bo'ladi. Agar yuqori tozalikka ega bo'lgan yuvuvchi erituvchilardan foydalanilsa generatorni 500 - 1000 marta qayta yuvish mumkin.

Rasm . 5 . Ba − 137m ning CASSY bilan o'lchangan va baholangan yemirilish grafigi
O'lchash misoli va baholash
Rasm 5. da Ba − 137m ning yemirilish grafigi ko'rsatilgan. Yarim yemirilish davri t1/2 ni keyingi baholash va aniqlashlar quyidagicha:

• Sichqoncha o'ng tugmasi bilan diagrammani bosing, menyu bo'limidan “Fit Function → Exponential function e^x”, ni tanlang, va ish diapozonining boshlanishi va oxirini sichqoncha bilan belgilang.
• Alt+W kalitlar kombinatsiyasi bilan gorizontal chiziqni faollashtiring, va uni sichqoncha bilan schetchik tezligining yaxshi aniqlash qiymatiga (ya'ni 80 1/s) joylashtiring.
• Tanlangan qiymatning yarmiga, to'rtdan biriga, sakkizdan biriga gorizontal chiziqlar joylashtiring

• Alt+S kalitlar kombinatsiyasi bilan vertikal chiziqlarni faollashtiring, va ularni sichqoncha yordamida ish grafigi bilan gorizontal chiziqlar kesmasiga joylashtiring.
• Alt+D kaltlar kombinatsiyasi bilan o'lchashlar farqini faollashtiring, va ikki qo'shni vertikal chiziqlar farqi orqali yarim yemirilish t 1/2 davrini aniqlang.
• Rasm 5. dan t1/2 = 145.2 s = 2.42 min ni olish mumkin Adabiyotlarda keltirilgan qiymatlar : t1/2 = 153.08 s = 2.5514 min

24

Natijalar :
 Radioaktiv moddaning t vaqtda yemirilmay qolgan yadrolarining soni N(t) va shu moddaning aktivligi A(t) vaqtning funktsiyasi sifatida eksponensial ravishda kamayadi. Bu kamayish yarim yemirilish davri t1/2 bilan xarakterlanadi. Bu vaqtda dastlabki yadrolar soni va moddaning aktivligi ikki marta kamayadi.