Фалсафий тафаккур тараққиёти босқичлари: Ғарб фалсафаси Қадимги юнон фалсафасининг ривожланиш даврлари

Платон гносеологияси
Мадомики модий олам «ғоя»лар оламининг инъикоси бўлар экан, унда билиш предмети энг аввало соф ғоя бўлиши керак;
«Соф ғоя» ни ҳиссий қабуллаш орқали билиш мумкин эмас (бу турдаги билиш бизга ҳақиқий билимни эмас, балки фақат фикрни бериши мумкин);
«Соф ғоя» ни фақат ақл ёрдамида олиш маънавий фаолият натижасида билиш мумкин;
Олий маънавий фаолият билан фақат маълумотли интелектуаллар, файла-суфлар шуғулланиши мумкин, демак фақат уларгина «соф ғоя» ни кўриши ва англаши мумкин

Суқрот мактаблари-Суқрот ғоялари таъсирида шаклланган фалсафий таълимотлар ва уларнинг Суқрот шогирдлари томонидан ривожлантирилиши.

Платон Академияси-милоддан аввалги 385 йилда Платон яратган диний фалсафий мактаб, унинг мақсади, фалсафий муаммоларини тадқиқ қилиш милоддан аввалги VI асргача мавжуд бўлган (1000 йил) худоларни улу\лашдан иборат.
Киниклар-жамиятдан ташқаридаги, эркинлик ғоясини асословчи фалсафий мактаб. Унинг намоёндалари ўз фалсафий қарашларини ўзларида текширганлар. Киниклар дарвешона ҳаёт кечирганлар, оила қурмаганлар, давлат ва қонунларни яратганлар, анъанавий маданият ахлоқ бойликдан ҳазар қилганлар, диққат эътиборларини инсоний камчилик ва ёмонликка қаратганлар, киникларнинг ёрқин намоёндалари Антисфен, Сноплик Диоген (Платон уни «девона» деб атаган).
Кирен мактаби-Суқротнинг шогирди Киренлик Аристипп томонидан милоддан аввалги VI асрда асос солинган.
Мегар мактаби-Суқротнинг шогирди Мегарлик Евклид томонидан милоддан аввалги IV асрда асос солинган. Намоёндалари-Евбулид. Диодор Крон.

Мегар мактаби-Суқротнинг шогирди Евклид томонидан милоддан аввалги IV асрда асос солинган. Намоёндалари-Евбулид. Диодор Крон.

Хусусиятлари
Мегарликлар олий мавҳум неъмат мавжуд бўлиб, аниқ изоҳлаб бўлмайдиган-Худо, ақл ҳаётий энергиядир. Олий неъматнинг қарама-қаршиси (мутлоқ ёмонлик) мавжуд эмас.
Фалсафий-назирий изланишлардан ташқари, мегарликлар фаол амалий фаолият олиб борганлар (аниқроғи софистика билан шуғулланганлар) ва «баҳсловчи» деб ном олганлар.
Мегар мактаби вакиллари (Евбулид, яъни парадоксларни) апорияларнинг муаллифи бўлганлар, (софизм билан қориштирмаслик керак).-«Уюм» ва «Кал» апорияси ёрдамида сон ўзгаришларининг сифат ўзгаришларига ўтиши диалектикасини тушунишга ҳаракат қилганлар
«Уюм апорияси» агар ерга дон ташланса ва унинг ёнига биттадан дон ташланиб борилса, унда қайси вазиятда бу ерда уюм ҳосил бўлади? Донлар йиғиндиси унга битта дон қўшилиши билан уюмга айлана оладими?
«Кал апорияси», Агар одам бошидан биттадан соч толаси туша бошласа унда қачондан у кал бўлади? Инсонни кал бўлишига олиб келувчи конкрет соч толасини аниқлаш мумкинми?
Атомистлар –ушбу фалсафа мактаби намоёндалари (Демокрит, Левкипп) оламнинг бошланғич асоси майда заррачалар-атомлардир деб ҳисоблаганлар. (Фалсафада Демокрит йўналиши Платоннинг йўналишига қарама - қаршидир).