“fandagi yangiliklar, fanni o‘qitishning dolzarb masalalari” moduli bo‘yicha
Download 324.15 Kb. Pdf ko'rish
|
fEcOkZODRsG1UhfPtry1x9c5jGPzQul9Elc2g5M7
Atrof muhit monitoringi. Atrof muhit sifatini boshqarish uchun maxsus
kuzatishlar tizimini tashkil etish zaruriyati monitoring g‘oyasini shakllantirishga olib keldi. "Monitoring" atamasi lotincha olingan. monitor - kuzatuvchi, ogohlantirish (bu suzib yuruvchi kemadagi izdosh dengizchining nomi edi). Insonni o‘rab turgan tabiiy muhitni global monitoring qilish g‘oyasi va "monitoring" atamasining o‘zi 1971-yilda BMTning atrof-muhit bo‘yicha Stokgolm konferentsiyasiga tayyorgarlik bilan bog‘liq holda paydo bo‘lgan (1972). Bunday tizimni rivojlantirish bo‘yicha dastlabki takliflarni Atrof-muhit bo‘yicha ilmiy qo‘mita ilgari surdi. Professor R.Mann 1973-yilda 1979-yil fevral oyida Monitoring bo‘yicha birinchi hukumatlararo yig‘ilishda (Nayrobi) muhokama qilingan monitoring konsepsiyasini sahnalashtirdi. R.Mann monitoringni ilgari tayyorlangan dasturga muvofiq ma’lum bir maqsadlar bilan kosmosda va o‘z vaqtida tabiiy muhitning bir yoki bir nechta elementlarini takroriy kuzatuvlar tizimi deb atashni taklif qildi. 3 Tabiiy muhit holatini nazorat qilish atrof muhit holatining monitoringi va uning sifat ko‘rsatgichlarini (tavsiflarini) geografik, ekologik, iqtisodiy va ijtimoiy jihatlarini hisobga olgan holda tartibga solishni o‘z ichiga oladi. Monitoring tizimini tashkil etishda bu jihatlarning barchasi albatta e’tiborga olinishi shart emas, ammo atrof muhit holatini nazorat qilishda atrof muhit ifloslanishi va muhofazasi muammolarining iqtisodiy va ijtimoiy jihatlarini e’tiborga olish zarur bo‘ladi. Monotoringning antropogen ta’sirning kimyoviy, fizikaviy va biologik manbalarni hamda omillarni, shuningdek, bu omillar tufayli tabiiy muhitda sodir bo‘ladigan o‘zgarishlar samarasini kuzatishlarni o‘z ichiga oladi. Birinchi navbatda biologik sistemalarning ta’sirlanishini kuzatish lozim. Bunday hollarda odatda kimyoviy, fizik va biologik ko‘rsatkichlar kuzatib boriladi (Izrael, 1979). Download 324.15 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling