Fan: qattiq jism fizikasi 8-semestr

Oqibatda zanjirda Petye issiqligi ajraladi:

Tabiiyki,

• Elektr tokining mavjudligi va
• Temperatura gradiyenti mavjud bo’lganida “Tomson effekti” hisobiga issiqlik hosil bo’ladi.

U 1 sekundda mana bunga teng:

Bu termodinamik hodisalar qaytar jarayon hisoblanadi, chunki ular tok yo’nalishiga va T gradiyentiga bog’liq.

•  

Ammo bizning yopiq zanjirda qaytmas jarayonlar mavjud:

Ammo bizning yopiq zanjirda qaytmas jarayonlar mavjud:

• Issiqlik o’tkazuvchanlik va
• Joul issiqligi ajralishi.

Statsionar sharoitda issiqlik o’tkazuvchanlik sistemadagi umumiy issiqlik miqdorini o’zgartirmaydi, faqat o’zgarmas miqdordagi issiqlikning bir qismidan boshqasiga ko’chishi kuzatiladi.

“Tomson issiqligi” tokning kvadratiga proporsional, ya’ni ga proporsional. Shuning uchun dJ va dT larning kichik qiymatlarida bu qaytmas effektlarni hisobga olmaslik mumkin.

•  

Energiyaning saqlanish qonuniga asosan:

Energiyaning saqlanish qonuniga asosan:

Bundan:

Issiq uchi uchun T’, P’, ni qo’ysak, sovuq uchi uchun T, P, larni qo’ysak, termodinamikaning 2-qonuni asosida yopiq Sistema entropiyasining to’la o’zgarishi dS’’ qaytar jarayonda nolga teng:

•  

Agar entropiyani hisoblash boshi sifatida uning issiq uchidagi qiymati ni olsak, va (2) ni T bo’yicha differensiallasak mana buni olamiz:

Agar entropiyani hisoblash boshi sifatida uning issiq uchidagi qiymati ni olsak, va (2) ni T bo’yicha differensiallasak mana buni olamiz:

Bundan quyidagini topamiz:

• Va (3) ni taqqoslab mana buni olamiz:

•  

Agar (4) tenglikni T bo’yicha differensiallasak quyidagini olamiz:

Agar (4) tenglikni T bo’yicha differensiallasak quyidagini olamiz:

(3) ni e’tiborga olsak, mana buni olamiz:

Shunday qilib:

koeffitsiyentlar berilgan moddaning termoelektrik xossalarini xarakterlaydi, ular bir-biri bilan termodinamik munosabat orqali bog’langan. Odatda o’lchanadi: larni o’lchash qiyin, shuning uchun ular yuqorida keltirilgan munosabatlar asosida aniqlanadi.

•