Fan va innovatsiyalar vazirligi jizzax davlat pedagogika universiteti

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, 
FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI 
 
 
 
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI 
SIRTQI BO’LIMI 
 
“Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi” yo’nalishi 
0801 guruh talabasi Djumayeva Shaxloning 
"Tasviriy san’at va muhandislikni o’qitishda texnologiyalar 
va loyihalashtirish'' fanidan bajargan
 
Amaliy topshirig'i 
 
Mavzu:
 
 
Darslarda didaktik o‘yinlarni o‘tkazish 
texnologiyasi. 
 
 
 
Bajardi: 
Sh.Djumayeva
 
Qabul qildi: R.Zulfiyev 
 
 
 
 
Jizzax-2023 

---

 
Darslarda didaktik o‘yinlarni o‘tkazish 
texnologiyasi
. 
 
 
Reja: 
 
1.Darslarda didaktik о‘yinlarni о‘tkazish 
 
2.Didaktik о‘yinlar orqali о‘quvchilarning idrok 
qilish faoliyatini faollashtirish 
 
 
 
3.Muhandislik grafikasini о‘qitishda 
didaktik о‘yin texnologiyasining о‘rni 

---

 
Darslarda didaktik о‘yinlarni о‘tkazish. 
 
 
 
 
О‘qitish jarayoning sifati va samaradorligini oshirish masalalarining asosini 
о‘quvchilarning idrok qilish faoliyatini faollashtirish tashkil 
qiladi. 
О‘quvchilarning idrok qilish faoliyatini rivojlantirish intelektual, axloqiy erkinlik, 
jismoniy kuchlarini о‘z faoliyatidagi aniq talablarni qondirishga yо‘llaydi. 
Faollikning о‘zi inson faoliyatini aniqlaydi. 
О‘quvchilarning idrok qilish faolligini oshirish tamoyilining didaktik 
kansepsiyalari yangi masalalarni ishlab chiqish va yо‘llarini aniqlash, uni 
joriy Didaktik о‘yinlar jarayonida shaxsning mustaqil fikr yuritishga, mulohaza 
qilishga, taqqoslashga о‘rgata olinsa, fazoviy tafakkur qilish qobiliyati yanada 
о‘sadi shunda, о‘quvchilarning boshqa fanlarni ham yuqori saviyada 
о‘zlashtirishlariga imkon yaratilgan bо‘ladi, ya’ni: 
- о‘quvchilarda yangi bilimlar olishga bо‘lgan ishtiyoqni shakllantirishga 
erishiladi. 
 
О‘yinni birinchi darsdanoq о‘tkazishga shoshilmaslik kerak. Oldin 
о‘quvchilarda chizmachilikdan ma’lum darajada bilim hosil qilish lozim. Shuning 
uchun о‘qituvchi sinfdagi о‘quvchilarning bilim darajalarini о‘rganib chiqqandan 
keyingina о‘yin mavzusini tanlash tavsiya etiladi. Ba’zida о‘yinni yangi о‘tilgan 
mavzuni о‘quvchilar qanday о‘zlashtirganliklarini tekshirish maqsadida о‘tkazish 
ham mumkin. Ba’zi hollarda dars davomida о‘quvchilar mavzuni tushunishga 
qiynalishsalar, shu mavzuga bog‘liq bо‘lgan, ammo о‘tilgan dars yuzasidan 
о‘quvchilarning faolligini oshirish maqsadida о‘tkazish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi. 

---

- о‘quv axborotlarni о‘zlashtirishda umumiy va xususiy kо‘rinishlardagi 
masalalarni yechishda ijodiy fikrlashga olib keladi; 
- olgan bilim va kо‘nikmalarni yangi sharoitga moslashtirishga о‘rgatiladi; 
- har bir о‘quvchining idrok qilish qobiliyati faoliyatiga maksimal 
sharoit yaratilgan bо‘ladi. 
- qilish omillari bilan bog‘liq. Shunga kо‘ra о‘quvchilarning idrok qilish 
qobiliyatini faollashtirishning didaktik omillari konsepsiyasini chizmachilikdan 
о‘tkaziladigan didaktik о‘yinlar orqali amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. 
- Didaktik о‘yinlarning mazmuni va о‘tkazish shakllarini takomillashtirish yо‘li 
yordamida idrok qilish faoliyatini rivojlantirishga kо‘rsatayotgan ta’sirini 
о‘rganish orqali zamonaviy talablarga javob beradigan о‘qitish uslublarini 
yangitdan ishlab chiqish mumkin. Bayon qilingan maqsad va takliflarni amalga 
oshirish uchun qator xususiy masalalarni yechishga tо‘g‘ri keladi. 
- О‘yinni birinchi darsdanoq о‘tkazishga shoshilmaslik kerak. Oldin о‘quvchilarda 
chizmachilikdan ma’lum darajada bilim hosil qilish lozim. Shuning uchun 
о‘qituvchi sinfdagi о‘quvchilarning bilim darajalarini о‘rganib chiqqandan 
keyingina о‘yin mavzusini tanlash tavsiya etiladi. Ba’zida о‘yinni yangi о‘tilgan 
mavzuni о‘quvchilar qanday о‘zlashtirganliklarini tekshirish maqsadida о‘tkazish 
ham mumkin. Ba’zi hollarda dars davomida о‘quvchilar mavzuni tushunishga 
qiynalishsalar, shu mavzuga bog‘liq bо‘lgan, ammo о‘tilgan dars yuzasidan 
о‘quvchilarning faolligini oshirish maqsadida о‘tkazish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi. 
 
О‘yin qoidalari asrlar davomida xalq tomonidan qonunlashtirilib ularning 
tarbiyaviy ahamiyatiga kо‘p e’tibor berilgan. Shuning uchun maroq bilan kо‘p 
о‘ynaydigan bolalar zehni о‘tkirligi bilan boshqalardan ajralib turadi. 

---

Shunga kо‘ra о‘quvchilarning idrok qilish qobiliyatini faollashtirishning didaktik 
omillari konsepsiyasini chizmachilikdan о‘tkaziladigan didaktik о‘yinlar orqali 
amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. 
Didaktik о‘yinlarning mazmuni va о‘tkazish shakllarini takomillashtirish yо‘li 
yordamida idrok qilish faoliyatini rivojlantirishga kо‘rsatayotgan ta’sirini 
о‘rganish orqali zamonaviy talablarga javob beradigan о‘qitish uslublarini 
yangitdan ishlab chiqish mumkin. Bayon qilingan maqsad va takliflarni amalga 
oshirish uchun qator xususiy masalalarni yechishga tо‘g‘ri keladi. 
- didaktik о‘yinlar orqali о‘quvchilarning idrok qilish faoliyatining 
faolligini asoslab berish; 
- о‘quvchilarning idrok qilish faoliyatining faolligini oshirish uchun о‘yin 
mazmuni va shakllarini takomillashtirish metodlarini aniqlash; 
- о‘quvchilarning idrok 
qilish 
faoliyatining 
faolligini
 
oshiradigan jarayonlarda о‘qituvchining tipik qiynalishi faoliyatini ochib 
berish; 
- о‘quvchilarning idrok 
qilish 
faoliyatining 
faolligini
 
oshiradigan sharoitlarni о‘yinlar orqali aniqlash va о‘rganish; 
- о‘yinlar davrida qо‘yilgan maqsad va vazifalarni aniqlab о‘rganilgandan 
sо‘ng о‘quvchilarning idrok qilish faoliyatining faolligini oshirishga bо‘lgan 
didaktik talablarni ishlab chiqish; 
- aniqlangan yutuq va kamchiliklarni о‘rganib, kamchiliklarni bartaraf 
qiladigan metodik ishlanmalar yaratish hamda yutuqlarga nazariy model tuzish. 
О‘rtaga tashlanayotgan didaktik о‘yinlarning yutug‘i shundan iboratki, har 
bir qо‘yilgan savolga beriladigan javob shaxsning individual fikr yuritishga majbur 
qilishdadir. 
Didaktik о‘yinlar jarayonida shaxsning mustaqil fikr yuritishga, mulohaza 
qilishga, taqqoslashga о‘rgata olinsa, fazoviy tafakkur qilish qobiliyati yanada 
о‘sadi shunda, о‘quvchilarning boshqa fanlarni ham yuqori saviyada 
о‘zlashtirishlariga imkon yaratilgan bо‘ladi, ya’ni: 
- о‘quvchilarda yangi bilimlar olishga bо‘lgan ishtiyoqni shakllantirishga 
erishiladi; 

---

- о‘quv axborotlarni о‘zlashtirishda umumiy va xususiy kо‘rinishlardagi 
masalalarni yechishda ijodiy fikrlashga olib keladi; 
- olgan bilim va kо‘nikmalarni yangi sharoitga moslashtirishga о‘rgatiladi; 
- har bir о‘quvchining idrok qilish qobiliyati faoliyatiga maksimal 
sharoit yaratilgan bо‘ladi.